Çatışmalar bölge ekonomisini dibe vurdurdu
Türkiye Devleti ve PKK arasında yaşanan çatışmalar özellikle Kürt illerinde ekonomisi olumsuz yönde etkiledi. İşadamlarının verdiği bilgilere göre yatırım hacmi yüzde 40 azalmış durumda. Diyarbakır’daki fabrikalar Kürt illerine gönderecekleri üretim mallarını batı illerine gönderiyorlar. Bu da masrafları arttırıyor. İşadamları çatışmalardan ötürü önlerini görüp ticaret yapamadıklarını belirtiyorlar.
Çözüm sürecinin bitmesiyle birlikte bölgedeki işadamı, esnaf ve yatırımcılar borç içerisinde kaldı. Diyarbakır Müteşebbis Kadınlar Derneği Başkanı Gülşen Duran, 25 çalışanıyla kendi fabrikasında boya ve strafor üretimi yapıyor. Genel olarak üretimini Kürdistan Bölgesine yolluyor. Duran, sokağa çıkma yasakları, gümrük kapılarının kapatılması üretimlerinin yüzde 20 azalmasına neden olduğunu dile getiriyor:
“Biz şimdi Diyarbakır ve çevresindeki illerle çalışamıyoruz. Çünkü çek ve senetlerinin bedelini ödeyecek durumda değiller. Akdeniz, Ege ve Marmara bölgeleriyle çalışıyoruz. Sadece bu bölgede sorun var.”
“Yardım değil, çözüm istiyoruz”
Yaşanan çatışmalı dönemde birçok işyeri kapandı. Devlet esnaf ve tüccarlara biraz yardım yaptı. Borçlarını erteleyip nakdi yardımda bulundu. Ama esnafın istediği yardım değil; huzur ortamı. Diyarbakır İşkadınları Derneği Başkanı Nevin İl de, çözüm sürecinin bölgeyi çekim merkezi haline getirdi ama çatışmaların bu iyileşmeye darbe indirdiğine dikkat çekiyor:
“7 ay önce başlayan çatışmalar bölge ekonomisinin belini kırdı. Esnaf ve tüccarların işi durdu. Sivil toplum temsilcilerinin girişimleri fayda etmedi ve siyasilerin sert söylemleriyle bugüne geldik.”
Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre, Diyarbakır’ın 2016 yılındaki ihracatı 10- 20 milyon dolar arasında gerçekleşti. Oysa çözüm sürecinin devam ettiği 2014 yılında bölgeden 2 milyar 277 milyon dolar ihracat gerçekleşmişti. İşadamları devlet ve PKK’nin sert üsluptan vazgeçip sorunları çözmesini talep ediyor.
K24 – DİYARBAKIR / Hesen KAKO