داعش بە تهدید علیه حکومت ایران تبدیل شدە است
K24 - اربیل
خبرگزاری رویترز نوشته فعالیت گروه دولت اسلامی (داعش) اگرچه ممکن است در عراق و سوریه فروکش کرده باشد، اما ستیزهجویان همچنان یک تهدید جدی در مناطق کردنشین در امتداد مرز عراق و ایران به شمار میروند.
یک مقام ارشد امنیتی عراق در منطقه مرزی کردستان گفته داعشیها به منطقه معروف تورا بورا در افغانستان فرار کردهاند؛ منطقهای کوهستانی که قبلاً مخفیگاه اسامه بن لادن رهبر القاعده بود که پس از حمله ایالات متحده به افغانستان در سال ۲۰۰۱ به آنجا فرار کرد.
رویترز مینویسد در اواخر ماه ژانویه سه عضو سپاه پاسداران در منطقه کوهستانی "بمو" (در غرب ایران واقع در مرز استان سنندج و اقلیم کردستان) در درگیری با گروهی ۲۱ نفره از داعشیان کشته شدند. این گروه پیش از ورود به ایران در اقلیم کردستان هم درگیر شده بود و در نهایت ۱۶ نفر از آنها توسط ایران دستگیر شدند و سه نفر از آنها جلیقه انتحاری خود را منفجر کردند که دو نفرشان کشته شدند.
یک روز پیش از آن وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی یک مخفیگاه داعش را در شهر مریوان شناسایی کرد که در آن TNT و C4 (نوعی ماده انفجاری)، چاشنیهای انفجاری الکترونیک، نارنجک و مهمات اسلحه کلاشنیکف و خمپاره کشف شد.
رویترز مینویسد بسیاری از کردهای ایران و عراق که اکنون با نسل دوم ستیزهجویان داعش مبارزه میکنند، عمدتاً تحت تاثیر ابومصعب زرقاوی هستند. او متولد کشور اردن است و در جوانی به افغانستان منطقه پیشاور رفت و با رهبران القاعده آشنا شد.
پس از حمله آمریکا به افغانستان، زرقاوی به کردستان فرار کرد و به گروه "انصارالاسلام" پیوست که رهبری آن با فردی به اسم "ملا کریکار" بود.
"نجمالدین فرج احمد" کە بە ملاکریکار مشهور است، در سال ۲۰۰۲ در ایران دستگیر و به آمستردام فرستاده شد و از آنجا به نروژ تحویل داده شد. او پس از مدتی به مخالفت با گروههای جهادی پرداخت و از زندان آزاد شد، اما به جرم خیانت، از رهبری گروه انصارالاسلام کنار گذاشته شد و زرقاوی به رهبری گروه، که نام آن امروز «توحید و جهاد» است، رسید. این گروه در سال ۲۰۱۴ با داعش ادغام شد.
رویترز ادامه داده، ستیزهجویان سنی تمرکز خود را روی شیعیان که اکثریت جمعیت ایران را تشکیل میدهند، گذاشتهاند و دائم جمهوری اسلامی را تهدید به حمله میکنند. آنها بر نفوذ بین کردها که حدود ۱۰ درصد از ایرانیها را تشکیل میدهند و بیشترشان سنی هستند تمرکز کردهاند.
یکی از اعضای ارشد پیشمرگه عضو حزب "اتحادیە میهنی کردستان" (PUK) میگوید با توجه به مسافت کم روستاهای مرزی ایران و عراق قطعاً افراطگرایان این مناطق از روابط بسیاری قوی برخوردارند و ستیزهجویان از جغرافیای کوهستانی و مسیرهای دشوار و استتار جنگلی استفاده میکنند.
آنچه مقامهای امنیتی عراق و فرماندهان پیشمرگه به آن اشاره میکنند، تعداد زیاد مردان جوان تحصیلکرده در این نواحی است که از فرصتهای شغلی و اقتصادی مناسب برخوردار نیستند و امکان جذب آنها در گروههای افراطی هست.
در بخش دیگری از گزارش رویترز به فردی با نام "ابوعایشه" اشاره شده که از فرماندهان رده بالا و فعال داعش در نواحی کردنشین بود؛ وی برای انجام عملیات در ایران برنامهریزی میکرد و در یک درگیری با نیروهای سپاه در کرمانشاه کشته شد.
مختار هوشمند فعال کرد به رویترز گفته «سریاس صادقی [یکی از اعضای تیم حمله داعش به ایران] اهل پاوه در استان کرمانشاه بوده و طراحی آن عملیات را به عهده داشته و یک برادر ناتنی او هم در پاوه زندگی میکرده است.»
