مردم کردستان اولین سالروز برگزاری همەپرسی استقلال را جشن میگیرند
اربیل (کردستان٢٤ )- یک سال پیش مردم اقلیم کردستان برای اولین بار در تاریخ کردها آزادانه در همەپرسی استقلال کردستان شرکت کردند. در این همەپرسی کە در اقلیم کردستان و مناطق کردستانی خارج از اداره اقلیم برگزار گردید، بیش از ٩٢ درصد از شرکت کنندگان بە استقلال کردستان رأی دادند.
احزاب سیاسی کردستان با تشکیل شورای برگزاری همەپرسی درکمال ناباوری کشورهای منطقه و جهان و مسئولان دولت عراق، سازو کار برگزاری همهپرسی را بە کمسیون عالی انتخابات و همهپرسی واگذار کردند. این همەپرسی در سوم مهرماه ٢٥(سپتامبر ٢٠١٧ میلادی) با موفقیت برگزار گردید.
شورای عالی همهپرسی که روز ٦ تیرماه ١٣٩٦ تشکیل شد که رهبری اکثریت احزاب سیاسی کردستان بە همراه مسعود بارزانی رئیس وقت اقلیم کردستان در آن شرکت داشتند، اعلام کردند کە " زمان اقتضا میکند مردم کردستان درمورد تعیین سرنوشت خویش تصمیم بگیرند که میخواهند در چارچوب عراق بمانند یا بە استقلال دست یابند.
سخنگوی کمیسیون انتخابات و همهپرسی در پایانی برگزاری همەپرسی از برگزاری موفقیتآمیز همهپرسی خبر داد و نسبت مشارکت مردم در سرتاسر کردستان بیش از ٧٦ درصد اعلام کرد.
اکنون با گذشت یک سال از برگزری این همهپرسی، مردم کردستان این روز را جشن میگیرند.
- چهارم اردیبهشت ماه، رهبری دو حزب اتحادیه میهنی کردستان و حزب تغییر(گوران)، (روز شنبە، دوم اردیبهشت ١٣٩٦) با برگزاری نشستی مشترک درمورد اجرای همهپرسی و حمایت از استقلال کردستان به بحث و تبادل نظر پرداختند.
رهبری دو حزب پس از برگزاری این نشست، با صدور بیانیەای مشترک، ضمن حمایت قاطع از برگزاری همەپرسی استقلال، تأکید کردند کە لازم است همە احزاب و گرایشهای سیاسی کردستان در تهیه مقدمات برگزاری این همهپرسی شرکت کردە و خواستار شرکت مناطق کردستانی خارج از ادارە دولت اقلیم کردستان در این همەپرسی شدند.
مناطق کردستانی خارج از اداره اقلیم کردستان بە مناطقی از کردستان اطلاق میشود کە هنوز تحت حاکمیت اداره دولت مرکزی عراق قرار دارند. بر اساس ماده ١٤٠ قانون اساسی عراق فدرال، برای تعیین سرنوشت این مناطق باید طی یک همەپرسی بە آراء ساکنان آن مراجعە شود.
قبلا دوو حزب اتحادیه میهنی کردستان و پارت دمکرات کردستان، در نشستی جداگانە درمورد برگزاری همهپرسی استقلال کردستان بە توافق رسیده و تلاشهایشان را برای هماهنگی با دیگر احزاب کردستان و مذاکره با دولت مرکزی عراق آغاز کردە بودند.
این اقدام پارت دمکرات و اتحادیە میهنی مورد تأیید همە احزاب و گرایشهای متفاوت اقلیم کردستان قرار گرفت.
- شیرین عبادی قاضی سابق دادگستری و برندە جایزە صلح نوبل از ایران، بە کردستان٢٤ گفت: حق تعیین سرنوشت یکی از حقوقی است کە در ضوابط حقوق بشر شناختە شدە است. این حقی است کە باید کردهای عراقی هم داشتە باشند.
عبادی گفت چندین نوبت اعلام شدە کە کردها میخواهند رفراندم برگزار کنند، بە نظر من این رفراندم بهتر است زیر نظر سازمان ملل برگذار بشود.
