فرانسه: پنجرهی فرصت برای دستیابی به یک راهحل دیپلماتیک بهسرعت در حال بستهشدن است
وزیر خارجهی فرانسه: در صورت شکست مذاکرات هستهای، رویارویی نظامی با ایران «تقریباً اجتنابناپذیر» است

ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجهی فرانسه، روز چهارشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۴، در اظهاراتی هشدارآمیز اعلام کرد که اگر مذاکرات هستهای جاری میان ایالات متحده و ایران به نتیجه نرسد، وقوع «رویارویی نظامی» با تهران «تقریباً اجتنابناپذیر» خواهد بود.
این مقام ارشد فرانسوی که در جریان جلسهای در مجلس ملی این کشور سخن میگفت، تأکید کرد که پنجرهی فرصت برای دستیابی به یک راهحل دیپلماتیک بهسرعت در حال بستهشدن است و شکست این گفتگوها میتواند پیامدهای فاجعهباری برای منطقه و جهان به دنبال داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بارو با اشاره به هزینههای سنگین چنین سناریویی گفت: «در صورت ناکامی مذاکرات، درگیری نظامی نهتنها محتمل، بلکه تقریباً قطعی به نظر میرسد. این وضعیت هزینههای گزافی به همراه خواهد داشت و منطقه را به ورطهی بیثباتی عمیقی فرو خواهد برد.»
این هشدار در حالی مطرح میشود که تنشها میان واشنگتن و تهران در ماههای اخیر بهشدت افزایش یافته و سایهی تهدیدات نظامی بر خاورمیانه سنگینی میکند.
اظهارات وزیر خارجهی فرانسه پس از آن بیان شد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز یکشنبه ۹ فروردین، بار دیگر ایران را تهدید کرد که در صورت عدمپذیرش پیشنهاد مذاکره، با اقدام نظامی مواجه خواهد شد. این تهدید در ادامهی پیامی بود که ترامپ در اوایل ماه مارس ۲۰۲۵ از طریق واسطهها به آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، ارسال کرده و ضربالاجلی دوماهه برای بازگشت تهران به میز مذاکره تعیین کرده بود. ایران این پیشنهاد را قاطعانه رد کرده و آن را تلاشی برای تحمیل خواستههای یکجانبهی آمریکا دانسته است.
در مقابل، آیتالله خامنهای روز دوشنبه ۱۱ فروردین، در سخنانی تند هشدار داد که هرگونه حملهی آمریکا با «سیلی محکم» ایران پاسخ داده خواهد شد. همزمان، مقامات ایرانی با ارسال نامهای رسمی به شورای امنیت سازمان ملل متحد، تهدیدات اخیر دونالد ترامپ را «بیپروا» و «نقض صریح قوانین بینالمللی» خواندند و خواستار واکنش جامعهی جهانی شدند.
هفتهی گذشته نیز تهران در پاسخ رسمی به پیام ترامپ که از طریق عمان منتقل شده بود، ضمن رد مذاکرات مستقیم با واشنگتن، اعلام کرد که حاضر است گفتگوهای غیرمستقیم را از طریق یک میانجی دنبال کند. بااینحال، ایران تأکید کرده است که هرگونه مذاکره باید بدون فشار و تهدید صورت گیرد؛ موضعی که با واکنش تند آمریکا روبرو شده و مقامات این کشور رویکرد تهران را «تاکتیکی برای خرید زمان» توصیف کردهاند.
تنشهای کنونی ریشه در تصمیم یکجانبهی دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ برای خروج از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) و بازگرداندن تحریمهای شدید علیه ایران دارد. از آن زمان، برنامهی هستهای ایران پیشرفتهای قابلتوجهی داشته و گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال ۲۰۲۴ حاکی از نزدیکشدن تهران به سطح بالایی از غنیسازی اورانیوم بوده است، امری که نگرانی کشورهای غربی و بهویژه آمریکا را تشدید کرده است.
در این میان، فرانسه به همراه دیگر شرکای اروپایی برجام (آلمان و بریتانیا)، تلاش کردهاند تا نقش میانجی را برای کاهش تنشها ایفا کنند، اما با نزدیکشدن به پایان ضربالاجل تعیینشده از سوی آمریکا، به نظر میرسد فضای دیپلماسی روزبهروز محدودتر میشود.
کارشناسان هشدار میدهند که شکست نهایی مذاکرات میتواند نهتنها به درگیری مستقیم میان ایران و ایالات متحده منجر شود، بلکه پای دیگر قدرتهای منطقهای مانند اسرائیل و متحدان عرب واشینگتن را نیز به این بحران باز کند و خاورمیانه را در آستانهی یک جنگ فراگیر قرار دهد.