21ـی ئەپریل نەک 22
لەم دوو ڕۆژەدا نووسینی دوو پسپۆری بەڕێز دەربارەی رۆژنامەگەریی کوردی و یادی ساڵانەی، لەم پۆرتاڵەوە بڵاوکرانەوە . یەکەمیان نووسینێکی بەڕێز د . مەغدید سەپان بوو بە تایتڵی : (زیاتر غەدر لە رۆژنامەنووس و دەزگاکانی ڕاگەیاندنی کوردی مەکەن). دووەمیشیان نووسینێکی بەڕێز د . فەرهاد شاکەلی بوو بە تایتڵی: (ڕۆژنامهگهریی کوردی: ڕاستکردنهوهی ههڵهیهکی چلساڵه ). هەردوو نووسین لە یهک خاڵدا یەکدەگرنەوە، ئەویش هەوڵی ڕاستکردنەوەی ڕێکەوت و مێژووی دەرچوواندنی یەکەمین ڕۆژنامەی کوردییە، واتا ( کوردستان )ی بەدرخانییەکان لەقاهیرەی پایتەختی میسر.
هەردوو نووسەری بەڕێز ڕایان وایە کە ڕێکەوتی دەرچوون و بڵاوبوونەوەی یەکەمین ژمارەی (کوردستان ) دەکاتە 21 ی ئەپریل/ نیسانی 1898، نەک وەک ئەوەی چل ساڵە بە 22 ی ئەپریل / نیسانی 1898 بەسەرماندا تێپەڕیوە .
د. مەغدید لە میانەی بەرگریکردنی لە ڕاگەیاندنکارانی کورد، ئاماژەیەکی خێرای داوە بەو ڕێکەوتەو لەسەری نەڕۆیشتووە. بەلام د . فەرهاد چەندین بەڵگەی بۆ سەلماندنی بۆچوونی خۆی هێناوەتەوەو گەشتێکی هەڵسەنگاندن و ڕەخنەیی بەناو چەندین سەرچاوەدا کردووە تا ڕاستی ودروستیی بۆ دەرکەوتووە.
بەندەش کە پسپۆرییەکەم میدیایە، بۆچوونی ئەو بەڕێزانە زۆر سەرنجی ڕاکێشام و لای خۆمەوە کێچ کەوتە کەوڵم ... دەستمکرد بە گەڕان بەدوای ڕاستییەکاندا. لە پاش چەند کاتژمێرێک گەڕان و لێکدانەوە بۆم ساغ بۆوە کە بۆچوونی ئەو دوو بەڕێزە ڕاست و دروستەو بۆ یەکلاییکردنەوەی ئەم باس و خواسەش وا لەگەڵ ئەم نووسینەدا بەڵگەکانم دەخەمەڕوو .
یەکەم: وەک لە وێنەی 1 دا دەبینرێت ، لە گەردنی ڕوپەڕی 1ی یەکەمین ژمارەی (کوردستان ) دا ئەم تێکستە نووسراوە:
{ رۆژا پنجشمی دە ٣٠ ذو القعدة سنة ١٣١٥ پنجشنبە في ٩ نیسان سنة ١٣١٤}
وێنەی 1[1]
کاتێ کە ڕێکەوتە ( کۆچی/ هیجری) یەکە ٣٠ ذو القعدة سنة ١٣١٥ بەراورد دەکەین بە مێژووی (زایینی/ میلادی) بەرامبەر بە ( 21 / ئەپریل / 1898 ) دەبێتەوە وەک لە وێنەی 2 دا دەیبینیین :
وێنەی 2 [2]
دووەم : بۆ زیاتر دڵنیا بوون ، تکایە سەرنجبدەنە دەستەواژەی (رۆژا پنجشمی) واتا یەکەمین ژمارەی ( کوردستان ) لە ڕۆژی پێنجشەممەدا دەرچووە . کەواتە با بزانیین 21 یان 22 ی مانگی نیسانی 1898 کامیان پێنجشەممە بوون:
وێنەی 3 [3]
زۆر بەڕوونی دیارە کە 21 ی ئەپریل / نیسانی 1898 (ثێرسدەی/ پێنجشەممە) بووە نەک 22 ی ئەپریل کە ڕۆژی (فرایدەی / هەینی) بووە.
هەر بۆ زیاتر دڵنیابوون و گومانبڕین ئەمەش بەڵگەیەکی تر لە پێگەیەکی ئەلەکترۆنیی ترەوە کە لە وێنەی 4 دا دیارە 21 ی ئەپریلی 1898ڕێکەوتی پێنجشەممەی کردووە ، نەک 22 ی ئەپریل . ئەمڕۆش کە 21 ی ئەپریلی ساڵی 2020 ی زایینییە 122 ساڵ بەسەر ئەو ڕێکەوتەدا تێپەڕ دەبێت .
وێنەی 4 [4]
سێیەم : لە گەردنی دووەمین ژمارەی ( کوردستان ) دا نووسراوە :
{ رۆژا پنجشمی دە ١٤ ذو الحجة سنة ١٣١٥ پنجشنبە في ٢٣ نیسان سنة ١٣١٤}
وێنەی 5 [5]
کاتێ کە ڕێکەوتە ( کۆچی/ هیجری) یەکە (١٤ ذو الحجة سنة ١٣١٥ ) بەراورد دەکەین بە مێژووی (زایینی/ میلادی) دەبێت بە ( 5 / مایو ، ئایار / 1898 ) وەک لە وێنەی 6 دا دەیبینیین :
وێنەی 6 [6]
دیارە کە دووەمین ژمارەیش لە پێنجشەممەی هەفتەی دوومدا دەرچووە کە بەرامبەر 5 ی مایۆ / ئایاری 1898 دەوەستێتەوە. بەو جۆرەش بۆمان یەکلایی دەبێتەوە کە یەکەمین ژمارەی ( کوردستان ) لە 21 ی ئەپریلی 1898 دەرچووە نەک لە 22 ی ئەپریل . کەواتە با لێرە بەدواوە ئەو یادە لە 21 ی ئەپریلی هەموو ساڵێکدا بکەینەوە.
سەرچاوەکان :
[1] . لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە https://ckb.wikipedia.org/wiki/
[2] . برنامج تحويل التاريخ http://www.al-eman.com/p39
[3] . International Cyber University of Medical Sciences http://icums.mnums.edu.mn/calendar/view.php?view=month&time=-2261372400&course=1
[4] https://www.onthisday.com/date/1898/april/21
[5].https://www.saradistribution.com/kurdistan-newspaper1898.htm
[6] . برنامج تحويل التاريخ http://www.al-eman.com/p39