هوشمند میگوید: "صادقی، ابوعایشه را میشناخت و چند بار برای ملاقات با او به عراق رفته بود و برای انجام عملیات در ایران بسیار مشتاق بود و از طراحان اصلی این عملیات به شمار میرفت."
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی هم تایید کرده بود که اعضای گروه تروریستی داعش که ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ به مجلس شورای اسلامی و مقبره آیتالله خمینی حمله کردند اهل پاوه بودهاند.
حزب دموکرات کردستان ایران (PDKI) در سال ۲۰۱۴ در مورد فعالیتهای تبلیغاتی داعش در شهرهای غربی ایران و تلاش برای جذب مردان جوان و عضوگیری آنها در داعش گزارش داده بود؛ محمد صالح قادری نماینده حزب دموکرات کردستان در اربیل میگوید که با وجود این اعضای داعش در اکثر مساجد کردستان حاضر بودند و تبلیغات گسترده میکردند "اما هیچکدام از آنها توسط جمهوری اسلامی دستگیر نشدند."
این حزب حتی تلاش کرده گزارش را به گوش نهادهای حکومتی از جمله وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران برساند، اما بینتیجه ماند با این حال مستندات نشان میدهد مقامات ایران از تهدید رو به رشد داعش آگاه بودند.
در سال ۲۰۱۴ وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران در گزارشی اعلام کرد بسیاری از کردهای سنی ایران اعلام آمادگی کردهاند که برای عضویت در داعش به عراق اعزام شوند و بسیاری از آنها به سوریه سفر کردهاند. در این گزارش خاطرنشان شده بود که در آینده شاهد پیوستن تعدادی زیادی از ایرانیهای سنی کُرد به داعش خواهیم بود.
رویترز در گزارش دیگری از قول منابع عراقی گزارش دادە است کە ارتش عراق در صدد حملە بە مناطقی در جنوب کرکوک است. مقامات عراقی بە رویترز گفتهاند کە این عملیات نظامی برای تثبیت امنیت در رشته کوههای حمرین ممکن است، در روزهای آینده آغاز میشود. این منطقه بین نواحی نفت خیز کرکوک و شهر خانقین در جوار مرز با ایران واقع شده است.
مقامات وزارت نفت عراق در ماه دسامبر طرح انتقال نفت خام کرکوک به پالایشگاه کرمانشاه بوسیله تانکرهای نفتکش را اعلام کرده بودند. اما انتقال نفت فقط از هفته گذشته آغاز شد و مقامات وزارت نفت عراق دلیل تاخیر را مسایل فنی اعلام کردند.
مقامات عراقی در مورد جزییات تهدیدهای امنیتی در منطقه کوهستانی حمرین اطلاعات بیشتری ندادند، ولی دو گروه شورشی در آن مناطق فعال هستند. یکی از آنها باقیمانده گروه «خلافت اسلامی» هستند و در مورد گروه دیگر که به «پرچمهای سفید» شهرت دارند اطلاعات چندانی در دست نیست.
هاشم الهاشمی، کارشناس امور امنیتی در بغداد معتقد است گروه موسم به «پرچمهای سفید» متشکل از پیکارجویان جمعیت کردی است که پس از تصرف کرکوک و طوز خورماتو توسط ارتش عراق وشبه نظامیان شیعه در ماه اکتبر آواره شدهاند.
او میافزاید، این گروه با دولت اقلیم کردستان عراق و داعش هیچ ارتباطی ندارد.
مقامات نظامی عراق وجود گروه شورشی به نام «پرچمهای سفید» را میپذیرند ولی حاضر نیستند در مورد ترکیب نیروها و رهبری آن اظهار نظر کنند. یک مقام ارشد دولت اقلیم کردستان عراق نیز به خبرگزاری رویترز گفت این گروه هیچ ارتباط و وابستگی به ما ندارد.
انتقال نفت خام توسط تانکرهای نفتکش و با هدف صادرات نفت منطقه کرکوک در ماه دسامبر در جریان توافقی بین ایران و عراق اعلام شد.
دو کشور توافق کردهاند که در ازای انتقال ۶۰ هزار بشکه نفت خام از کرکوک به ایران آن کشور میزان مشابهی از نفت خود را به جنوب عراق منتقل کند.
فروش نفت خام کرکوک از ماه اکتبر که نیروهای عراقی نواحی نفت خیز منطقه را اشغال کردند، متوقف شده است.
/ا.م