- جلال محمود زادە نمایندە مهاباد در مجلس شورای اسلامی ایران روز دوشنبە ٢٧ خرداد در تماسی با پایگاە خبری هاژە کە مرکز آن در مهباد است، خبر مخالفت خود با همەپرسی استقلال کردستان را تكذیب کرد. محمودزادە گفت: " وی با اشاره اینکه این خبرگزاری وظیفه رسانەای خود را به درستی انجام نداده و حقایق و گفتههای ایشان را به گونهای دیگر منتشر نموده است، گفت: به عنوان نماینده مردم مهاباد رفراندوم را حق هر ملتی میدانم و در صورتی که مردمانی به این نتیجه برسند که تصمیمی سرنوشتساز را به رای بگذارند، حق انجام این امر برای آنان محفوظ است.
- اداره کل دیپلماسی عمومی و رسانهای وزارت خارجه ایران ٩ شهریور ماه گزارش داد که بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه این کشور درباره تصیم شورای استان کرکوک برای مشارکت در همهپرسی استقلال کردستان گفت "مصوبه شورای استان کرکوک مبنی بر مشارکت در همهپرسی جدائی اقلیم کردستان از عراق که از سوی دولت مرکزی عراق، سازمان ملل و بسیاری از کشورهای منطقه و فرا منطقهای مردود اعلام شده، اقدامی خطرناک و تحریکآمیز است".
- پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری ایران ١٠ شهریور گزارش داد که حسن روحانی در تماس تلفنی "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه با وی، درباره روابط دو جانبه و تحولات منطقه، گفتگو کرده است.
روحانی بدون آنکه نامی از هیچ کشوری ببرد، گفته است که "ایران برخی تمایلات تجزیهطلبانه و مشکلاتی که در منطقه خلیح فارس به وجود آمده است را هرگز به نفع صلح و ثبات منطقه نمیداند».
- "موسسه رسانەای و تحقیقاتی کردستان24" با همکاری "روزنامه دیلی تلگراف" و "مرکز پیشبرد مسایل کردستان در لندن"، کنفرانسی درباره همهپرسی استقلال کردستان در پارلمان بریتانیا برگزار کرد.
"ندیم زهاوی" و "جاک لوپرستی" نمایندگان مجلس بریتانیا، "کاروان جمال" نماینده دولت اقلیم کردستان در انگلستان و "نورالدین ویسی" مدیر کل موسسه رسانەای و تحقیقاتی کردستان24، در پنل کنفرانس مشارکت کردند.
روزنامه دیلی تلگراف، یکی از پرتیراژترین روزنامههای بریتانیا، نیز همزمان با برگزاری این کنفرانس، ویژەنامهای را بە این موضوع اختصاص خواهد داد.
شماری از نمایندگان مجلس و سیاستمداران بریتانیا در مقالههایی نظر خود را درباره ضرورت استقلال کردستان در این ویژەنامە ابراز میکنند کە در نیم میلیون نسخه انتشار خواهد یافت.
این دومین کار مشترک کردستان24 و رسانههای جهان از این نوع است کە درباره استقلال کردستان در دو مرکز بزرگ قدرتهای جهانی برگزار میگردد.
کردستان24 روز ششم مرداد 1396نیز با همکاری روزنامه واشنگتن تایمز آمریکایی کنفرانسی تحت عنوان «کردستان همپیمان استراتژیک آمریکا" در یکی از سالنهای کنگره آمریکا برگزار کردە بود.
مسرور بارزانی مشاور شورای امنیت اقلیم کردستان، نجمالدین کریم استاندار کرکوک، جو ویلسون و ترنت فرانکس اعضاء جمهوریخواه کنگره آمریکا و شماری از نویسندگان، محققان و ژنرالهای بازنشته ارتش آمریکا در پنلهای آن کنفرانس شرکت داشتند.
روزنامه واشنگتن تایمز با انتشار ویژهنامەای درباره کردستان مقالەهایی از اعضای کنگره، سیاستمداران و نویسندگان آمریکایی و کردستانی در حمایت از همهپرسی استقلال کردستان منتشر کردە بود.
- پارلمان کردستان در نشست روز جمعه 24 شهریور خود برگزاری همهپرسی استقلال کردستان را در سوم مهرماه را تصویب کرد.
