واکنش‌های بین‌المللی به معاملهی قرن دونالد ترامپ
اربیل (کردستان۲۴)- دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا پس از ماه‌ها گمانه‌زنی، روز سه‌شنبه ۸ بهمن، از طرح خود برای حل اختلافات اسرائیل و فلسطینی‌ها پرده برداشت و اعلام کرد که این طرح بر مبنای راه‌حل "برد-برد" استوار است و راه را برای تشکیل کشور مستقل فلسطین هموار می‌کند.
ترامپ با بر تأکید دوباره بر اینکه بیت‌المقدس پایتخت اسرائیل باقی خواهد ماند، اعلام کرد که برای حمایت از فلسطینی‌ها با هدف بازسازی اقتصاد خود و فراهم آوری زمینه‌های لازم برای تشکیل دولت مستقل فلسطین، یک کمک اقتصادی ۵۰ میلیارد دلاری به آنها تعلق خواهد گرفت.
طرح دونالد ترامپ که آن را "معاملهی قرن" نامیده، واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرد که پیشنهاد صلح ایالات‌متحده‌ی آمریکا برای خاورمیانه "عملی نخواهد شد."
عباس این سخنان را در رام الله و پس از تشکیل جلسه‌ای با حضور مقاماتی از جناح‌های مختلف فلسطینی ازجمله حماس اعلام کرد.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه‌ی ایران طرح دونالد ترامپ برای برقراری صلح در خاورمیانه را نه "معاملهی قرن" بلکه "خیانت قرن" نامید و اعلام کرد: "رژیم صهیونیستی رژیمی غاصب و اشغالگر است و تنها راه‌حل بحران فلسطین، برگزاری همه‌پرسی در میان ساکنان اصلی سرزمین فلسطین خواهد بود و این‌گونه طرح‌های خباثت آمیز محکوم به شکست است."
موسوی افزود: "جای تأسف است برخی کشورهای اسلامی با فراموشی این آرمان که آینده و حیثیت مسلمانان و کشورهای اسلامی را نشانه رفته است، دشمن را جای دوست نشانده و بیش از ۷۰ سال جنایات ضد بشری رژیم صهیونیستی را عامدانه یا از روی غفلتی راهبردی به فراموشی می‌سپارند." او اعلام کرد: "جمهوری اسلامی ایران با توجه به‌فوریت و اهمیت مسئله فلسطین و توطئه عظیمی که پشت سر به‌اصطلاح معاملهی قرن ضد امت اسلامی نهفته است، آمادگی دارد تا صرف‌نظر از اختلافات خود با برخی کشورهای منطقه که بسیاری از این اختلافات برساختەی غاصبان قدس شریف و معامله‌گران حیثیت، آبرو و ناموس مسلمانان است، برای وحدت جهان اسلام و به‌منظور مقابله با توطئه بزرگی که کیان امت اسلامی را به خطر افکنده است در هر سطحی همکاری نماید."
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه‌ی ایران نیز در توییتی نوشت: "آنچه به‌اصطلاح "چشم‌اندازی برای صلح" نامیده می‌شود، به‌سادگی پروژه‌ی رؤیایی یک مشاور املاک و مستغلات ورشکسته است. اما این کابوسی برای منطقه و جهان است. امیدوارم که این باعث بیداری همه‌ی مسلمانان شود."
The so-called "Vision for Peace" is simply the dream project of a bankruptcy-ridden real estate developer.
— Javad Zarif (@JZarif) January 28, 2020
But it is a nightmare for the region and the world
And, hopefully, a wake-up call for all the Muslims who have been barking up the wrong tree.#LetsUniteForPalestinians pic.twitter.com/j2CJ9JaH9c
وزارت امور خارجه‌ی ترکیه با انتشار بیانیه‌ای طرح دونالد ترامپ را به‌شدت محکوم نمود و اعلام کرد معاملهی قرن "مرده متولد شده است." در این بیانیه، هدف طرح دونالد ترامپ نابودی راهکار دو دولت و پروژه‌ای برای چپاول خاک فلسطین توصیف شده است.
وزیر خارجه‌ی اردن نسبت به "الحاق سرزمین‌های فلسطینی" و "پیامدهای خطرناک اقدامات یک‌جانبه‌ی اسرائیل که با هدف تحمیل واقعیت‌های جدیدی بر آن سرزمین انجام می‌شود" هشدار داد. ایمان صفادی خواستار مذاکره‌ی مستقیم طرفین شد؛ مذاکراتی که باعث خواهد شد به کمک طرح صلح عربی و قوانین بین‌الملل، راه‌حلی جامع برای حل اختلافات پیدا شود. او در بیانیه‌ای گفت: "بر اساس راه‌حل دو دولت، تنها راه رسیدن به صلحی جامعه و پایدار، تأسیس یک دولت فلسطینی است که پایتخت آن بیت‌المقدس شرقی باشد. اردن از هر تلاشی با هدف دستیابی به صلح عادلانه و همه‌جانبه که مردم بپذیرند، پشتیبانی می‌کند."
