بەشی دووەمی لە سەرووی ناکۆکییەکانەوە لەگەڵ جەعفەر ئیمێنکی و فەرەیدون عەبدولقادر
K24 - هەولێر
سه‌ختى گه‌یشتنى مێژووى قه‌واره‌ى هه‌رێمى كوردستان كه‌مترنه‌بووه له‌سه‌ختى به‌رده‌می ئه‌و قه‌واره‌یه 32 له‌ته‌مه‌نى ئه‌و قه‌واره‌یه خاڵى نه‌بووه له‌دژایه‌تى ناوخۆیی و هه‌رێمى له‌پلانی ڕه‌نگاوڕه‌نگ بۆ نه‌هێشتنى ئه‌و قه‌واره‌یه قه‌واره‌ى هه‌رێمى كوردستان ئێستا له‌سه‌ر نه‌خشه‌ى ده‌ڤه‌ره‌كه دیاره له‌جوگرافیایه‌كی به‌رته‌نگ و ئاسێ گه‌مارۆ دراو به‌پشتێنێكى ئاسنی له‌زلهێزانى هه‌رێم هیچ كات باشیان بۆ پاراستنى ئه‌و قه‌واره‌یه نه‌ویستووه. هه‌رهێزێك له‌وان له‌ده‌ره‌وه‌ى ئه‌وان ده‌وڵه‌تێكى باڵاده‌سته له‌ده‌ڤه‌ره‌كه له‌ڕێگاى هێزی تایبه‌ت ده‌ست ده‌خه‌نه ناو هه‌رێم له‌ئه‌نجامدا هه‌وڵده‌ده‌ن بۆ لاوازكردنى هێزی ناوخۆیی و نه‌هێشتنى ئه‌و قه‌واره‌یه له‌ساڵى 1992 پێداگرى له‌سه‌ر پلان و ڕانه‌وه‌ستاون بۆ ئه‌وه‌ى ئه‌م قه‌واره‌یه لاوازبێت یاخود نه‌مێنێت. چ له‌لایه‌ن ڕژێمی پێشووى سه‌دام له 1991 تا 2003 له كشاندنه‌وه‌ى ئیداره‌ى ده‌وڵه‌ت له‌هه‌رێم و نه‌هێشتنى دراوى عێراقى له‌چاپدانى دراوێكی نوێ ناڕازی بوون له‌هه‌ڵبژاردنى 1992 گه‌مارۆى ئابورى و سیاسی له‌سه‌ر ئه‌و قه‌واره‌یه یاخود له‌و ڕژێمانه‌ى له 2003 تا 2023 له‌ئه‌یاد عه‌لاوی تا ئیبراهیم جه‌عفه‌رى و نورى مالیكی و حه‌یده‌ر عه‌بادی هه‌تا ئێستاش هیچ حكومه‌تێك له‌وانه نیه شتێكى پاك.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی ئێوه دوو كه‌سایه‌تین په‌نجا شه‌ست ساڵى ته‌مه‌نى خۆتان له‌خزمه‌تى بزاڤی ڕزگاریخوازی گه‌لى كورد له‌ته‌واوى ته‌مه‌نى سیاسی خۆتان هه‌ریه‌كێك له‌ئێوه له‌لایه‌كی كوردستان ڕۆڵێكى گرنگتان هه‌بووه له‌دروستكردنى ئه‌م قه‌واره‌یه.
ده‌پرسم چ ئاسته‌نگیه‌ك دروست بوو له‌دواى كشانه‌وه‌ى ئیداره‌ى حكومه‌ت له‌لایه‌ن سه‌دام دواتر هه‌ڵبژاردن كرا و حكومه‌ت و په‌رله‌مان دروستكراو بوو به‌م قه‌واره‌یه‌ى ئێستا ئێمه تێدا ده‌ژین؟ئاسته‌نگ چى بوون بۆ سه‌ره‌تاى كارى ئه‌م قه‌واره‌یه؟
جه‌عغه‌ر ئیبراهیم ئێمنكی
پرسیاره‌كه‌ت له‌جێگاى خۆیه‌تى سه‌رهه‌ڵدان ته‌نیا مۆڕاڵ نه‌بوو سه‌رهه‌ڵدان له‌هه‌موو بوارى ژیانی كۆمه‌ڵگه‌ى كوردستانیدا ڕه‌نگیدایه‌وه ده‌نگی دایه‌وه ئیراده‌یه‌كی وا دروست بوو كه نه‌ك ته‌نیا ئیداره‌ى خۆى كشاندبایه‌وه هه‌رهه‌نگاوێكى ترى نابایه به‌لاوازى بۆ ڕژێم ده‌ڕۆیشت به‌هێز بۆ سه‌رهه‌ڵدان ده‌گه‌ڕایه‌وه ئه‌وان چاوه‌ڕوانى گرفت بوون كه كورد ناتوانن ئیداره‌ى خۆیان بكه‌ن به‌ڵام خۆشبه‌ختانه ئیداره‌یه‌كى نوێ دروست كرا ده‌رفه‌تى نوێ دروست بوو بۆ ئیداره‌ى سه‌ربه‌خۆ سه‌ركه‌وتووبوو ئه‌وه بوو به‌سه‌ره‌تایه‌ك كه ئێمه بتوانین دام و ده‌زگای خۆمان به‌ڕێوه‌ببه‌ین ئاماده‌كارى بكه‌ین بۆ هه‌ڵبژاردنى بریارى مێژووى به‌ره‌ی كوردستانى ئاماده‌كارى زاتى و بابه‌تى هه‌ردووكیان یه‌كیان گرت ئه‌نجامی ئه‌وه‌ش مژده‌به‌خش بوون و به‌رهه‌مداربوون به‌رهه‌مه‌كه‌ش تا ئه‌مڕۆ به‌رده‌وامه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
چ ئاسته‌نگ لاى ئێوه هه‌بوو له‌لای ئێوه كه هه‌ڵبژاردن بكرێ و بڕیاردراو توانرا ئاسته‌نگه‌كان چى بوون؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
گیروگرفته‌كان ئه‌وه‌یه له‌وكاته‌دا ڕژێم به‌هه‌موو توانایه‌وه هه‌وڵى ده‌دا كێشه‌مان بۆ دروست بكات سه‌ركه‌وتوونه‌بین له‌كاره‌كانماندا وه‌كو مامۆستا باسی كرد ئه‌وان گره‌وی خۆیان له‌سه‌ر ئه‌وه‌كردبوو كه ئێمه ئیداره‌ى خۆمان پێنادرێ. بێجگه له‌وه‌ش ئێمه له‌ناوخۆماندا ناكۆكین ده‌ست له‌یه‌خه‌ى یه‌كترگیرده‌كه‌ین ئه‌چین به‌گژیه‌كتریدا ناتوانین ئه‌و ته‌جروبه‌یه به‌سه‌ركه‌وتوتن بگه‌یه‌نین یه‌كێكى تر ئه‌وه‌بوو كه‌ئێمه پێشینه‌یی یاساییمان نه‌بوو كه‌هه‌ڵبژاردن بكه‌ین ئه‌وانه هه‌موو ئه‌و ئاسته‌نگانه‌بوون به‌ڵام چونكه ئیراده‌یه‌كی به‌هێزی یه‌كگرتوومان هه‌بوو توانیمان به‌ئیراده‌یه‌كی یه‌كگرتوو هه‌موو ئه‌و ئاسته‌نگانه به‌سه‌ریدا زاڵ بین به‌ئه‌نجامێكی باش بگه‌یه‌نین.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
بڕیارى هه‌ڵبژاردن بڕیارێكى ناوخۆیی بوو یان خواستێكى نێوده‌وڵه‌تى بۆ نمونه ئه‌مریكا یاخود یه‌كێتى ئه‌وروپا بڵێ هه‌ڵبژاردن بكه‌ن ئه‌وان خواستیان بوو هه‌ڵبژاردن بكرێ چونكه دژى سه‌دام بوون؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