٦٥ نفر از ٦٨ نماینده حاضر در نشست پارلمان بە برگزاری همهپرسی رأی دادند.
- کمپین همهپرسی استقلال کردستان روز سهشنبه 27 شهریور در کرکوک با مشارکت هزاران تن از ساکنین این شهر آغاز شد.
نجم الدین کریم استاندار کرکوک در سخنانی با تاکید بر برگزاری همهپرسی مسالمتآمیز در کرکوک گفت "کرکوک کردستانی باقی خواهد ماند".
کُسرت رسول علی معاون اول دبیر کل اتحادیه میهنی کردستان در میان شرکت کنندگان کارزار همهپرسی از مردم کرکوک خواست با رأی "آری" در این همهپرسی شرکت کنند.
- مسعود بارزانی روز سهشنبه 28 شهریور در فستیوال استقلال در شهر "سوران" از توابع استان اربیل حضور یافت که با مشارکت دهها هزار تن برگزار شده بود.
رئیس وقت اقلیم کردستان با اشاره به تصمیم ملت کردستان برای برگزاری همهپرسی گفت است "آنها (دولت مرکزی بغداد) ما را ناچار کردند این تصمیم را بگیریم».
بارزانی درباره موضع همسایگان راجع به همهپرسی اظهار کرد کە "کردستان هیچگاه به تهدیدی علیه همسایگان تبدیل نخواهد شد و از آنها میخواهیم با زبان تهدید با ما حرف نزنند، چونکه ما این زبان را قبول نخواهیم کرد".
- ساعت ٨:٠٠ بامداد روز دوشنبه سوم مهر ماه رایگیری استقلال کردستان آغاز شد و تا ساعت ١٨:٠٠ ادامه داشت.
بر اساس گزارش کمیسیون انتخابات و همهپرسی، 400 ناظر بینالمللی و 23 هزار ناظر احزاب سیاسی و 300 روزنامهنگار داخلی و خارجی بر آن نظارت و پوشش خواهند داد.
در ساعت اولیه رایگیری نجمالدین کریم استاندار کرکوک در یکی از مراکز رایگیری در کرکوک رای خود را به صندوق انداخت.
استاندار کرکوک در جمع خبرنگاران گفت امروز مردم کردستان در تعیین سرنوشت خود شرکت خواهند که یک روز تاریخی است.
نجمالدین کریم همچنین بر ادامه گفتگو با دولت مرکزی بغداد پس از برگزاری همهپرسی تاکید کرد.
کسرت رسول علی هم در شهر کرکوک رأی خود را بە صندوق انداخت.
کُسرت رسول پس از رای دادن در جمع خبرنگاران گفت اگر بغداد به دموکراسی اعتقاد داشته باشد به مردم کردستان تبریک خواهد گفت. کسرت رسول گفت: مردم کردستان باید برای استقلال متحد باشند و همه پرسی کردستان هم یک تجربه جدید در عراق است.
شهروندان کردستان در استانهای اربیل، کرکوک، سلیمانیه، دهوک و حلبچه و بعضی مناطق استانهای دیاله، صلاحالدین و نینوا در همهپرسی استقلال کردستان شرکت کردند.
- صادق زیباکلام استاد دانشگاههای تهران از آیتالله علی سیستانی مرجع شیعیان عراق خواسته است استقلال کردستان امری اجتناب ناپذیر است و آینده آن با همسایگان به رفتار امروز ما وابسته است.
زیبا کلام طی نامهای که در صفحه خود در فیسبوک منتشر کرده است از آیت الله سیستانی خواسته است از پیروان خود در ایران بخواهد به خواست کردها احترام بگذارند.
وی همچنین اصرار بر یکپارچگی عراق را بیمعنا خوانده است که پیشینه تاریخی هم ندارد و آن را محصول قرارداد سایکس- پیکو دانسته است.
زیباکلام از مرجع شیعیان در عراق خواسته است به تحقق خواسته تاریخی کردها کمک کند.
- پایگاه خبری علی خامنهای روز چهارشنبه ١٢ مهرماه از همسویی ایران و ترکیه برای مقابله با استقلال کردستان خبر داد.
