ڕاپەڕین، وەک هێزو لۆبی !
کاتێک لە بنەڕەتەوە وەک چەمکێکی سۆسیۆلۆژی و زانستی سیاسی، تێرمی گەشتن بە خەونی دەوڵەت-نەتەوەت، قبوڵ ناکەیت، ئیدی ئایدۆلۆژیانەو بە تۆپزیی دژی هەموو شۆڕش و جوڵانەوە و چەمکەکانی سەربەخۆیی و قەوارەی ئازادو مافەکانیش دەوەستیت، ئەوە دەرەنجامی نکوڵیکردنی ماف و ئازادیەکانەو جۆرێکە لە مازۆشیەت و حەزکردن بە ئازاری بەرلەدەوڵەت.بۆ دۆخی ئارامی و چارەدۆزیی ئەم فەوزاگەریی و پۆست ئازادییەی کورد لە دوای ڕژێمی بەعس ١٩٩١ و ئەو مازۆشیەتە ژێردەستە قەومیە، تۆماس هۆبزی بیریارو فەیلەسوفی کۆنی سیاسی ئینگلیز، لەسەدەی حەڤدەیەمی زاینی ١٥٨٨-١٦٧٩، خواست بۆ گرێبەستی کۆمەڵایەتی دەخاتە ڕوو بە شێوەیەک ئەو گرێبەستە پاسەوانی ئارامی و هێوریی کۆمەڵایەتی و خودی پایەگاکانی سیستم بێت لە پێشدا، دواتر ماف و ئازادیەکان بەگرنگ تەماشا دەکات بۆ حوکمڕانی وەک تیۆری گونجاندن و بەڕێوەبەریی، هەموو ئەوانە لەپێناو خودی فەزیلەتی تاکدایە بۆ دورخستنەوەی توندوتیژیی و هاریکاری یەک و ترس لە ستەمکاریی و تێکچوونەوەی سیستم وەک ئەو دوو ئەزموونە تاڵەی ڕابردوو، مەلیک مەحمود و قازی محمد.
کاتێک ڕاپەڕین وەک ئەزمونی سێهەمی کوردیی سیستم و ئارامییەکی دەستەبەرکردوە بۆ کورد دەبێت کورد ئەو خەونە گەورە بکات و دژی سیستم نەبێت وەک دیارە ئەمجارە فاکتەرەکان ناوخۆیین زیاتر، خودی دۆخی ئێستا لە نەبوونی سیستمەکە باشترە، ڕاپەڕین بەسیستم کردنی ڕایەڵە حیزبیەکان بوو بۆ کورد، ئینجا جگە لە قوڵاییە حەماسیی و سیاسی و شۆڕشگێڕیەکەی هەڵگری فەزیلەتێکی گەورە بوو بۆ شکۆی تاکی کوردی و دروستکردنی هەرێمێکی نیمچەسەربەخۆ کە قەرەبووی بۆشایی دەوڵەتی بۆ کردینەوە، ئیتر چۆن بەڕێوەبراوەو ستەم و گەندەڵی و لارووێری کراوە ئەوە قسەیەکی ترە لە دەرەوەی سیاق، دەبێت دۆخەکە ڕاست بکرێتەوە بە گرێبەستێکی کۆمەڵایەتی و تاک هەست بە ئارامی بکات لەناویدا.
بەڵام ئێستا گروهو تایپێک ئەوەی دەستکەوت و فەنتازیاو خەونی ڕاپەڕینە نادیدەی دەگرن، بۆخۆی ئەوە دژە لەگەڵ سیستم و داڕزان و قەیرانێکی قوڵیی هەناویی و فیکری و سیاسی ئەم بەشەی کوردستانە. لەبری ئەوەی شەڕ لەسەر گوتاری مانەوەو بەردەوامی و هێزی لۆبیکردن و ئیرادەی بەرزی ڕاپەڕین و سیستمەکە بکەن بۆ قۆناغی پەڕینەوە، دێن شەڕی فۆرمۆلۆژیی و شکڵی و بەرەیی دەستکەوتەکان و بنەما کێشە لەسەرەکانی راپەڕین و نەبوونی ئاوو کارەبا دەکەن.
ئەوانەی ئۆپەراسیۆن و جوڵەی سەربازی و بە پارێزگاکردنەوەی هەرێم و تەریبکردنەوەی ئەم دەستکەوتانەیان پێباشترە لە سەرکێشیەکانی بەغدادو بزوتنەوەی مەزهەبییەکانی حەشدی شیعیی بۆ کۆنترۆڵکردنەوەی هەرێم،دەبێت بزانن ئازادی و کەرامەت و شکۆی نەتەوە چییەو ڕاپەڕین بۆ دروست بوو دژی فاشیزم و ستەمکاریی، کوردی ڕەسەن هەرگیز دەستبەرداری بەهاکانی ڕاپەڕین نابێت، کاتێک گروپێک لە کوردستان خەریکی گێڕانەوەی چیرۆکی بێمتمانەکردن و بێ ئینتیماکردنی خەڵکن و لەخۆڕا دژی بەهاکانی شۆڕش و دەستکەوتەکان و سیستم دەوەستنەوە، گوایە لەبەر شکۆی خەڵک و فەزیلەتی تاک و خۆشگوزەرانی هاوڵاتیان و موچەکانیان، دەبێت گوتاریی سیاسی خۆیان پاک بکەنەوە لە جەهل و نیفاق و ئەوە بزانن ڕاپەڕین درێژەی هەیە بۆ لۆبیکردنی دەوڵەتسازیی و هەستانەوەی زیاتری هەرێم و سووربوون لەسەر ماف و ئازادیەکان.
