رضا شاه حدود ٤٠ سال بعد از تخریب مقبرەاش خبر ساز شد

صادق خلخالی در خاطرات خود نوشتە است هرچه قبر رضاخان را کندند، حتی استخوان‌های او هم به دست نیامد

 K24 - اربیل

رضا پهلوی، فرزند آخرین پادشاه ایران روز سه شنبه با انتشار پیامی در حساب توییتر خود اعلام کرد که مومیایی پیدا شده در شهر ری "به احتمال بسیار قوی به رضا شاه تعلق دارد."

رضا پهلوی این پیام گفتە است که پیکر رضا شاه هرگز از آرامگاهش در شهر ری» خارج نشد. پهلوی در بخش دیگری از پیام خود پیدا شدن مومیایی رضا شاه را "موضوعی با ابعاد ملی و تاریخی" دانست و از مردم ایران خواست تا "از طریق شبکه‌های اجتماعی و برگزاری اجتماعات مسالمت آمیز یاد و نامش را گرامی بدارند."

خبرگزاری ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی، روز چهارشنبە ٥ اردیبهشت در واکنش بە سخنان رضا پهلوی، نوشت: "در این میان، تنها کسی که بیشترین بهره را از این خبرها برد، فرزند شاه مخلوع بود. یک مرده سیاسی با گمانه زنی افرادی ناآشنا، به خبرها بازگشته بود."

معترضان ایرانی در دی‌ماه ١٣٩٦ در شهر قم و دیگر شهرهای ایران با شعارهایی از سرنگونی رژیم پهلوی ابراز پشیمانی کردە بودند. "ما اشتباه کردیم کە انقلاب کردیم" و " ایران شاه ندراد، حساب کتاب ندارد" و "رضا شاه روحت شاد" از شعارهایی بود کە مردم در تظاهرا دی ماه گذشتە سر دادند.

 نوه بنیانگذار سلطنت پهلوی از "حکومت کنونی و مقامات مسئول" خواست امکان دسترسی "پزشکان و کارشناسان علمی مورد اعتماد خانواده" به پیکر را فراهم کنند.

رضا پهلوی در حساب توییتر خود نوشته‌ است: "اخبار مربوط به پیدا شدن پیکر مومیایی‌شده رضاشاه در شاه‌عبدالعظیم را از نزدیک دنبال می‌کنم. فعلا در حال بررسی موضوع هستیم و در انتظار مشخص شدن واقعیت امر در روزهای آینده می‌مانیم. در عین حال به مقامات مسئول، نسبت به هرگونه پنهان‌کاری و عدم شفافیت در این خصوص هشدار می‌دهم."

احمد ابوحمزه، عضو انجمن ری‌شناسی روز سەشنبە، در گفتگو با نشریه شهروند گفت: "در منطقه‌ای که عملیات در آن انجام می‌شد، جنازه دیگری دفن نبوده است. در منابعی که من به آن رجوع کرده‌ام، گفته شده در آن نقطه فرد دیگری به شکل مومیایی دفن نشده. بنابراین اگر این جنازه کشف شده مومیایی باشد، صددرصد مربوط به پهلوی اول است. به‌خصوص که آن‌جا هیچ‌وقت محل تدفین مومیایی نبوده است."

 

مقبره رضا شاه پهلوی در اوایل انقلاب اسلامی ایران از سوی آیت‌‌الله خلخالی تخریب شد
مقبره رضا شاه پهلوی در اوایل انقلاب اسلامی ایران از سوی آیت‌‌الله خلخالی تخریب شد

 ابوحمزه افزود: "من حدس می‌زنم مردم، با توجه به شور انقلابی آن زمان، فقط مقبره را تخریب کردند و دنبال جنازه نگشتند، پس اگر جنازه تاریخی باشد، مربوط به پهلوی اول است."

اما خبرگزاری ایرانا، در پاسخ بە اظهار نظر احمد ابوحمزه نوشت: تنها فردی که دانش آموخته بود و با استدلال در این باره سخن گفت، عبدالله شهبازی، پژوهشگر تاریخ بود. او ماجرای این مومیایی را 'شیادی می داند.

بە گزارش ایرانا، شهبازی در کانال تلگرام خود نوشت : تصاویری پخش شده از جنازه‌ای که گویا به سبک مصر باستان مومیایی شده (تکه‌های پارچه چسبیده به جسد، به سبک مومیایی‌های قدیم مصر، در عکس مشهود است). ادعا می‌شود که این «مومیایی»‌ در شهر ری ‌کشف شده و به رضا شاه تعلق دارد که مقبره او پس از پیروزی انقلاب تخریب شد.

یکی از کارمندان اسبق تولیت آستان عبدالعظیم که در روز خاک‌سپاری رضاشاه حضور داشته به وبسایت روزآروز گفتە است: "برای دفن رضاشاه، جسد او را داخل محفظه‌ای بتنی گذاشته بودند. اما با اعتراض روحانیان مبنی براین‌که این روش با شرع مطابقت ندارد، رفتند و خاک آوردند و کف محفظه بتنی ریختند. سپس در عمق بسیار زیاد و به فاصله‌ای اندکی از هشت‌ضلعی مقبره به خاک سپردند".

بر اساس این گزارش٬ کارگران حاضر در محل که مشغول خاک‌برداری تا عمق هشت‌متری بودند٬ این محفظه بتنی را کشف کرده‌اند.

آن‌طور که یکی از شاهدان عینی گفته٬ "شکافتن این محفظه به‌سختی انجام شد…هنگام حفر آن برخی بناها و ساختمان‌های آستان می‌لرزید اما بالاخره کارگران موفق شدند و ما بعدا فهمیدیم که این محفظه بتنی همان محل جنازه رضاشاه بوده است".

رضا شاه در ۴ مرداد ۱۳۲۴ در ژوهانسبورگ (آفریقای جنوبی) درگذشت. جنازه را مومیایی‌ کردند و در مسجد رفاعی قاهره به امانت گذاشتند. در اردیبهشت ۱۳۲۹ جنازه ابتدا به مسجد النبی در مدینه و سپس به ایران منتقل شد و در ۱۷ اردیبهشت طی مراسم رسمی تشییع و طبق قواعد اسلامی در مقبره اختصاصی در شاه عبدالعظیم دفن شد.

صادق خلخالی حاکم شرع منصوب شدە از سوی آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب اسلامی، در خاطرات خود نوشتە است: "هرچه قبر رضاخان را کندند، حتی استخوان‌های او هم به دست نیامد. بعدا معلوم شد که شاه هنگام فرار، استخوان‌های پدرش را برداشته و با خود به قاهره برده است و حالا هم در یک جای امن، در لس‌آنجلس، نگهداری می‌شود. این استخوان‌ها را در کنار جنازه فرزند اشرف، آقای شفیق، به امانت نگاهداری می‌کنند تا به‌اصطلاح، در یک فرصت مناسب، در ایران، دفن کنند."

/چللب