گوێم له‌هیچ بیانیه‌ك نه‌بووه بێت ئامۆژگاریمان بكا بێت بڵێ هه‌ڵبژاردن بكه‌ن ئه‌وكاته به‌ره‌ی كوردستانى هه‌بوو په‌یوه‌ندیمان باش بوو هاوكارى یه‌كتری بووین پێكه‌وه گه‌یشتینه ئه‌و باوه‌ڕه‌ی كه‌هه‌ڵبژاردن بكه‌ین ئه‌و بۆشاییه‌ى كه حكومه‌تى عێراق دروستى كرد له‌كشانه‌وه‌ى ئیداره‌ى خواستى بوو كێشه‌مان بۆ دروست بكات پێموایه به‌هه‌نگاوێكى باش توانیمان ئه‌و بۆشاییه پڕبكه‌ینه‌وه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
سه‌یدا دواى ئه‌وه‌ى هه‌ڵبژاردن كرا هه‌ڵوێستى هه‌رێمی(ئێران،توركیا،عێراق)چى بوو.هه‌ڵوێست و كاردانه‌وه‌یان چى بوو؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
به‌دڵنیایی به‌غدا هه‌ڵوێستى باش نه‌بوو نه‌رێنى بوو ئه‌وكاته ناكۆكیه‌كان به‌رده‌وام بوو له‌گه‌ڵ ڕژێم به‌ڵام ئێران پێشوازی لێكرد توركیا مامه‌ڵه‌ى له‌گه‌ڵ كرد تا ئه‌م دواییه توركیا هه‌موو جارێك ده‌ڵێ ئێمه هه‌ڵه‌یه‌كمان كردووه دووباره‌ى ناكه‌ینه‌وه ڕۆژئاوا قبوڵ ناكه‌ین. كیان و دیفاكتۆ پێناسه‌یه‌كى زانستیه بۆ هه‌رێم كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تى مامه‌ڵه‌ى له‌گه‌ڵ كرد به‌ڵام بابه‌تێك هه‌یه به‌ڕای من پڕۆسه‌ى سیاسی سه‌ركه‌وتوو بوو به‌ڵام پرۆسه‌ى دیموكراسی ئاڵۆزه ئێمه زوو ده‌ستمان كرد به‌پرۆسه‌ى دیموكراسی چونكه دیموكراسی ڕكابه‌رى دروست ده‌كات هێشتا به‌ره‌ى كوردستانى قایم نه‌بوو وه‌كو پێویست تۆ بته‌وێ ڕكابه‌ریه‌كی ئاشتیانه بكه‌یت. له‌سه‌ر كورسی كێ سه‌ربكه‌وێ كێ بدۆڕێ من ده‌ڵێم ئه‌گه‌ر قۆناغی گواستنه‌وه بۆ ماوه‌ى دووساڵان دروست كرابایه ئه‌و بۆشاییه به‌بڕیارى به‌ره‌ى كوردستانى كه حكومی قانونیان هه‌بوو دووساڵان ئه‌گه‌ر تۆ توانیت باشتر به‌ڕێوه‌ببه‌یت به‌بڕواى من گه‌لێك گیروگرفت كه دواى ئه‌وكاته دروست بوون دروست نه‌ده‌بوون.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
به‌س به‌شدارى خه‌ڵكى ئه‌وكاته گه‌رم و گوڕى من ده‌ڵێم زۆرترین ڕێژه بوو له‌هه‌ڵبژاردن؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
كه‌رنه‌ڤاڵ بوو كه‌رنه‌ڤاڵ كه‌رنه‌ڤاڵى سه‌ركه‌وتن سه‌رهه‌ڵدان بوو تێگه‌یشتن كه ئه‌وكاته‌ى خه‌ڵك شه‌رعیه‌تى گه‌وره‌تریان به‌ڕاپه‌ڕین به‌خشى تۆ به‌دونیا ده‌ڵێیت كه ئێمه حكومه‌تێكى دیموكراسین ڕه‌نگدانه‌وه و ده‌نگدانه‌وه‌ى له‌جیهان زۆر ئه‌رێنی بوو به‌ڵام پرۆسه‌ى دیموكراسی بۆ خۆى ئاڵۆزه هه‌تا تۆ بتوانى به‌ڕێوه‌ى ببه‌یت.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
ئاسته‌نگ و گرفتى سه‌ره‌تایی دروستكردنى حكومه‌ت و په‌رله‌مان و ئه‌م قه‌واره‌یه؟چى بوون؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر به‌ڕاشكاوى بڵێم ئێمه زۆر زوو ده‌ستمان كرد به‌ناكۆكی حیزبى منافه‌سه ته‌ته‌وڕى كرد بوو به ململانێی حیزبى خۆتان به‌زانن به‌شى زۆر ئه‌م ململانێیه له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵاته له‌سه‌ر ئه‌وه‌یه چ لایه‌ك باڵاده‌ست به‌سه‌ر لاكه‌ى تر ئه‌گه‌ر ئه‌وانه نه‌بوایه نه‌گه‌یشتیبایه به‌كاره‌ساتى شه‌ڕى ناوخۆ من پێموایه پرۆسه‌كه به‌ئه‌نجامی باشتر ده‌گه‌یشت ئه‌مانتوانى كوردستان ئاوه‌دان بكه‌ینه‌وه دامه‌زراندن و سه‌رخستنى بوینه‌ى ژێرخانی ئابورى كوردستان بكه‌ینه‌وه. چونكه ئه‌وه‌ى ئێمه له‌یه‌كگرتویی كوردستان به‌ده‌ستمان هێنا زۆریمان له‌ململانێ له‌ده‌ستدا.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
هه‌نگاوه‌كانى سه‌دام حسێن بۆ لاوازكردن و نه‌هێشتنى قه‌واره‌ى هه‌رێم به‌رده‌وام بوو هه‌نگاوێكى تر ڕاگرتنى دراوی سویسری عێراقى كه كوردستان بێ دراو ده‌مێنێته‌وه گورز له‌ئابورى كوردستان ده‌درێ له‌وكاته چۆن مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ئه‌م هه‌نگاوه كرا؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر ئه‌و هه‌نگاوه‌ى سه‌دام كاریگه‌ریه‌كی زۆرى كورتی هه‌بوو ئه‌وكاته كارمان به دینارى سویسرى كرد له‌پاڵ ئه‌وه كارمان كرد كه دۆلار و تمه‌ن قبوڵ كراوبێت به‌هه‌ڵه بیركرده‌وه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
هه‌نگاوێك بوو هه‌رێم له‌عێراق زه‌نگینتربوو نرخی دینارى سویسرى له‌دیناره نوێیه‌كه گرانتر بوو؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
به‌دڵنیایی هه‌نگاوه‌كه‌یان پێچه‌وانه بوویه‌وه.
