كاردانەوەی شەقامی كوردستان بەرامبەر داوای لایەنەكانی شیعە بۆ رادەستكردنی دۆسیەی نەوت
K24 - ههولێر:
لە كاتى دانووستانەكانى هەرێمى كوردستان و بەغدا، لەسەر پشكى هەرێمى كوردستان لە رەشنووسى پڕۆژەیاسای بودجەى ئەمساڵى عێراق، بەشێك لە لایەنە شیعەكان داواى رادەستكردنى دۆسیەى نەوتى هەرێمى كوردستان بە بەغدا دەكەن، شارەزایانى یاسا و دەستووریش بە بەڵگە دەیسەلمێنن ئەو داواكارییەى بەغدا تەواو پێچەوانەى دەستوورە.
گفتوگۆكانى هەرێم و بەغدا لەسەر دیاریكردن و یەكلاییكردنەوەى پشكى هەرێمى كوردستان لە رەشنووسى پڕۆژەیاساى بودجەى ئەمساڵى عێراق بەردەوامە، حكومەتى هەرێمى كوردستان هەموو كات رازیبووە بەپێى دەستوور و پاراستنى قەوارەى سیاسی هەرێمى كوردستان رێككەوتن بكات، بەڵام بەشێك لە لایەنە شیعەكان داواى رادەستكردنى دۆسیەى نەوتى هەرێمى كوردستان دەكەن، پسپۆڕێكى یاسا و دەستوور بە بەڵگەوە لە دەستوورى ساڵى (2005)ی عێراق دەیسەلمێنێت، ئەو داواكارییەى بەغدا پێچەوانەى دەستوورەكەی خۆیانە و رایگهیاند، لە ماددەى (110)ی دەستووردا، كە (9) بڕگەیە، باس لە دەسەڵاتەكانى حكومەتى فیدراڵى دەكات، هیچ بڕگەیەكى تێدا نییە باس لە دۆسیەى نەوت بكات.
د. ئازاد دۆسكى، پسپۆڕ لە یاسا و دەستوور گوتی: "دهقی ماددهی (110)ی دهستووری عێراق، باس له سامانی گشتی دهكات، كه خۆی له نهوت و عاز دهبینێتهوه، دهڵێت ئهمه موڵكی ههموو گهلی عێراقه، له ماددهی (112)دا دهڵێت پێویسته داهاتهكه بۆ ههموو پێكهاتهكانی عێراق وهك یهك دابهشبكرێت، لهو كێڵگه نهوتییانهی ئهو كات ههبوون".
بە بڕواى چاودێرانى سیاسیش، داواكەى بەغدا بۆ ئەوەیە، كە لەگەڵ هەرێمى كوردستان نەگاتە رێككەوتن، چاودێرێك ئاماژهی بهوه كرد، ئەم داواكارییە سەلمێنەرى ئەوەیە بەشێك لە پەرلەمانتارانى عێراق دەیانەوێت كورد لە عێراق جیابكەنەوە.
بژار تەها، چاودێرى سیاسی گوتی: "ئهگهر بڕیاره حكومهتێكی فیدراڵیمان ههیه و دهبێت پابهندی دهستوور بین و ئهوهی دهستوور حهڵاڵی كردووه، ناكرێت چهند سیاسییهكی عهرهب، یان چهند "موعهمهمێك" بڕیار بدهن، ئهو مافه له كورد بسهننهوه، ناكرێت مافی پێكهوهژیانی عێراقی له كورد بسهننهوه".
بە پێى ماددەى (14) و (18)ى دەستوورى عێراق، هاووڵاتیانى هەرێمى كوردستان، هاووڵاتى عێراقین و مافى پێدانى مووچەیان لەلایەن حكومەتى فیدراڵییەوە هەیە، شارەزایانى دەستوور ئەو پرسیارەش دەكەن، ئایا بۆ بەرپرسانى بەغدا كار بە ماددەى (93) دەستوور ناكەن، كە باس لە دەسەڵاتەكانى دادگاى فیدراڵى دەكات، كە یەكێكیان یەكلاییكردنەوەى كێشەكانى نێوان حكومەتى فیدراڵى و حكومەتى هەرێمى كوردستانە، لهبهر ئهوهی داواكەیان نادەستوورییە، بەمەبەست دادگاى فیدراڵى پەكخراوە و ئەو كارە ناكەن.
د.ی