رویترز گزارش داد: بازگشت یهودیان به سوریه؛ بازدید از کنیسه‌های تاریخی دمشق پس از دهه‌ها

خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۴۰۳، گزارشی از بازگشت یهودیان به سوریه و بازدید آنها از کنیسه‌های باستانی دمشق منتشر کرد. در این گزارش، داستان خاخام جوزف حمرا و پسرش هنری، دو شهروند یهودی سوری روایت شده که در سال ۱۹۹۰، به دلیل محدودیت‌های اعمال شده از سوی حافظ‌اسد، رئیس‌جمهور پیشین سوریه، این کشور را ترک کرده بودند.

پس از گذشت سه دهه، این پدر و پسر برای نخستین‌بار به سوریه بازگشته و از یکی از کنیسه‌های قدیمی دمشق بازدید کردند و در آن به قرائت تورات پرداختند. لحظاتی پر احساس که به گفته خاخام حمرا، برایش مانند رؤیا بود.

محدودیت‌های مذهبی حافظ‌اسد در سال ۱۹۹۰، سبب مهاجرت هزاران یهودی از سوریه شد. خاخام جوزف حمرا و پسرش هنری نیز به واشنگتن مهاجرت کردند. خاخام حمرا ۷۷ساله با اندوه یادآور می‌شود که پس از ترک سوریه، "همه کسانی که همراه او از کشور خارج شده بودند، اکنون درگذشته‌اند."

خانواده‌ی حمرا، پس از سقوط رژیم بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴، با کمک سازمان "نیروی ضربت اضطراری سوریه"، یک سازمان مردم‌نهاد مدافع حقوق بشر، توانستند به سوریه بازگردند. این بازگشت، به گفته خانواده حمرا، کاملاً غیرمنتظره بود.

هنری حمرا ۴۸ساله اظهار داشت که اسعد شیبانی، وزیر امور خارجه‌ی سوریه، به آنها اطمینان داده که میراث یهودیان در این کشور حفظ خواهد شد و دولت از آنها حمایت و امنیت لازم را به عمل خواهد آورد.

هنری و جوزف در کوچه‌های باریک و تاریخی شهر قدیمی دمشق که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، قدم زدند و از محله قدیمی خود بازدید کردند. آنها از دیدن نوشته‌های عبری در چند کنیسه شگفت‌زده شدند، اما اذعان داشتند که بسیاری از چیزها تغییر کرده و دیگر مانند دوران کودکی‌شان نیست.

رویترز در گزارش خود اشاره کرده است که حکومت جدید سوریه اعلام کرده است همه اقشار جامعه در آینده این کشور سهیم خواهند بود. بااین‌حال، این خبرگزاری تأکید می‌کند که اسلام‌گرایان افراطی و محافظه‌کاران بخش بزرگی از جامعه‌ی سوریه را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که سکولارها و سایر گروه‌های اقلیت، بخش کوچکی از جامعه را تشکیل می‌دهند. این موضوع، نگرانی‌هایی را درباره چگونگی حفظ حقوق اقلیت‌ها در سوریه آینده برانگیخته است.