ته‌رزه محمد ڕۆڵى ڕاگه‌یاندن له‌پێناو به‌رژه‌وه‌ندی گه‌ل و هه‌رێم چۆن هه‌ڵده‌سه‌نگێنی؟
پرسیاره‌كه‌م بۆ فه‌ره‌یدون عبدالقادر له‌دواى ڕیفراندۆمى 2017 ئیراده‌ى هێزه سیاسیه‌كان له‌پارێزگاری سلێمانى له‌چ ئاستێكدایه؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
من به‌ڕاستى زۆرتر ته‌ركیزم لاى ئه‌وه بوو كه لایه‌نه سیاسیه‌كانى زۆنی سه‌وز به‌ڕاستى به‌داخه‌وه ده‌ڵێم هیچ جارێ ڕاگه‌یاندن له‌ئاستى خواستدا نه‌بووه ڕاگه‌یاندن له‌كوردستان ڕاگه‌یاندنێكى گه‌له‌رى نیه ڕاگه‌یاندنی خه‌ڵكی كوردستان نیه هه‌موویان ڕاگه‌یاندنی حیزبیه وه به‌بڕواى خۆم حیزبه سیاسیه‌كان به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانیان له‌سه‌رووى هه‌موو شتێكه‌وه‌یه ڕاگه‌یاندنه‌كانیش جێبه‌جێكارى فه‌رمانى حیزبن به‌ش به‌حاڵى خۆم له‌ڕابردوو زۆر گله‌ییم له‌ڕاگه‌یاندنه‌كان هه‌بووه ئێستاش ئه‌خوازم داوا ده‌كه‌م هه‌موو ئه‌و برا به‌ڕێزانه‌ى له‌بوارى ڕاگه‌یاندن كارده‌كه‌ن میدیاى كوردى بگه‌ینه ئه‌و ئاسته‌ى خه‌ڵك ده‌یخوازێت نه‌ك ئه‌وه‌ى حیزب ده‌یخوازێ.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
به‌گوێره‌ى قسه‌ى تۆ ڕاگه‌یاندنیش بۆ فاكته‌رى كێشه نه‌ك ئه‌وه‌ى خۆى دووربكات له‌كێشه‌كان نه‌ك ئه‌وه‌ى هه‌وڵى چاره‌سه‌رى بدات؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
خه‌ڵك ناوى ناوه‌شه‌ڕى ڕاگه‌یاندن
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
شه‌ڕى ڕاگه‌یاندن ڕاسته بوو به‌شێك له‌شه‌ڕ
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
به‌ڵێ
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
سه‌یدا ڕات هه‌یه له‌سه‌ر قسه‌كانى؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
وه‌ڵا له‌سه‌ر ڕاگه‌یاندن خۆى دیاره ڕاگه‌یاندنى حیزبى زاڵه له‌هه‌رێمى كوردستان نه‌فه‌سى حیزبى زاڵه له‌هه‌رێمى كوردستان نه‌فه‌سى نیشتیمانى و مه‌ساجی نیشتیمانى به‌ڕاستى كزبووه ده‌بێت ئه‌و ڕاستیه له‌به‌رچاومان بێت ئه‌م دواییه دواى ئه‌وه شه‌عبه‌وییه‌ت په‌ره‌ى ستاندووه.
سۆشیال میدیا په‌ره‌ى ستاندووه واى لێكردووه هه‌مووى تێكه‌ڵ بووه ئێستا بێ سه‌روبه‌ریه‌ك هه‌یه له‌ناو ئه‌و سۆشیال میدیا و ڕاگه‌یاندنانه زۆر كاریگه‌رى له‌سه‌ر ئێمه مانان گشتمان كۆمه‌ڵگه‌ى كوردستان هه‌یه.
پرسیارى ته‌رزه خان سه‌باره‌ت به‌مه‌سه‌له‌ى ئۆپۆزیسیۆن له‌دواى 2003 له‌هه‌رێمى كوردستان خۆشبه‌ختانه ئه‌وكاته‌ى ڕێككه‌وتنی ستراتیجی هه‌بوو په‌یوه‌ندی باشى هه‌بوو له‌نێ,ان یه‌كێتى و پارتى به‌تایبه‌ت به‌چاوێكى كه‌م سه‌یرى براده‌رانى تر ناكه‌ین ئه‌وكاته ئۆپۆزیسیۆن بوونى نه‌بوو پلانی ستراتیجی و نیشتیمانى بوونى هه‌بوو چۆن له‌گه‌ڵ به‌غدا ئیداره‌ى دۆسیه‌كان بكه‌ین هه‌تا ئیداره‌ى قه‌یرانه‌كان بكه‌ین له‌كاتى مادده‌ى 140 هه‌وڵى هاوبه‌ش هه‌بوو بۆ ئه‌وه‌ى به‌ئامانج بگه‌یه‌نین ئه‌و مادده‌یه.
كه‌ى ئۆپۆزیسیۆن وه‌ك بیرۆكه سه‌رى هه‌ڵدا 2009له‌دواى جیابوونه‌وه‌ى گۆڕان په‌ره‌ى سه‌ند له‌ناو ئیسلامیه‌كان ئه‌م ته‌جروبه‌یه دیموكراسیه به‌ڵام پراكتیزه‌كردنى هونه‌رى ده‌ویست.
هونه‌رى ئه‌وه‌ى له‌هه‌رێم كێ وه‌ك هه‌رێمی كوردستان هه‌ڕه‌شه‌كان له‌سه‌ر كیان زۆرن هه‌ڕه‌شه‌ى ده‌ره‌كی زۆرن پێویست به‌به‌ره‌یه‌كی به‌هێزی ناوخۆیی هه‌یه زۆر گرنگه ئه‌و هونه‌ره له‌و پرسانه‌ى ڕه‌هه‌ندی نیشتیمانی هه‌یه پرسی ستراتیجیه له‌وه‌دا ووتارى یه‌كگرتووبین وه پلان و به‌رنامه‌ى یه‌كگرتووبین له 2013كه‌من له‌په‌رله‌مانى كوردستان بووم له‌خزمه‌ت په‌رله‌مان ئه‌وكاته ڕێككه‌وتنی سێ قۆڵى هه‌بوو له‌نێوان پارتى و یه‌كێتى و گۆڕان هه‌تا لایه‌نى تر ئه‌و پرسه‌ی ڕه‌هه‌ندی نیشتیمانى هه‌یه به‌ڕێككه‌وتن و سازان بێت هه‌تا ووشه‌ى سازان ئه‌وكاته زۆر په‌ره‌ى ستاند و به‌ربڵاوبۆوه به‌ڵام به‌كردار وامان نه‌كرد ئه‌وجاره ئه‌وه عیبره‌ت به‌جێبه‌جێكردندایه عیبره‌ت له‌شیعاردانیه زۆر گرنگه ئێستاش من ده‌ڵێم بۆ ئه‌م قۆناغه نه‌چووه بچێت زۆر گرنگه له‌پرسی سیاسی و ستراتیجی و نیشتیمانى پلانى یه‌كگرتوومان هه‌بێت ناكۆكی له‌سه‌ر شتى به‌ڕێوه‌بردن ئاسایی بێت پرسێك په‌یوه‌سته به‌به‌غدا له‌سه‌رووی هه‌موو پرسانه‌وه بێت گرنگه ده‌زگاى دانوساندن هه‌بێ له‌گه‌ڵ به‌غدا ئۆپۆزیسیۆن به‌ڵێ به‌ڵام به‌ته‌كنیك و شكڵێكی سه‌رده‌میانه و له‌چوارچێوه‌ى به‌رنامه‌یه‌كی نیشتیمانى.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی له‌كوردستان له‌نێوان ئۆپۆزیسیۆن و ده‌سه‌ڵات وا ڕه‌فتار ده‌كرێ كه كیانێكى ئارامین چه‌نده‌ها ساڵه له‌سه‌ر ده‌ڕۆین له‌ئه‌مریكا و سویسرا و ئه‌وروپا به‌ڵام ئه‌وه‌ى به‌دیده‌كرێ زۆرجار شه‌ڕه ڕه‌خنه‌ى هه‌ردوولا له‌یه‌كترى یه‌ك ئه‌ویتر سفرده‌كاته‌وه من له‌گه‌ڵ تۆ ناتوانم ئۆپۆزیسیۆن بم به‌پێچه‌وانه‌وه ده‌گاته حاڵه‌تى دژایه‌تى نه‌ك هاندان و بنیاتنان.
