پارێزگاری بانكی ناوه‌ندی عێراق: كۆمپانیاكان پابه‌ندی مامه‌ڵه‌كردن به دینار ده‌كه‌ین
K24 – هەولێر:
عه‌لی عه‌لاق پارێزگاری بانكی ناوه‌ندی عێراق رایده‌گه‌یه‌نێت، له‌پێناو كه‌مكردنه‌وه‌ی مامه‌ڵه‌كردن به دۆلار، كۆمپانیاكان پابه‌ندی مامه‌ڵه‌كردن به دینار ده‌كه‌ین.
عه‌لاق به ئاژانسی فه‌رمی عێراقی راگه‌یاند، له‌سه‌دا 90ـی فرۆشتنی دۆلار له رێگه‌ی بانكی ناوه‌ندی عێراقه‌وه ده‌كرێت، گرفت له سه‌دا 10ـی فرۆشتنی رۆژانه‌ی دۆلار هه‌یه، كه بۆ گه‌شتیاران ته‌رخانكراوه، هه‌ندێ بازرگان هه‌وڵده‌ده‌ن ده‌ست به‌سه‌ر ئه‌و رێژه‌یه‌دا بگرن.
عه‌لاق گوتیشی: "سه‌كۆ ئه‌لیكترۆنییه‌كان كه به‌مه‌به‌ستی ناردنی دراو بۆ ده‌ره‌وه به‌كاردێت، رێژه‌ی به‌كارهێنانی له سه‌دا 20ـه‌وه بۆ سه‌دا 95 به‌رزبووه‌ته‌وه، ئه‌مه‌ش بۆ خێرایی و سه‌لامه‌تی پرۆسه‌كه گرنگه".
عه‌لاق ئاماژه بۆ ئه‌وه ده‌كات، له‌سه‌دا 90ـی فرۆشتنی دۆلار لەلایەن بانکی ناوەندییەوە بۆ حەواڵەی دەرەکییە، هەر دۆلارێک بە 1320 دینار دەفرۆشرێت.
ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو، بانکی ناوەندی عێراق پێداچوونەوە و وردبینی كاره‌كانی ئەو 14 بانکە دەکات، کە سزایان خراوه‌ته‌سه‌ر.
رۆژی (27ـی تەمموزی 2023)، وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا لە وەڵامی چەند پرسیارێکی پەیامنێری کوردستان24 لە واشنتن جەختی لەسەر ئەوە کردەوە، ئەوان سزای ئەو 14 بانکە عێراقییەیان نەداوە، بەڵکو لە 19ـی تەمموزی 2023ـەوە، وەزارەتی گەنجینەی ئەمەریکا 14 بانکی لە دەستگەیشتن پەنجەرەی بازرگانیکردن بە دراوی بیانی بانکی ناوەندیی عێراق دوورخستنەوە کە بە مەزاتی دۆلار ناسراوە.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا روونیکردووەتەوە، وەزارەتی گەنجینەی ئەمەریکا بە هاوبەشی لەگەڵ بانکی فیدڕاڵی نیویۆرک چی دیکە بەشێوەی راستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ دۆلار و خزمەتگوزاری پێشکەش بەو 14 بانکە عێراقییە ناکات.
لەبارەی هۆکاری ئەو جۆرە مامەڵەیە لەگەڵ ئەو 14 بانکە عێراقییە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا روونیکردووەتەوە، ئەو سزایانە سنوورداری هەموو ئەو لایەنانە دەکات کە دەیانەوێت دۆلاری ئەمەریکی سپی بکەنەوە و سوود لەو پارەیە وەربگرن کە هی خەڵکی عێراقە و هەوڵدەدەن، خۆیان لە سزاکانی ئەمەریکا بدزنەوە لە رێگەی بەکارهێنانی بەڵگەنامەی ناڕاست.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا جەختی لەسەر ئەوە کردووەتەوە، واشنتن و بەغدا هاوڕان لەسەر ئەوەی کە دەبێت گەندەڵی لە کەرتی بانکی عێراق کۆتایی پێبێتو بۆ ئەو مەبەستەش چەندین ساڵە، ئەمەریکا لە نزیکەوە لەگەڵ بانکی ناوەندیی عێراق کاریکردووە بۆ بەرەوپێشبردنی شەفافییەت لە رووی دارایی، رێگریکردن لە تاوان و کارەکتەرە گەندەڵەکان لە دەستگەیشتنیان بە سیستمی بانکیی نێودەوڵەتی و پابەندکردنی بانکەکانی عێراق بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکان.
لە بەشێکی دیکەی وەڵامەکەی وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا باس لەوەشکرابوو، ئەوهەوڵە هاوبەشانەی نێوان واشنتن و بەغدا، دەرفەتی نوێیان دەستەبەرکردووە و ئاسانکاریان کردووە لە پەیوەندی نێوان بانکەکانی عێراق و سیستەمی دارایی جیهانیی.
رۆژی (19ـی تەمموزی 2023)، رۆژنامه‌ی وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئه‌مه‌ریكی له راپۆرتێكدا ئاماژەی بەوەکرد، ئه‌مه‌ریكا مامه‌ڵه‌كردن به دۆلار له 14 بانكی عێراقیی قه‌ده‌غه‌كردووه و له راپۆرته‌كه‌دا لە بەرپرسانی ئیدارەی واشنتنی گواستووەتەوە، ئه‌و سزایانه‌ی وه‌زاره‌تی گه‌نجینه‌ی ئه‌مه‌ریكا و بانكی فیدراڵ له نیویۆرك، له چوارچێوه‌ی هه‌ڵمه‌تێكی گشتگیردایه بۆ رێگریكردن له ئاڵوگۆڕکردنی دۆلار لەگەڵ ئێران.
ئەو 14 بانکەی سزادراون بریتی بوون لە (بانکی ئەلموستەشاری ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن، بانکی قڕتاسی ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پاردارکردن، بانکی تەیفی ئیسلامی، بانکی ئیلافی ئیسلامی، بانکی ئەربیل بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن، بانکی ئیسلامی نێودەوڵەتی، بانکی عەبر عێراق، بانکی موسڵ بۆ گەشەپێدان و وەبەرهێنان، بانکی راجحی ئیسلامی، بانکی سومەری بازرگانی، بانکی سیقەی نێودەوڵەتی ئیسلامی، بانکی ئەوری ئیسلامی، بانکی جیهانی ئەلعالەمی ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن، بانکی زین عێراق ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن).
هەروەها رۆژی (6ـی تشرینی دووەمی 2022)، بانکی ناوەندیی عێراق پێدانی دۆلاری بە چوار بانک راگرت بە مەبەستی وردبینکردن لە مامەڵەکانیان، بانکەکانیش بریتی بوون لە" بانکی ئەنساریی ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن، بانکی قابزی ئیسلامی بۆ پارەدارکردن و وەبەرهێنان، بانکی ئاسیای عێراقی ئیسلامی بۆ وەبەرهێنان و پارەدارکردن، بانکی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ وەبەرهێنان".