دەبێت هەموو پارێزەری سیستم بین بەرەو دروستکرنی ئەو دیدە هۆپزییە بۆ حوکمڕانی و پاسەوانی ئارامیی و گرێبەستە کۆمەڵایەتیەکە، ئیتر هەرجۆرە سیستمێک بێت جگە لە سیستمی تۆتالیتاری و پۆلیسی، چونکە ئەوانەی دەستکەوتەکانی ڕاپەڕین، ڕەتدەکەنەوەو ئەوانەش ئالودەو هۆگری دەستکەوتەکانن هەردوک، کوردو کوردستانی و نەوەی ڕاپەڕینن و کوڕی ئەم میللەتەن دەبێت پارێزراوبن، هەردولا نان و ئازادیان دەوێت، بەڵام دوو نان و دوو جۆر ئازادیی بوونی نییە لە یەک سیستمدا، ئەوەش کە ئازادیی ناوێت ئەوە ئیتر قۆناغێکە لە ترس و تراژیدیاو پرسێکی تەواو نائومێدکەری تاڵ و کوشندەی کوردبوونە.
یانی ئەو گروپەی دژی مەزهەب و کەلتوری خێڵ و دەرەبەگایەتیین لە هەرێم بە بیانوی گەندەڵی و نەبوونی خزمەتگوزاریەکانەوە، ناکرێت لە ناو پەرلەمانی عێراق و نەجەفی شەریفەو کازمیەو ئەعزەمیەو ئەبونەواس بە سیاسەتی ئاینی و تەقلیدیی مەرجەع رازی بن و لەگەڵ کۆنترین قەبیلەی مەزهەبی دینی و شیعی لە بەغداد هەڵبکەن و خەنی بن بە وێنەگرتن لەگەڵیان بۆ وەرگرتنی پۆست و ئیمتیاز دژی سیستمە کوردیەکەی خۆیان.
لە عێراق ڕازین لەگەڵ تێرم و مێنتاڵێتی زاڵی شیعەو عەمامە بەسەرەکان و سیاسەتی مەرجەعیەت و حەوزە کاربکەن، کەچی لە هەرێم باسی دادوەریی و سیکولاریزم و مەدەنیەت دەکەن و دەستکەوتەکانی راپەرین و هەڵەبجە سوک دەکەن لەبەرچاوی خەڵک. کەچی بەو هەموو فەسادو خوێنبەربوونەوە گروپگەلە مافیاکانی شیعەیان قبوڵەو دەستیان دەگرن بۆ ئەوەی قەوارەی هەرێم کۆتایی پێ بهێنن. ئەم ئاراستەیە بنەماخوازی تیۆری و فیکری نییە تا تیۆریزەو فۆڕمەڵەی خۆی پێبکات بۆ ئایندە، میزاج و ئیمتیازەو بەرمەبنای دوو ئاکت و جوڵە کاردەکەن، یەکەمیان:
- پەرچەکردارو حەماسەتە بۆ هەڵبژاردن و گەیشتن بە چەورایی نەوت و بەرژەوەندیی حیزبی و دژایەتی و کاردانەوەیە بەرامبەر دەسەڵاتەتەکانی هەرێم کە ئاسان نییە کەمکردنەوەی بەپێی بنەما دەستووریەکان لە ٢٠٠٥ و دادگای فیدراڵی کە نابێت دەستکاریی و هەمواریی دەسەڵاتەکانی ستاتۆی هەرێم بکرێت. هەرکات ئەو نیەتە شۆڤێنیستییەش هاتە ئارا، سێ پارێزگای هەرێم بۆیان هەیە تەعنی بکەن دژی ئەو بریارە بوەستنەوە.
- دوەمیان؛ شوێنپێ کەوتنی ژاوەژاوی سیاسی و تائیفی و مەزهەبییە کە دەوڵەتی مەزهەبی دروستی کردوە بۆ برسیکردن و نابوتکردنی کورد، کە ناشیرینترین جوڵەی ئەم تایپەی دەوڵەتی تازەو مۆدێرنی عێراقەو لەیادی ڕاپەڕیندا هەندێک گروپی مۆڕاڵ حەشدو دژە هەرێم کاری بۆ دەکەن.