وزیر خارجه‌ی مصر اعلام کرد که این طرح به دنبال آن است تا از مسیر ایجاد "یک دولت مستقل و دارای حاکمیت مستقل در سرزمین‌های فلسطین اشغالی" تمام "حقوق مشروع" فلسطینی‌ها به آنها بازگردانده شود. مصر از معدود کشورهای عربی محسوب می‌شود که با اسرائیل روابطی صلح‌آمیز دارد؛ قاهره می‌گوید قدردان تلاش‌های دولت آمریکا برای حل مناقشه‌ای است که ده‌ها سال طول کشیده است.
سفیر امارات متحده‌ی عربی در واشنگتن، طرح صلح خاورمیانه دونالد ترامپ را پروژه‌ای جدی توصیف کرده که می‌تواند بسیاری از چالش‌های خاورمیانه را حل کند.
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل متحد اعلام کرد: "موضع سازمان ملل درباره‌ی راه‌حل دو دولت، پس از سالها بحث دراین‌باره از مسیر قطعنامه‌های شورای امنیت و مجمع عمومی تعریف‌شده است. سازمان ملل همچنان خود را متعهد می‌داند که به فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها کمک کند تا با تکیه بر قطعنامه‌های این سازمان، حقوق بین‌الملل و توافق‌های دوجانبه به حل‌وفصل اختلافات بپردازند." وی گفت، این سازمان پشتیبان هر راه‌حلی است که زندگی توأم با صلح و امنیت در چهارچوب خطوط مرزی تعریف‌شده در سال ۱۹۶۷ میلادی را تضمین کند.
جوزپ بورل، مسئول دستگاه خارجی اتحادیه‌ی اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: "ابتکار عمل امروز ایالات‌متحده، فرصتی را فراهم آورد تا بار دیگر تلاش‌ها برای انجام مذاکرات و یافتن راه‌حلی عملی برای مناقشه‌ی فلسطینی‌ها و اسرائیل از سر گرفته شود." مسئول دستگاه خارجی اتحادیه‌ی اروپا تأکید کرد که این اتحادیه پیشنهاد ارائه‌شده را مطالعه و ارزیابی خواهد کرد و این کار را بر اساس مواضع مشخص این اتحادیه و تعهد قوی آن به یک مذاکره‌ی سازنده که به راه‌حل دو دولت ختم شود، انجام خواهد داد. بورل افزود که بروکسل در ارزیابی این طرح، به آرمان‌های مشروع فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها توجه دارد و این کار را با احترام به کلیه قطعنامه‌های سازمان ملل و دیگر توافقات بین‌المللی انجام خواهد داد.
دومینیک راب، وزیر خارجه‌ی بریتانیا طرح صلح خاورمیانه دونالد ترامپ را "بسیار جدی" توصیف کرد. راب که یکی از نخستین واکنش‌های بین‌المللی به "معاملهی قرن" را نشان داد گفت که این طرح برای اعلام شدن، نیاز به زمان و تلاش بسیاری داشته است. بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا پیش از رونمایی از طرح ترامپ و پس از یک گفت‌وگوی تلفنی با رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا گفته بود که این طرح می‌تواند یک گام مثبت به‌پیش را پایه‌ریزی کند.
سامی ابو زهری، سخنگوی حماس که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد، اعلام کرد که طرح دونالد ترامپ برای برقراری صلح در خاورمیانه، طرحی "خصمانه" و پیشنهاد او برای بیت‌المقدس "بی‌معنی" است. او گفت: "بیانات ترامپ در این روز خصمانه بود و چنین سخنانی خشم زیادی را برمی‌انگیزد... سخنان ترامپ درباره بیت‌المقدس نیز بی‌معنی بود، بیت‌المقدس برای همیشه سرزمین فلسطینی‌ها باقی خواهد ماند. فلسطینی‌ها با این طرح مقابله خواهند کرد."
حزب‌الله لبنان اعلام کرد که طرح صلح دونالد ترامپ برای خاورمیانه "تلاشی برای از بین بردن حقوق مردم فلسطین است."
تلویزیون المنار، شبکه‌ی اطلاع‌رسانی حزب‌الله لبنان، طرح دونالد ترامپ را "معاملهی شرم" خوانده و اعلام کرده است که طرح دونالد ترامپ، گامی خطرناک است که در آینده پیامدهای منفی را برای منطقه به همراه خواهد داشت. در بیانیه‌ی حزب‌الله همچنین آمده است که چنین طرحی بدون "همدستی و خیانت" چند کشور تلویزیون المنار، شبکه‌ی اطلاع‌رسانی حزب‌الله لبنان، طرح دونالد ترامپ را "معاملهی شرم" خوانده و اعلام کرده است که طرح دونالد ترامپ، گامی خطرناک است که در آینده پیامدهای منفی را برای منطقه به همراه خواهد داشت.
/ا.م