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
به‌پێكه‌نینه‌وه بمبوره ئۆپۆزیسیۆنمان بۆچیه ئێمه خۆمان دژى یه‌كترین. به‌بڕواى من ئه‌گه‌ر بمانه‌وێ خزمه‌تى ئه‌م نیشتیمانه بكه‌ین تا كاتى من بیرم دێ له‌گه‌ڵ مام جلال زۆر قسه‌م كرووه له‌بابه‌تى په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ پارتى زۆرجار هاتوچۆم كردووه له‌نێوانیان هه‌ندێ جار سه‌رۆكى وه‌فدبووم تاكاتى مام جلال په‌یوه‌ندی باش هه‌بوو له‌نێوان پارتى و یه‌كێتى ئه‌توانرا به‌ئاسانى كێشه‌كان چاره‌سه‌ربكرێ به‌بڕواى من ئه‌وه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ فه‌زڵى ڕێككه‌وتنامه‌ى ستراتیجی كه‌له‌نێوان پارتى و یه‌كێتى هه‌بوو
ئێستاش پێویستمان به‌به‌ره‌یه‌كی كوردستان یه‌كگرتوو بۆ ڕێگرى له‌مه‌ترسیه‌كانى سه‌ر كوردستان هه‌یه یان ده‌بێت كاربكه‌ین له‌سه‌ر ڕێككه‌وتنی ستراتیجی به‌لایه‌نى كه‌مه‌وه له‌نێوان یه‌كێتى و پارتى به‌بێ ئه‌وه تووشى كێشه‌ى گه‌وره ده‌بین له‌هه‌مووى گرنگتر ده‌بێت شورایه‌ك بۆ گه‌له‌كه‌مان بۆ پاراستنى ده‌ستكه‌وته‌كانمان دروست بكه‌ین هه‌موو ئه‌و وه‌ختانه‌ى توانیومانه گه‌له‌كه‌مان له‌گه‌ڵ بێت سه‌ركه‌وتنى گه‌وره‌مان به‌ده‌ست هێناوه به‌ڵام ده‌بێ ئه‌و ڕاستیه تێبگه‌ین كه نه‌مانتوانیوه گه‌له‌كه‌مان باش ڕابگرین و باش ڕازى بكه‌ین و له‌ده‌ورى هه‌نگاوه‌كانمان كۆبكه‌ینه‌وه كه ده‌مانه‌وێ قه‌واره‌ى هه‌رێم بپارێزین ئه‌م قه‌واره‌یه به‌بێ پشتیوانى جه‌ماوه‌رى به‌یه‌كێتى و پارتى ناپارێزرێ ده‌بێ كاربكه‌ین له‌سه‌ر ڕازیكردن و چاره‌سه‌رى كێشه‌كانى گه‌له‌كه‌مان.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
دواى هه‌ڵبژاردن شه‌ڕى براكوژى 1994تا 1998 به‌ڵام گیانى ئاشتیخوازی ڕێگرى له‌وه كرد كه‌شه‌ڕ قه‌واره‌ى هه‌رێم له‌ناوببات ئه‌مه چۆن ڕوویدا؟ شه‌ڕ بڕیارى ناوخۆ بوو یان ده‌ره‌كی؟ چۆن توانرا شه‌ڕ كۆتایی بێت؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
به‌بڕواى من ده‌بێ یه‌ك ڕاستى بزانین كه‌هیچ دیارده‌یه‌ك نیه له‌دنیا ته‌نیا به‌فاكته‌رى ناوخۆیی یان فاكته‌رى ده‌ره‌كی به‌ته‌نیا هه‌ردووكیان به‌یه‌كه‌وه دیارده‌كه دروست ده‌كه‌ن هه‌رگیز ناكۆكی ناوخۆیی نه‌بۆته هۆكارى شه‌ڕ به‌بێ ته‌داخولى هه‌رێمی ئه‌وه مومكین نیه ڕه‌نگه من شتێكی ناخۆش بۆ ئێوه باس بكه‌م كه حه‌زم لێی نیه كورد زۆرجار بۆ یه‌كلاییكردنه‌وه‌ى كێشه‌كان په‌نا ده‌به‌نه به‌رهێزی بێگانه له‌جیاتى ئه‌وه په‌نا ببه‌ینه به‌رگه‌ل و ته‌نازول بۆ یه‌كترى بكه‌ین من خۆم ئه‌زانم یه‌كێتى بووم یه‌كێتى ئێرانى به‌كارهێناوه بۆ ئه‌وه‌ى زه‌خت له‌پارتى بكات مل بدات بۆ داواكانى پارتى حكومه‌تى عێراقى به‌كارهێنا بۆ ئه‌وه‌ى یه‌كێتى ملی بۆ بدا به‌بڕواى من ده‌بێت ئه‌و لاپه‌ڕه ڕه‌شانه به‌لاوه بنێین بیرى خۆمانى ببه‌ینه‌وه له‌سه‌ر ئه‌ساسی ئه‌و ته‌جروبه‌یه گیانى یه‌كتر قبوڵ كردن گیانى یه‌كگرتن گیانى زیندوكردنه‌وه‌ى به‌ره‌ی كوردستانی و زیندوكردنه‌وه‌ى ئیراده‌ى هاوبه‌ش.
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
شه‌ڕى ناوخۆ چه‌ندین فاكته‌رى هه‌یه به‌ڕاستى یه‌كێك له‌هۆكاره‌كانى شه‌ڕى ناوخۆ ململانێ دروستی كرد كه كێ باڵا ده‌ست ده‌بێت.
ووتارى حیزبی زاڵ بوو ئه‌و شه‌ڕه دروست بوو من هاوڕام لاپه‌ڕه‌یه‌كی ڕه‌شه هه‌قه زوو زوو هه‌ڵنه‌ده‌ینه‌وه زووزوو باسی نه‌كه‌ین.
ئاشتى به‌زه‌حمه‌ت بوو شه‌ڕه‌كه چه‌نده به‌زه‌حمه‌ت بوو ئاشتیش ئه‌وه‌نده به‌زه‌حمه‌ت بوو باوه‌ڕكه گه‌نجانى ئێمه ئه‌وه‌ى ئه‌م قۆناغه بخوێننه‌وه 4ساڵى شه‌ڕى ناوخۆ شه‌ڕێكی تری ناوخۆیی هه‌بوو له‌نێوان بزوتنه‌وه‌ى ئیسلامی و یه‌كێتى ئه‌گه‌ر لێكدانه‌وه بكه‌ین خراپترین قۆناغ بوو كه هه‌رێم پێدا ده‌رباز بوو گه‌نجانى ئێمه ئه‌وه بخوێنن جارێكى تر شه‌ڕى ناوخۆ دروست نه‌بێته‌وه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
هێڤیدارین.
