سازمان ملل: در هر ۱۰ دقیقه یک زن یا دختر توسط یکی از اعضای خانوادهاش به قتل میرسد
حقوق زنان در تمامی مناطق جهان با چالشهایی بیسابقه مواجه است

هشتم مارس (١٨ اسفند ۱۴۰۳)، مصادف با روز جهانی زن، در شرایطی گرامی داشته میشود که زنان در سراسر جهان با چالشهای متعددی از جمله تبعیض، خشونت و کاهش حمایتهای قانونی روبهرو هستند. سازمان ملل متحد در آستانهی این روز، از دولتها خواسته است برای تحقق برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران تلاش کنند و نسبت به تهدیدهای بیسابقه علیه حقوق آنان هشدار داد.
بر اساس گزارش «مروری بر حقوق زنان، ۳۰ سال پس از پکن» که سازمان ملل روز ۱۶ اسفند ۱۴۰۲ (۶ مارس ۲۰۲۴) منتشر کرد، حقوق زنان و دختران در تمامی مناطق جهان با چالشهایی بیسابقه مواجه است. گسترش تبعیض، کاهش بودجهی نهادهای حامی زنان و تضعیف حمایتهای قانونی از جمله این موارد عنوان شده است. این گزارش نشان میدهد در سال ۲۰۲۴، نزدیک به ۲۵ درصد از دولتهای جهان در زمینهی حقوق زنان پسرفت داشتهاند.
خشونت و نابرابری؛ بحران جهانی
بررسیهای سازمان ملل حاکی از آن است که هر ۱۰ دقیقه یک زن یا دختر توسط همسر یا یکی از اعضای خانوادهاش به قتل میرسد. همچنین، تنها ۸۷ کشور تاکنون تجربهی رهبری زنان را داشتهاند. شکاف دیجیتال جنسیتی و ترویج کلیشههای زنستیزانه از طریق فناوریهای نوین، فرصتهای پیشرفت زنان را محدود کرده است. از سوی دیگر، شمار زنان و دختران ساکن مناطق جنگزده در یک دههی اخیر افزایش نگرانکنندهای یافته و مدافعان حقوق زنان نیز روزانه با خطر آزار، حمله و حتی مرگ مواجهند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با اشاره به تأثیر مثبت توانمندسازی زنان بر رشد جوامع، هشدار داد: «به جای گسترش برابری، شاهد رشد زنستیزی در جهان هستیم. باید متحدانه برای تحقق حقوق بشر و برابری زنان بایستیم.»
پیشرفتها و مسیر ناتمام
این گزارش که بر پایهی دادههای دریافتی از ۱۵۹ دولت تهیه شده، به پیشرفتهایی مانند کاهش یکسومی مرگومیر مادران، دوبرابر شدن حضور زنان در پارلمانها و لغو قوانین تبعیضآمیز در برخی کشورها اشاره دارد. با این حال، دستیابی به برابری جنسیتی و اهداف برنامهی توسعهی پایدار ۲۰۳۰ نیازمند تلاشهای چشمگیرتر است.
سیما باهوس، معاون دبیرکل سازمان ملل، تأکید کرد: «زنان و دختران خواستار تغییرند و سزاوار کمتر از آن نیستند. سازمان ملل متعهد است تا حقوق و آزادیهای ضروری را برای همهی زنان جهان تضمین کند.»
نقشهراه شجاعانه برای برابری
سازمان ملل در این گزارش، یک «نقشهراه شجاعانه» شامل شش محور کلیدی ارائه داده است:
۱. انقلاب دیجیتال: تضمین دسترسی برابر زنان به فناوری، آموزش رهبری در حوزهی هوش مصنوعی و تأمین امنیت آنلاین.
۲. رهایی از فقر: سرمایهگذاری در خدمات بهداشتی، آموزشی و مراقبتی برای ایجاد میلیونها شغل سبز.
۳. پایان خشونت: تصویب و اجرای قوانین کارآمد برای مقابله با خشونت علیه زنان.
۴. قدرت تصمیمگیری برابر: استفاده از سهمیههای جنسیتی برای افزایش مشارکت سیاسی زنان.
۵. صلح پایدار: تأمین مالی برنامههای ملی صلح با تمرکز بر جنسیت و حمایت از سازمانهای زن محور.
۶. عدالت اقلیمی: اولویتدهی به حقوق زنان در سیاستهای سازگاری با تغییرات آبوهوایی و بهرهمندی از مشاغل سبز.
فراخوانی برای اقدام جمعی
سازمان ملل در پایان از جامعهی جهانی خواست در سالی که با «واکنشهای منفی و بحرانها» همراه است، با ارتقای حقوق زنان، جهانی بسازند که در آن همهی زنان و دختران از فرصتهای برابر برخوردار باشند. این نهاد بینالمللی اعلام کرد: «میتوانیم نخستین نسلی باشیم که در دنیایی عادلانه زندگی میکند.»