کوردهای کرکوک از شدت یافتن اعمال سیاست عرب‌‌سازی نگران هستند

گشتی‌های ارتش عراق شبانه در محله‌های کوردنشین مستقر می‌شوند
نگرانی‌ها از شدت اعمال سیاست عرب‌سازی در کرکوک افزایش یافته‌اند
نگرانی‌ها از شدت اعمال سیاست عرب‌سازی در کرکوک افزایش یافته‌اند

اربیل (کوردستان٢٤) – کوردهای کرکوک از حضور شبانه گشتی‌‌های نظامی ارتش‌ عراق در محله‌های مسکونی خود نگران هستند، پس از گذشت سال‌ها هنوز اوضاع امنیتی کرکوک بهبود نیافته است و نگرانی‌ها از شدت اعمال سیاست عرب‌سازی افزایش یافته‌اند.  

گزارشگر کوردستان٢٤ از کرکوک گزارش داد که چند روزی‌ست خودروهای نظامی ارتش عراق، در محله‌های کوردنشین کرکوک، شروع به گشت‌زنی کرده‌ و تا نیمه‌های شب در کوچه‌ها رفت و آمد دارند، به طوریکه موجب نگرانی ساکنان محله‌ها شده‌اند.

تصاویری که تیم کوردستان٢٤ ضبط کرده، نشان می‌دهند در هر کوچه یک خودروی نظامی مستقر شده است، به ویژه در محله‌های شوریجه، اسکان و رحیم آباد که از سه محله کوردنشین کرکوک هستند.

محمد عرب، از شهروندان کورد کرکوک، به کوردستان٢٤ گفت:" محله‌ها شبیه پادگان شده‌اند و ما از این وضعیت نگران هستیم".

او می‌پرسد:" چرا در محله‌های عرب نشین شاهد چنین وضعیتی نیستیم؟ ".

پس از حوادث ١٦ اکتبر ٢٠١٧ و لشکرکشی ارتش عراق و نیروهای حشد شعبی به مناطق مورد مناقشه بین اربیل و بغداد، به ویژه کرکوک، نیروی پیشمرگ کوردستان از آن مناطق خارج شد و کوردهای کرکوک به عنوان ساکنان اصیل منطقه، به شیوه‌های مختلف تحت فشار قرار گرفته‌اند.

آنها بارها اعلام کرده‌اند که بار دیگر سیاست تعریب (عرب‌سازی) بر کوردهای کرکوک اعمال می‌شود.

خودروی گشتی عراق در یکی از محله‌های کوردنشین کرکوک _ عکس؛ کوردستان٢٤
خودروی گشتی عراق در یکی از محله‌های کوردنشین کرکوک _ عکس؛ کوردستان٢٤

سیاست عرب‌سازی، ایجاد فشار بر کوردهای کرکوک را شامل می‌شود که با هدف ایجاد تغییرات جمعیتی به نفع اعراب غیربومی و ناچار کردن کوردها به ترک زادگاه خود، در زمان حاکمیت رژیم بعث اعمال شده است.

در حال حاضر در کرکوک که یک شهر کوردستانی است، جوامع کورد، عرب و ترکمن، زندگی می‌کنند.

بر پایه شواهد تاریخی ارایه شده از سوی مورخان، اقلیت ترکمن در دوران سلطه عثمانی‌ها برای دفاع از مرزهای امپراطوری عثمانی از ترکیه به کرکوک کوچانده شده‌اند و اقلیت عرب نیز با آغاز استخراج نفت در سال ١٩٣٠ با هجوم کارگران عرب برای کار در شرکت‌های نفتی، در کرکوک تشکیل شده است.

اما آتیلا عبدالکریم، ساکن محله‌های جنوبی کرکوک که به محله‌های عرب و ترکمن نشین معروف هستند، به گزارشگر کوردستان٢٤ گفت:" در محله ما اوضاع بسیار خوب است و هیچ مورد خاصی نداریم، وضعیت امنیتی کرکوک از همه جا بهتر است و امیدواریم که از این هم بهتر بشود".

با سرنگونی رژیم بعث و تاسیس عراق جدید، برای رفع مسائل کرکوک، اصل ١٤٠ قانون اساسی عراق، تدوین شده در سال ٢٠٠٥، مبنی قرار گرفت که به دلیل اختلافات سیاسی، این اصل قانونی تا کنون اجرا نشده است.

نمایی از شهر کرکوک پس از حوادث ١٦ اکتبر ٢٠١٧
نمایی از شهر کرکوک پس از حوادث ١٦ اکتبر ٢٠١٧

بر مبنی اصل ١٤٠ قانون اساسی عراق، بایستی سرنوشت استان کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه، در سه مرحله مشخص شود. این مراحل به ترتیب عبارتند از: عادی‌سازی اوضاع، سرشماری و برگزاری همه‌پرسی محلی برای تعیین مالکیت آن مناطق.

برای اجرای این اصل قانونی، ستاد عالی اجرای اصل ١٤٠ تشکیل شد، که اختلافات شدید سیاسی عملا آن را منحل کرد، اما ائتلاف (اداره دولت) که بیشتر نیروهای سیاسی عراق را در بر گرفته است و از دولت جدید عراق حمایت می‌کند، به تازگی در نشستی با تشکیل مجدد ستاد عالی اجرای اصل ١٤٠ موافقت کرده و قرار است فعالیت‌های خود را در جهت زمینه‌سازی برای اجرای اصل ١٤٠ آغاز کند.

در نشست ائتلاف (اداره دولت)، محمد شیاع السودانی، نخست وزیر و محمد الحلبوسی، رئیس مجلس نمایندگان، حضور داشته‌اند.

السودانی، پیش از این تاکید کرده است که برای تمامی اختلافات بین اقلیم کوردستان و بغداد - که اجرای ماده ١٤٠ یکی از آنهاست - راه حل وجود دارد.

سرشماری‌هایی که در طول سالیان در کرکوک انجام شده‌اند، نشان می‌دهند که جمعیت کوردهای این استان در اثر اعمال فشارهای سیاسی و سیاست عرب‌سازی، به طور مداوم رو به کاهش بوده است، اما با اینحال و طبق آخرین سرشماری کوردها هنوز اکثریت کرکوک را تشکیل می‌دهند.

در حال حاضر هیئت مذاکرات دولت اقلیم کوردستان، درباره اختلافات فی‌مابین، در پایتخت عراق با مقامات دولت فدرال در مذاکره است.

ب.ن