باید اقلیم کوردستان تغییر نظام عراق از فدرالی به کنفدرالیسم را مطرح کند

عادل باخوان
عادل باخوان، مدیر مرکز فرانسوی پژوهش در امور عراق
عادل باخوان، مدیر مرکز فرانسوی پژوهش در امور عراق

اربیل (کوردستان٢٤) – مدیر مرکز فرانسوی پژوهش در امور عراق، می‌گوید که زمان آن فرا رسیده است با ابتکار عمل اقلیم کوردستان، عراق از بحران‌ها عبور کند.

عادل باخوان، مدیر مرکز فرانسوی پژوهش در امور عراق، با شرکت در تفسیر خبر ساعت ٢١:٠٠ شبکه کوردستان٢٤، به تحلیل وضعیت سیاسی عراق و بحران کنونی این کشور پرداخت.

این کارشناس سیاسی اظهار داشت که عراق از لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و نظامی موفق نبوده و به طور مستمر شکست خورده است و "این یعنی عراق دچار ورشکستگی شده است".

وی معتقد است که مشکل عراق عدم اعتقاد به قانون اساسی و اجرای آن است. " قانونی که مربوط به گذشته است و اصلاح آن به نفع اقلیم کوردستان است .. ماده ١٤٠ مربوط به مناطق مورد مناقشه، مسائل شنگال، نفت و گاز، حقوق نیروی پیشمرگ در قانون اساسی لحاظ شده‌، اما اجرا نشده‌اند".

وی تاکید کرد:" همه دولت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که نظام کنونی عراق با شکست مواجه شده و این نظام نمی‌تواند عراق را مدیریت کند".

همچنین گزینه‌های پیش روی عراق را برشماری کرد و گفت:" اگر در عراق یک دولت مرکزی تاسیس شود، خطر ظهور دیکتاتوری وجود دارد، اگر اوضاع کنونی ادامه یابد خواسته‌های بلوک‌ها برآورده نخواهند شد، گزینه سوم تقسیم عراق است و گزینه چهارم تلاش برای یافتن راه حلی دیگر است که شاید ایجاد یک نظام فدرالی واقعی یا کنفدرالیسم باشد که منافع همه بلوک‌ها را حفظ کند".

به باور این پژوهشگر سیاسی، زمان آن فرا رسیده است که با ابتکار عمل اقلیم کوردستان، عراق از این بحران‌ها عبور کند "انتخابات‌ها نه تنها بحران عراق را رفع نکرده، بلکه باعث بحران‌زایی و تشدید بحران‌ها شده‌اند .. حال مقتدی صدر به ط‌ور مستمر خواهان اصلاح قانون اساسی می‌شود، برخی جریان‌های چارچوب هماهنگی شیعه نیز هم همینطور".

باخوان گفت که هیچ دولتی با تقسیم عراق موافق نیست و تنها راه‌حل، ایجاد نظام کنفدرالیسم است. "در حالی که بلوک شیعه خواستار تغییر نظام از پارلمانی به ریاستی است، باید اقلیم کوردستان نیز تغیر نظام از فدرالی به کنفدرالیسم را مطرح کند".

درباره اهداف مقتدی صدر نیز اظهار داشت که رهبر جریان صدر " یک مثلث مقدس دارد که از خدا، پیغمبر و خودش تشکیل شده است و یک خود مقدس نمی‌خواهد حکومت تشکیل دهد و مداوم در معرض انتقاد قرار گیرد، او همیشه سربازانش را جلو می‌فرستد، او مثل خمینی نیست که بخواهد رهبر شود و در صدر قدرت قرار گیرد، او اگر می‌توانست دولت تشکیل دهد، خواستار اصلاح قانون اساسی نمی‌شد، او تنها واکنش نشان می‌دهد و تفکر راهبردی ندارد و هیچ ضمانتی ندارد که نتایج انتخابات آینده را اگر به نفع او نباشد قبول کند، در بهترین حالت می‌تواند ١٠٠ کرسی مجلس را کسب کند، اما نمی‌تواند دولت تشکیل دهد، و فراموش نکنیم که ایاد علاوی هم در سال ٢٠١٠، ٩١ کرسی را از آن خود کرد، اما نتوانست دولت تشکیل دهد، بنا بر این برگزاری انتخابات در عراق باعث رفع بحران نمی‌شود، بلک بحران آفرینی می‌کند".

مدیر مرکز فرانسوی پژوهش در امور عراق، یادآور شد که معترضان کنونی با معترضان سال ٢٠١٩ تفاوت دارند "٧٠ درصد آنها در انتخابات شرکت نکرده بودند، اما کسانی که اکنون دست به اعتراض زده‌اند وابسته به جریان صدر و چارچوب هماهنگی هستند".

وی مشکل دیگر را در آن می‌بیند که گروه‌های سیاسی، مسلح و به پیشرفته‌ترین سلاح‌ها مجهز هستند و احتمال این را که برای حل مشکلات از سلاح استفاده کنند، دور ندانست. " اکنون شرایط جنگ در عراق فراهم است، آنچه مانع شده، منافع مادی، حضور مرجعیت، نفوذ ایران و جامعه بین‌الملل است و من فکر می‌کنم در آینده‌ای نزدیک این موانع کنار می‌روند".

از دیدگاه آقای عادل باخوان، جامعه بین‌الملل با نگرانی بر اوضاع عراق نظارت می‌کند و بی‌ثباتی امنیتی، اقتصادی و مرزهای این کشور را برای منطقه خطر می‌دانند. " آنها از اینکه مرزهای یک دولت دچار ازهم گسیختگی شود بسیار هراس دارند، چرا که در آن صورت بینظمی ایجاد میشود و آنها نمی‌توانند چارچوبی تعریف شده برای روابط خود داشته باشند تا بر مبانی آن تعامل کنند، جامعه بین‌الملل خواستار یکپارچگی خاک عراق است، به شرطی که در آن فدرالیسم اقلیم کوردستان تقویت شود، همبستگی ملی تقویت شود و نیروی پیشمرگ سازمان داده شود".

خطرات پیش روی اقلیم کوردستان را نیز برشماری کرد و گفت:" درگیری‌های حزب کارگران (پ.ک.ک) و ترکیه، بروز دوباره داعش، شبه‌نظامیان شیعه که اقلیم کوردستان را دشمن خود می‌دانند، اختلافات میان اقلیم کوردستان و دولت فدرال، کشمکش‌های میان ایران و آمریکا و ... اقلیم کوردستان را در معرض خطر قرار می‌دهند".

با این حال خاطرنشان کرد که رهبری اقلیم کوردستان نسبت به خطرات پیش رو آگاهانه عمل می‌کند و بایستی زمینه‌های امنیت ملی و دیپلماسی را بیشتر تقویت کند.

ب.ن