خامنهای با متهم کردن آمریکا و اسرائیل، برگزاری همهپرسی استقلال را «خیانت به منطقه» دانسته است.
همچنین گفته است که عوارض درازمدت برای ایران و ترکیه در پی خواهد داشت.
خامنهای با تاکید بر ضرورت اقدام عراق علیه کردستان خواستار همکاری و همفکری ایران و ترکیه برای اتخاذ تصمیمهای واحد و جدی سیاسی و اقتصادی برای مقابله با استقلال کردستان شده است.
وی تشکیل دولت مستقل کردستان را «اسرائیل جدید» خواند.
- بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبە، ١٧ مهرماه، در کنفرانس خبری هفتگی خود گفت: درمورد حمایت روسیە از اقلیم کردستان بە طور دائم با روسیه در تماس هستیم.
قاسمی در پاسخ به این سوال که با توجه به همکاریی کە میان ایران ، ترکیه و روسیه وجود دارد، رویکرد اخیر مسکو در حمایت از همهپرسی کردستان را چگونه ارزیابی می کنید، گفت: "با توجه با نوع روابط با مسکو معمولا رایزنیها به طور مستمر وجود دارد و در خصوص همه مسایل بینالمللی در کنار مسایل منطقهای و دوجانبه صحبت می کنیم و از دیدگاههای دو کشور استفاده میشود".
- دکتر عبدالله ویسی، رئیس "اتحادیه علمای اسلامی کردستان" در پاسخ بە یکی از واعظان دولتی ایران (امام جمعە موقت تهران) کە موضوع همەپرسی استقلال کردستان را توطئە اسرائیل نامیدە بود، چنین ابراز نظری از سوی کسانی بە نام علمای دینی را مایه تأسف دانست.
" محمد امامی کاشانی" یکی از روحانیون وابستە بە حاکمیت ایران و از دستنشاندگان آیتالله علی خامنەیی بە عنوان پیشنماز اهل تشییع تهران، در خطبەهای نماز جمعە گذشتە این شهر، طی حملە لفظی بە مردم کردستان، همەپرسی استقلال کردستان را توطئە اسرائیل نامیدە بود.
- روزنامه هاآرتس روز یکشنبه نهم مهر ماه گزارش داد که نتانیاهو گفته است آغاز نشست هفتگی دولت اظهار گفت: "اسرائیل هیچ نقشی در همهپرسی کردستان نداشته و یهودیان به طور طبیعی همدردی عمیق و بلند مدتی با مردم کردستان و آرزوهایشان دارند".
نتانیاهو روز سهشنبه 21 شهریور قبل از برگزاری همهپرسی استقلال کردستان اعلام کرده بود اسرائیل از تلاش مشروع مردم کردستان در جهت دستیابی به دولت مستقل خود از آنها حمایت میکند.
- غلامرضا حیدری نماینده حوزه تهران، شمیرانات، ری و اسلامشهر در مجلس ایران، روز دهم مهر ماه، در واکنش بە حمایت مردم شرق کردستان (کردستان ایران) از همەپرسی اقلیم کردستان، خواستار توجه بیشتر بە مشارکت کردهای این بخش از کردستان در مدیریت کلان ایران شد.
عضو کمسیون برنامە و بودجە مجلس ایران، در مورد همهپرسی استقلال کردستان گفت: " اجازه دهیم موضوع همهپرسی توسط دولت مرکزی در بغداد و از طریق تعامل با مسئولان اقلیم کردستان مدیریت شود".
غلامرضا حیدری، در گفتگو با خبرگزاری کار ایران " ایلنا"، گفت: "باید با همزیستی مسالمتآمیز در کنار هم زندگی کنیم، اما واقعیت این است که نباید با رویکردی شتابزده و احساساتی نسبت به همهپرسی در اقلیم کردستان واکنش نشان دهیم. عراق حکومتی مستقل دارد و ما باید در عین همکاری مسالمتآمیز و توام با درک منافع دوجانبه و منطقهای، اجازه دهیم موضوع همهپرسی توسط دولت مرکزی در بغداد و از طریق تعامل با مسئولان اقلیم کردستان مدیریت شود".