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
ئه‌وه‌نده مه‌ترسی له‌سه‌ر ئه‌م كیانه دروستكرد كه ئه‌م كیانه هه‌ڵوه‌شێت خۆشبه‌ختانه ئیراده‌ى ئاشتى سه‌ركه‌وت به‌ڵام زۆر به‌زه‌حمه‌ت زیاتر له 80دانیشتن له دبلن و ئه‌مریكا و فشارى نێوده‌وڵه‌تى و ده‌وروبه‌ر به‌هه‌رحاڵ ئه‌نجامه‌كه‌ى ئه‌وه‌بوو ئیراده‌ى ئاشتى سه‌ركه‌وت ئه‌وه له‌ئه‌مریكا دروست بوو به‌ڵام ئێمه خۆمان به‌كه‌س به‌راورد ناكه‌ین پشتى ئه‌م قۆناغه چاكسازی ده‌ست پێده‌كه‌ن ئه‌و شه‌ڕه‌ى ناوخۆیی بۆیه دروست بوو چونكه چه‌كی گران له‌ده‌ست لایه‌نی سیاسی دا بوو ده‌بێت چه‌كی قورس لاى لایه‌نى سیاسی بێت ده‌بێت چه‌ك لاى دامه‌زراوه‌ی نیشتیمانى بێت بۆ پاراستنى ئه‌م كیانه ئه‌گه‌ر ئێمه ئه‌وه‌مان كرد به‌ڕۆحیه‌تى كه‌رنه‌ڤاڵى 91 سه‌رده‌كه‌وین.
كارۆ كاوه
وه‌ك گه‌نجێك مێژووی پارته سیاسیه‌كان ده‌خوێنینه‌وه ئیراده‌ى خۆیان نه‌بووه بۆ نمونه ئه‌وه ڕاسته كه ده‌ڵێن به‌ره‌ی كوردستانی دروست بووه له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى ئاشتى به‌رپابكه‌ن به‌ڵام كه مێژوو ده‌خوێنمه‌وه كۆمارى ئیسلامی به‌ره‌ی كوردستانى دروست كردوه ترسم هه‌یه ئه‌گه‌ر ئیراده‌ى ده‌ره‌كی نه‌بێ شه‌ڕ ده‌ست پێ بكاته‌وه چى بكه‌ین كه خاوه‌نی ئیراده‌ى خۆمان بین؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
من باسم كرد ئه‌گه‌ر ئێمه ڕووبكه‌ینه گه‌له‌كه‌مان له‌ده‌وری خۆمان كۆبكه‌ینه‌وه و ڕازی بكه‌ین ئه‌وا ئیراده‌مان به‌هێزده‌كات واده‌كات خاوه‌نى بڕیارى خۆمان بین شتێكی ترت بۆ ڕاست بكه‌مه‌وه به‌ره‌ى كوردستانى ئێران دروستی نه‌كردووه و ڕۆڵى تێدانه‌بووه به‌ره‌ی كوردستانى ئیراده‌ى خۆمان دروستى كردووه ڕه‌نگه باسی شتێك بكه‌یت كه پێى ده‌ڵێن ئاشتبونه‌وه‌ى یه‌كێتى و پارتى من خۆم له‌وێ بووم به‌ڕه‌حمه‌ت بێ كاك ئیدریس و مام جلال كردیان ساڵى 1986 كه جارى تریش باسم كردووه ئێرانیه‌كان ویستیان بێنه كۆبونه‌وه‌كه كه ڕێككه‌وتنه‌كه بنوسین كاك ئیدریس گووتى پێویست ناكات ئێوه بێن ئێمه باشتر له‌یه‌كترى تێده‌گه‌ین.
چوینه هۆتێلێك به‌بێ ئێرانیه‌كان كاك ئیدریس كاك فازڵ میرانى له‌گه‌ڵ منیش له‌گه‌ڵ مام جلال بووم ، من و كاك فازڵ ڕێككه‌وتنامه‌كه‌مان نووسی بیرمه هه‌ردوو كۆچكردووان مام جلال و كاك ئیدریس موجامه‌له‌ى یه‌كتریان كرد.
كاك ئیدریس گوتى فه‌ره‌یدون نوێنه‌رى منه مام جلالیش گوتى كاك فازڵ نوێنه‌رى منه.
به‌و ڕوحیه‌ته‌وه ڕێككه‌وتین ئێران ڕۆڵى میواندارى هه‌بوو.
به‌س چاوه‌كه‌م فاكته‌رى ده‌ره‌كی هه‌یه ئێران كارت بۆ ناكات كه كورد بگه‌یه‌نێت به‌مافه‌كانى و سه‌یرده‌كات به‌رژه‌وه‌ندی خۆى هه‌یه به‌رژه‌وه‌ندی نه‌ته‌وه‌یی خۆى هه‌یه زۆر نه‌یاره له‌گه‌ڵ خواسته‌كانى تۆ گرنگ ئه‌وه‌یه به‌یه‌كه‌وه كاربكه‌ین له‌گه‌ڵ هه‌موو به‌رژه‌وه‌ندیه ناكۆكه‌كان هه‌نگاو به‌هه‌نگاو بۆ پێشه‌وه بچین.
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
له‌سه‌ر شه‌ڕ هه‌میشه فاكته‌رى سه‌ره‌كی خۆمان بووین ڕه‌هه‌ندی مێژووی ئایدۆلۆجی هه‌ندێ لایه‌ن شه‌ڕى هه‌كارى ئێران و توركیا نه‌بوون ئێمه خۆان به‌دوای یه‌كتركه‌وتین هه‌تا له‌ناو هه‌كارى بیروبۆچونی منه به‌ڵام بۆ هه‌نگاوی ئه‌رێنی له‌هه‌موو دونیا ڕه‌وایه كه پشتگیرى هه‌بێت بۆ ئاشته‌وایی جیهان پشتگیرى له‌ئاشتى ده‌كات له‌نێوان فه‌له‌ستین و ئیسرائیل ئه‌وه 50 بۆ 60 ساڵه خه‌ریكی ئه‌وه‌ن كه‌س ناڵێ ئه‌وه نامۆیه ئه‌وه ڕه‌وایه و قبوڵ كراوه به‌ڵام شه‌ڕنا ئه‌گه‌ر خۆمان نیه‌تى شه‌ڕمان نه‌بێت هیچ فاكته‌رێكى ده‌ره‌كی ناتوانێت ناچارمان بكات بۆ شه‌ڕى ناوخۆیی.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
سه‌یدا 2003 پشتى ئاماده‌كارى بۆ ڕووخاندنى ڕژێمی سه‌دام كورد له‌گه‌ڵ ئه‌مریكا یه‌ك به‌ره‌بوو ئه‌گه‌ر كورد نه‌چوبایه به‌غدا نه‌بوبایه به‌شێك له‌عێراقى تازه خۆى گرتایه تاكو عێراق سه‌رپێ ده‌كه‌وێت ئه‌وكاته قسه‌ى له‌گه‌ڵ كردایه؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
ئێمه سیاسه‌تى خۆمان كه هه‌رێمێكمان هه‌یه سێ پارێزگایه كێشه‌ى كورد له‌ده‌ره‌وه‌ى هه‌رێمه ئێستا ئێمه ده‌چینه به‌غدا كێشه‌یه‌كمان هه‌یه زۆر گه‌وره‌تره 51له‌سه‌دا له‌هه‌رێمه 49له‌سه‌د له‌ده‌ره‌وه‌ى هه‌رێمه یان به‌پێچه‌وانه‌یه ده‌چینه به‌غدا ئه‌م كێشه‌یه چاره‌سه‌ربكه‌ین له‌چوارچێوه‌ى ئه‌م كێشه‌یه‌دا هه‌رێمی كوردستان بپارێزین كه‌ركوكه شه‌نگاله خانه‌قینه به‌دیالۆگ بخه‌ینه ناوده‌ستور دنیا به‌خۆزگه به‌ڕێوه ناچێت ئه‌و دیفاكتۆیه ئێمه هه‌مانه زه‌مانه‌تى نێوده‌وڵه‌تى وه‌رگرتایه تاوه‌كو وه‌ك خۆى بمێنێت ئه‌وه‌مان كردایه باشتربوو.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
له‌دواى 2003 ئه‌وه‌ى كورد ده‌یویست به‌ده‌ست هات؟ كه‌به‌شداربوو وه‌ك به‌شێك له‌سیسته‌می نوێ حكوم له‌به‌غدا؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
هیچ پێویست نه‌بوو ڕاكه‌ین بچینه به‌غداد چونكه هێزێكی تۆكمه و ڕێك و پێك بووین ئه‌وه‌ى مامۆستا باسی كرد ئێمه فیدڕاڵیه‌كی ڕێك و پێكمان هه‌بوو. وه‌ك ده‌وڵه‌تێك وا بووین ئێمه ڕۆیشتین ئه‌ركی خه‌ڵكی ترمان جێبه‌جێكرد لایه‌نى ئه‌وانمان به‌هێز تا مفاوه‌زاتیان له‌گه‌ڵ بكه‌ین بڵێین وه‌ره جێیان بده‌ینێ ڕایه‌ك هه‌بوو كه پێچه‌وانه‌ی ڕاى من ده‌ڵێ ئێمه بۆیه ئه‌بوایه بچین تا له‌به‌غدا هاوبه‌ش بین و به‌شدارى بریاربین به‌ڵام من ده‌ڵێم هه‌ڵه‌یه‌كی مێژوویمان كرد.
