نەوت نیعمەتە یان نیگبەتە؟!
نەوت وەک سەرچاوەیەکی سروشتی و سامانێکی گرنگی نەتەوەیی و نیشتیمانی لە سەر ئاستی جیهاندا گرنگیەکی تایبەتی پێدەدرێت، چونکە دەکرێت ئەم سەرچاوە سروشتیە بکرێتە داینەمۆی پێشکەوتن و خۆشگوزەرانی بۆ هاونیشتیمانیان، بەمەرجێک لە ڕێگای عەقڵێکی هاوچەرخەوە وەبەرهێنان لەم سامانە نیشتیمانیەدا بکرێت.
بەڵام بەداخەوە لە سەرەتای دروستبوونی دەوڵەتی عێڕاقدا کاتێک نەوت دەدۆزرێتەوە، ئەم سەرچاوەیە لە جیاتی ئەوەی ببێتە نیعمەت بووەتە نیگبەت، چونکە دەسەڵاتدارانی بەغدا لە ڕێگای داهاتی نەوتەوە جۆرەها چەکی کۆمەڵکوژ و تانک و فڕۆکەی جەنگیان پێ کڕی و لەسەر خاک و خەڵکی کوردستانیان تاقی کردەوە، بۆیە لە سەدەی ڕابردوودا نەوت بۆ کوردستان وەک بەختی ڕەش سەیرکراوە نەک زێڕی ڕەش!
لەم چوارچێوەیەدا ئەگەر چاوێک بە مێژووی وڵاتانی پێشکەوتووی خاوەن یەدەگی نەوت بخشێنین، دەبینین ئەم سەرچاوە گرنگە هاوشێوەی زێڕی ڕەش بووەتە نیعەتێکی گەورە بۆ زیادکردنی ئاوەدانی و خۆشگوزەرانی وڵاتان، بۆ نموونە کاتێک نەوت لە سەرەتای شەستەکاندا لە نەرویج دەدۆزرێتەوە دەبێتە نیعمەتێکی گەورە بۆ ئەم ووڵاتە و لە ساڵی 1990 پەرلەمانی نەرویج بڕیار دەدات سندوقی سیادی دابمەزرێنێت، ئەم سندوقە لە ساڵی 1998 داهاتەکەی دەگاتە 23 ملیار دۆلار، بۆیە پەرلەمانی نەرویج بڕیار دەدات وەبەرهێنان لەم پارەیەدا بکات، دوای 20 ساڵ وەبەرهێنان لە ڕێگای 9000 کۆمپانیا لە 74 وڵات، سندوقی سیادی نەرویجی دەبێتە خاوەن (یەک ترلیۆن و نیو) دولار، واتە لە (سەدا پێنج هەزار) ئەم پارەیە لە ڕێگای وەبەرهێنانەوە زیادی کردووە، بە جۆرێک ئەگەر دابەش بکرێت بەسەر هەموو هاوڵاتیانی (نەرویج) کە ژمارەیان نزیکەی پێنج ملیۆن کەسە، هەر هاوڵاتیەک چـارێگە ملیۆن دوڵارێکی بەردەکەوێت!
بەڵام خەڵکی کوردستان لەسایەی ڕژێمی دیکاتۆری بەغدا و لە ڕێگای فرۆشتنی نەوت و کڕینی چەک و تەمەنی هەر خێزانێکی کوردستان (جگە لە جارێک ماڵوێرانی و خاپوورکردنی دێهاتەکان و پڕۆسەی ئەنفال و کیمیاباران) دەتوانین بڵێین هەر ماڵێک شەهیدێک یان زیاتری بەردەکەوێت!
لە ئێستاشدا کە هەرێم و بەغدا گەیشتوونەتە ڕێکەوتنێکی هاوسەنگ بۆ بەڕێوەبردنی دۆسیەی نەوت، دەبێت هەمیشە چاوێکمان لە سەر مێژوو بێت تاکو چیتر نەوت نەبێت بە نیگبەت بۆ خەڵک و خاکی کوردستان.
ئەگەر بەخۆداچوونەوەیەکیش بە خۆماندا بکەین دەکرێت بڵێین لە چەند ساڵی ڕابردوودا بەڕێوەبردنی دۆسیەی نەوت لەلایەن هەرێمەوە بێ کەم و کوڕی نەبووە، بەڵام ئەم دۆسیەیە فاکتەرێکی گرنگیش بووە بۆ مانەوە و گەشەسەندنی هەرێمی کوردستان لە هاوکێشە ناوچەیی و نێودەوڵەتیەکاندا، بەتایبەت پێگەیەکی گرنگی بۆ هەرێم دروستکردووە لەسەر نەخشەی ووزەی جیهانی، بۆیە ئەم پرسە لە ڕابردوو و ئێستا و داهاتووشدا بەشێکی دانەبڕاوە لە ئاسایشی نەتەوەیی و نیشتیمانی کوردستان.
لە کۆتاییدا دەکرێت پێداچوونەوەیەکی زیاتر بە دۆسیەی نەوتدا بکەین و سوود لە ئەزموونی وڵاتانی وەک نەرویج وەربگرین، تاکو لە ڕێگای بەڕێوەبردنێکی ژیرانە و شەفاف و هاوچەرخەوە، بتوانین داهاتەکەی بخرێتە خزمەتی خاک و خەڵکی کوردستان، هەروەها دەبێت پەند و عیبڕەت لە ڕابردوو وەربگرین و نابێت بەهیچ جۆرێک ئەم دۆسیەیە بەتەواوی ڕادەستی بەغدا بکەین، ئەوانەشی بە بەهانەی هەبوونی کەم و کوڕی لەم دۆسیەیەدا دەهۆڵی ڕادەستکردنی نەوت دەکوتن، دەبێت هەڵوەستیەک بکەن و بزانن دانانی بناغەی ئابووری سەربەخۆ لەلایەن (هەردوو سەرۆک بارزانی و ڕەوانشاد تاڵەبانی)ەوە بێ حیکمەت نەبووە، بۆیە ئەم کەسانە گەورەترین هەڵە دەکەن کاتێک ئۆپۆزۆسیونبوونی خۆیان لە ڕکابەریکردنی شەریفانە لەسەر دەسەڵات گواستۆتەوە بۆ قەتیس بوون لە ڕادەستکردنی نەوت و دژایەتیکردنی کیان و ئەزموونی هەرێمی کوردستان، ئەم هەوڵانەش (ئینجا هەر کەس و لایەنێک بیدات یان پێی خۆش بێت) ئەوا باجی قورسی بەدوادا دێت لە هەڵبژاردنەکان و مێژووش ڕەحم بە کەس ناکات!