ئه‌رشه‌د شوانى
پرسیاره‌كانم گشتیه بۆ هه‌ردووكیان به‌نمونه‌یه‌ك ده‌ست پێده‌كه‌م بۆچى ئێمه وه‌ك هه‌رێمی كوردستان حیزبه‌كان به‌ڕێژه‌یی قسه ده‌كه‌م سه‌رتاسه‌ری نیه دارشه‌قه‌ى په‌ككه‌وته‌ى عێراقین ئایا كاك فه‌ره‌یدون من ئه‌وه ده‌پرسم هیچ حیزبێك ده‌بێته به‌دیلى حیزبێكى تر یان ده‌بێت ئایدیایه‌ك هه‌بێت یان ده‌بێ خه‌ڵكی له‌گه‌ڵ بێت نه‌ك بیه‌وێ به‌بێ ئایدیا ببێته به‌دیل قه‌یرانه‌كانمان هه‌مووی له‌وه سه‌رى هه‌ڵنه‌داوه كه‌من ده‌مه‌وێ به‌دیلى تۆبم تۆش به‌دیلى من بیت بۆچى ئێمه ئایدیاى جیاوازمان نه‌بێت بۆ ڕاكێشانى خه‌ڵك داره‌شه‌ق نه‌بین بۆ په‌ككه‌وته‌ى عێراق له‌ناوخۆمان ده‌رنه‌فیس نه‌بین بۆ كه‌وڵكردنی پرۆسه‌ى سیاسی عێراق؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
من بۆم شه‌رح كردن یان به‌ره‌یه‌كی كوردستانى هه‌موو لاكانى كۆبكاته‌وه به‌ئیراده‌یه‌كی كوردستانى وه‌هه‌نگاوی یه‌كه‌م ڕێككه‌وتن هه‌بێت خه‌ڵك له‌ده‌وری ئه‌ركه نیشتیمانیه‌كان كۆبكه‌ینه‌وه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
سه‌یدا له‌دوای 2003 مه‌ترسیه‌ك هێرشى كردۆته سه‌ر هه‌رێم ئه‌ویش هێرشى گروپه چه‌كداره‌كانى قاعیده و ئه‌نسار ئیسلام و ئه‌نسار سوننه پێش ئه‌وه‌ى بگه‌ینه قۆناغی 2003 ده‌ستى پێكرد تا 2013 كه 2014 داعش هات یه‌كێك له‌كرده‌وه تیرۆریستیه‌كان ته‌قینه‌وه‌ى 1ى شوبات كه لقى 2ى پارتى و مه‌ڵبه‌ندی 3ى یه‌كێتى به‌ئامانج گرت ئه‌و هه‌ره‌شه و مه‌ترسیه تیرۆریستیه له‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستان چ كاریگه‌ری كرد له‌ماوه‌ى ئه‌و 10ساڵه‌دا؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
به‌دڵنیایی ئه‌و هه‌ڕه‌شانه به‌رده‌وامن داعش به‌رده‌وامه عه‌قڵیه‌تى داعش به‌رده‌وامه عه‌قڵیه‌تى قاعیده به‌رده‌وامه هه‌ڕه‌شه به‌رده‌وامن له‌به‌ر ئه‌وه ئێمه چ پلانێكمان هه‌یه به‌ڕاى من كاك ئه‌رشه‌د باسی كرد هه‌مووی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ى دیموكراسیه‌ت بۆ هه‌رێمێك و كیانێك بێ دامه‌زراوه‌ى نیشتیمانى به‌هێز هه‌موو كاتێك مه‌ترسی له‌سه‌رن هه‌مووكاتێ مومكین مه‌ترسیه‌كان زیان به‌تۆ بگه‌یه‌نین ده‌بێت دامه‌زراوه نیشتیمانیه‌كان به‌هێزبكه‌ین تابتوانین ڕووبه‌ڕووى مه‌ترسیه‌كان ببینه‌وه ساڵى 2014 پێشمه‌رگه ڕۆڵێكى قاره‌مانانه‌ى بینى خه‌ڵكى كوردستان په‌یامێكى ڕوون و به‌هێزى له‌ڕیفراندۆمدا به‌س بۆ ئه‌وه‌ى زیاتر به‌رهه‌مداربێت ده‌بێت په‌رله‌مانێكی نیشتیمانى بێت دوور له‌كاریگه‌رى سیاسی و هه‌ڵبژاردن له‌ده‌ستى یه‌كێتى و پارتى نه‌بێت ده‌بێت له‌كاتی هه‌ڵبژاردنه‌كان ده‌ستور دادوه‌ربێت به‌سه‌رسورمانیه‌وه وه‌ره عێراق دادگاى فیدراڵى به‌ئێمه بڵێ ئه‌وه ده‌ستوریه و ئه‌وه ده‌ستوری نیه به‌ڕاشكاوی بڵێم نوخبه‌ى سیاسی له‌هه‌رێم له‌پاشه‌كشه‌دایه ئه‌گه‌ر ئێمه به‌رپرسیارانه مامه‌ڵه بكه‌ین له‌ماوه‌ى مانگێك ده‌ستور بنوسینه‌وه ده‌ستورى ساڵى 1958به 13ڕۆژ نوسرایه‌وه ده‌ستورى ووڵاتێك به 13 ڕۆژ جێبه‌جێ بكرێت ده‌ستور دیارى بكات كه‌چ ڕۆژێك هه‌ڵبژاردن بكرێ ئه‌وكاته په‌رله‌مان به‌پیرۆزى خۆى ده‌بێت به‌ڵام كه كات به‌سه‌رچوو ئیتر په‌یامی نیشتیمانى لاوازده‌بێت ئه‌وه هه‌مووى به‌یه‌كه‌وه گرێدراوه من زۆرجار ده‌ڵێم له‌خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست گه‌لێك پێغه‌مبه‌ر له‌خاچ دران و كوژران هیچ گره‌نتیه‌ك نیه تۆ له‌م ناوچه‌یه خۆت بپارێزیت دیموكراسی گه‌لێك زه‌حمه‌ته له‌م ناوچه‌یه گه‌شه‌بكات پێش ئێستا وامان بیرده‌كرده‌وه كه عێراقێكی دیموكراسین میسر و ئه‌رده‌ن و تونس بوونه حكومی دیموكراسی به‌ڵام ده‌گه‌ڕێنه‌وه بۆ حكومی به‌هێز وه‌ك چین ڕه‌نگه ئه‌وه‌ش پێویستیه‌ك سه‌رده‌م بێت به‌دیدى من ده‌بێت ده‌زگاكانمان به‌هێزبكه‌ین
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
منیش زۆر پشتیوانى ئه‌وه ده‌كه‌م كه دامه‌زراوه‌كانمان به‌هێزبكه‌ین و به‌هێزتربن له‌حیزبه‌كان تا حیزبه‌كان به‌هێزترو باڵاده‌ستربن له‌حكومه‌ت ئه‌م كێشانه ده‌مێنێت ئه‌بێ ئێمه به‌هه‌موو شێوه‌یه‌ك هه‌وڵ بده‌ین هێزی پێشمه‌رگه یه‌ك بخه‌ین و بیكه‌ینه هێزێكى نیشتیمانى به‌هه‌موو توانا هه‌وڵبده‌ین هێزه‌كانى ئاسایش و دژه‌تیرۆر و زانیارى و پاراستن یه‌كبخه‌ین و بیانكه‌ینه هێزێكى نیشتیمانى تا ئێمه حكومه‌تمان به‌هێزتر نه‌كه‌ین ئه‌م كێشانه‌مان چاره‌سه‌رنابێت.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
مه‌ترسی داعش چۆن هه‌ڵده‌سه‌نگێنیت كه داعش وه‌ك شه‌ڕودیارده‌یه‌كی نوێ پێش ئه‌و شه‌ڕى به‌و ڕه‌نگه نه‌بوو كه‌شه‌ڕێكی كراوه نزیك بوو بگه‌نه به‌غدا له‌نێوان شه‌و و ڕۆژێكدا ئاڕاسته‌كه گۆڕا به‌ره‌و هه‌رێمی كوردستان به‌ره‌و كورد ئه‌وه وانابینی كه ده‌ستێكى ده‌ره‌كی ڕێكخراوێكی گه‌وره‌تر هه‌وڵیدا قه‌واره‌ى هه‌رێمی كوردستان به‌ڕێگاى داعش نه‌هێڵێت
فه‌ره‌یدون عبدالقادر
زۆر ڕوونه یه‌كێكین ئه‌وه‌یه تیرۆر له‌جیهاندا مه‌ترسیه‌كی گه‌وره‌یه بۆ هه‌موو مرۆڤایه‌تى و هه‌موو جیهان ڕووبه‌ڕوى مه‌ترسیه‌كه بۆ هه‌موو جیهانه ئه‌م مه‌ترسیه له‌ناویاندایه و له‌ناونه‌چووه لاوازنه‌بووه هه‌رماوه نوستووه هه‌روه‌خت بیه‌وێ ئه‌توانێ زه‌ره‌ربدات
مه‌ترسیه‌كی گه‌وره‌بوو له‌سه‌ر كوردستان هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه ویستیان به‌ره‌و ناوه‌ندی به‌غدا بڕۆن موسڵ له‌لاوازی سوپاى عێراق زۆر به‌ئاسانى په‌لامارى موسڵیان دا و گرتیان دواتر كێ پێى گوتن چۆن ئاڕاسته‌كران بسوڕێنه‌وه ئه‌گینا به‌ره‌و به‌له‌د ئه‌ڕۆیشتن له‌پڕ بڕیاریاندا ڕووبكه‌نه كوردستان ڕوویانكرده شه‌نگال و مه‌خمور ئه‌و ناوچانه به‌ڕاى من چه‌ند مه‌ترسی گه‌وره‌ى دروستكرد له‌سه‌ر كوردستان ئه‌وه‌نده‌ش قازانجی هه‌بوو باوه‌ڕبكه هێزه‌كانى كوردستانی یه‌كخست له‌ڕووى ئه‌و مه‌ترسیه هه‌م به‌ڕاستى هێزی پێشمه‌رگه‌ى ناچاركرد بچێته‌وه مه‌یدانى مه‌شقى سه‌ربازی وه ئه‌ركه ئه‌ساسیه‌كانى خۆى له‌یه‌كات مه‌شق و به‌رگرى له‌ئه‌ستۆبگرێ
به‌قه‌باره‌ى ى زیانى هه‌بوو قازانجی هه‌بوو به‌ڵام شك له‌وه‌دانیه هێزێكى هه‌رێمی دووریان نزیك ئاڕاسته‌ى كردن به‌ره‌و هه‌رێمی كوردستان.
ناسر مه‌لا حه‌كیم
واى نابینن سیاسه‌تى ئه‌وكات له‌گه‌ڵ سیاسه‌تى ئێستا جیاوازی هه‌یه پێموایه ئه‌زموونی گونجاوه بۆ كورد به‌تایبه‌تى گونجاوتره وه‌ك له‌ڕابردوو پرسیارێكی تریش بۆ هه‌ردووكتان واى نابینن سیاسه‌تى كورد زۆر له‌وه گه‌وره‌تره بابه‌تى لاوه‌كی نێوان ئه‌م دوو حیزبه و چه‌ند حیزبێك به‌وێنه‌ى گشتى باسی پارته‌كان ده‌كه‌م به‌تایبه‌تى یه‌كێتى و پارتى ئه‌زمونمان له‌وه گه‌وره‌تره به‌شتى لاوه‌كی تێكبچێت خه‌باتى دوور و درێژمان پێكه‌وه كردووه پێموانیه هیچ شتێك كار له‌قه‌واره‌ى هه‌رێم بكات.
جه‌عفه‌لا ئێمنكی
به‌ڕاى من هه‌رێمی كوردستان پێشكه‌وتنی به‌خۆیه‌وه بینیوه ئاسته‌نگی گه‌وره‌ى هاتۆته پێش توانیویه‌تى له‌گه‌ڵیان له‌ئاستى پێویست دابێت به‌تایبه‌تى له‌جه‌نگی دژى داعش تاكۆتایی پێهات وه دواتر ڕیفراندۆم توانى وێنه‌یه‌كی به‌هێز هه‌نگاوى به‌هێز به‌ره‌و پێش ببات خۆزگه دواى ڕیفراندۆم هه‌ندێ كه‌لێن دروست بوون تائێستا به‌رده‌وامن كاریگه‌ریان هه‌بووه له‌سه‌ر ڕاى گشتى و له‌سه‌ر متمانه‌ى سیاسی ئه‌گینا من بڕوام وایه هه‌ندێ گرفت له‌عێراق چاره‌سه‌رنابن چونكه عێراق پاشگه‌زبۆته‌وه له‌پابه‌ندی ده‌ستورى ئه‌و ڕێزه‌ى ده‌بوایه له‌مادده‌كانى ده‌ستورى بگرێ نه‌گیراوه گرنگترین خاڵ و مادده له‌به‌رژه‌وه‌ندی هه‌رێم مادده‌ى 140په‌راوێزخراوه هه‌تا سیاسه‌تى نێوده‌وڵه‌تى و هه‌رێمایه‌تى ده‌ستى هه‌یه له‌م قه‌زه‌یه‌دا به‌ڵام هه‌رێمی كوردستان من ده‌ڵێم به‌حكومرانیه‌كی پێشكه‌وتوو حكومی به‌هێز نه‌نراون ئه‌و گرفتانه‌ى نێوان پارتی و یه‌كێتى سه‌باره‌ت به‌دۆسیه‌ى پێشمه‌رگه و كاراكردنه‌وه‌ى په‌رله‌مان ئه‌وانه چاره‌سه‌رببن هه‌رێمى كوردستان ئاینده‌یه‌كی گه‌شى ده‌بێت له‌ناوچه‌كه هه‌رێمی كوردستان پێگه‌یه‌كی به‌هێزی ئابورى هه‌یه ڕێكخستنه‌وه‌ى ده‌وێ ئیداره‌یه‌كی باشترى ده‌وڵ له‌مانه ئێمه به‌ئه‌نجامی باش لێى ده‌ربازبین پێشبنی ده‌كه‌م لێی ده‌ربازبین ئه‌م هه‌رێمه ئاینده‌یه‌كی گه‌شى هه‌یه.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
پرسیارى كۆتایی قه‌واره‌ى هه‌رێم گه‌یشتۆته قۆناغێك بڵێین له‌مه‌ترسی ده‌ربازبوو بڵێین مه‌ترسی نه‌مانى له‌سه‌ر ته‌واوببێت؟
جه‌عفه‌ر ئێمنكی
هه‌رێمی كوردستان له‌ڕووی ده‌ستورى قه‌واره‌یه‌كی ده‌ستور به‌شه‌رعیه‌تى نێوده‌وڵه‌تى و هه‌رێمایه‌تى وه‌رگرتووه له‌ناوخۆی كیانێكى سه‌ربه‌خۆیه و كارایه ده‌كرێ كاراتربكرێت له‌ڕووی تێگه‌یشتن من بۆ ئه‌و مه‌ودایه سیاسیه‌ى من ده‌یبینم هیچ مه‌ترسیه‌كی له‌ناوبردی ئه‌م هه‌رێم به‌زۆرداری نیه له‌لایه‌ن عێراقه‌وه ده‌كرێ نه له‌لایه‌ن توركیاو ئێرانه‌وه باوه‌ڕناكه‌م ئێستا له‌ناو نه‌خشه‌ى جیهاندا هه‌رێمی كوردستان پێگه‌یه‌كی تایبه‌تى خۆى په‌یداكردووه هه‌رێم له‌ڕووی ئه‌منیه‌ت ئه‌توانێ فاكته‌رێك بێَت ئه‌توانێ ڕۆڵى بێت له‌به‌رقه‌راركردنی ئه‌منیه‌تى ناوچه له‌شه‌ڕى داعش هه‌رێمی كوردستان پێگه‌یه‌كی باشترى په‌یداكرد وا تائێستا هاوبه‌شه له‌گه‌ڵ هاوپه‌یمانی نێوده‌وڵه‌تى ئه‌وه‌ى من له‌و مه‌ودایه ده‌یبینم ئه‌م هه‌رێمه پارێزراوه ئه‌وه‌ى له‌میدیا گه‌وره‌ده‌كرێت ڕه‌نگه مه‌به‌ستیان بێت زووتر یه‌كێتى و پارتى یه‌كبگرن ئه‌گه‌ر مه‌به‌سته‌كه ئه‌وه بێت پێویست ناكات مه‌ترسیه‌كه ئه‌وه‌نده زه‌ق بكرێنه‌وه ئه‌م هه‌رێمه له‌ناوده‌چێت وێران ده‌بێت من ته‌سه‌ورده‌كه‌م ئه‌م پاساوه ته‌واونیه له‌ناو خه‌ڵكی كوردستان به‌ربڵاوببێت.
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
مامۆستا فه‌ره‌یدون عبدالقادر ده‌ستێكى باڵات هه‌یه له‌نوسین و بیره‌وه‌رى و مێژووى هاوچه‌رخی هه‌رێمی كوردستان و بزاڤی ڕزگاریخواز و ڕژێمه جیاجیاكان كه دژى هه‌رێمی كوردستان بوونه شه‌ڕیان كردووه ئه‌م ڕژێمانه گه‌یشتبنه ئه‌و باوه‌ڕه‌ى كه ده‌بێت به‌ئارامی له‌گه‌ڵ هه‌رێمی كوردستان بژین ئه‌و قه‌واره‌یه بێت نه‌بنه مه‌ترسی له‌سه‌ر نه‌هێشتنی ئه‌م قه‌واره‌یه چونكه هه‌ر هه‌نگاوێك ئه‌م قه‌واره‌یه ده‌بێته سه‌رئێشه بۆ به‌غدا؟
فه‌ره‌یدون عبدالقادر من له‌گه‌ڵ بۆچونى مامۆستا هاوڕام به‌ڵام وا خۆشباوه‌ڕیش نه‌بین باشه ئێمه له‌ناوچه‌یه‌كی مه‌ترسیدار ده‌ژین توركیا ئێران سوریا عێراق ئه‌وانه خه‌مخۆر و دڵسۆزی ئه‌وه‌نین كه‌قه‌واره‌ى هه‌رێم به‌هێزبێت و بۆ پێشه‌وه بچێت له‌قازانجیان بێت وه‌ك باسم كرد هه‌موو گه‌شه‌كردنبێك له‌شوێنێكى كوردستان تیشكده‌داته‌وه و كاریگه‌رى ده‌بێ له‌سه‌ر ئێران و توركیا و سوریا ئه‌وانه زۆر خۆشحاڵ نین به‌وه من دایمه مه‌ترسیه‌كمان هه‌یه كه دراوسێكانمان له‌سه‌ر هیچ شتێك كۆك نه‌بن و به‌ئاسانى ڕێكنه‌كه‌ون له‌سه‌ر دژایه‌تى كورد ڕێكده‌كه‌ون پاش ڕیفراندۆم بیرمان نه‌چێت كاردانه‌وه‌كان له‌به‌رچاومانه ئه‌ركمانه ڕیزه‌كانمان یه‌كبخه‌ین و شورایه‌كی به‌هێز بۆ پاراستنى قه‌واره‌ی هه‌رێم دروست بكه‌ین ده‌بێت سیاسه‌تێك بكه‌ین كه جیهان تێبگه‌یه‌نین كه هه‌رێم ئه‌توانێ فاكته‌رى ئارامی بێت فاكته‌رى شه‌ڕو نائارامی نیه بۆ هیچ له‌دراوسێكان له‌سه‌ر ئاستى نێوده‌وڵه‌تى كارى باشتربكه‌ین نه‌وت و غاز له‌كوردستان بۆ جیهان جێگایه‌كی گرنگی هه‌یه ده‌بێت سوود له‌مه وه‌ربگرین ئه‌وانه‌ش ته‌فاهومی ده‌وێ له‌گه‌ڵ یه‌كترێش دوژمن
ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
هه‌ردوو به‌ڕێزان مامۆستا فه‌ره‌یدون عبدالقادر و مامۆستا جه‌عفه‌ر ئێمنكی سوپاس بۆ به‌شداربونتان سوپاس بۆ ته‌رزه‌خان و كاك كارۆ و مامۆستا ئه‌رشه‌د شوانى كه به‌شداربوون هه‌تا ئه‌ڵقه‌یه‌كى تر خواتان له‌گه‌ڵ