سفر مقام ارشد آمریکایی به بیروت در بحبوحهی تشدید تنشهای مرزی
احتمال رویارویی مجدد اسرائیل و حزبالله

همزمان با افزایش نگرانیها از وخامت اوضاع امنیتی در مرز لبنان و اسرائیل، مورگان اورتگاس، معاون نمایندهی ویژهی ایالات متحده در امور خاورمیانه، روز شنبه ۱۶ فروردین، وارد بیروت شد و با مقامات ارشد لبنانی، از جمله جوزف عون، رئیسجمهور، و نواف سلام، نخستوزیر، دیدار و گفتگو کرد.
این دومین سفر خانم اورتگاس به لبنان از زمان انتصابش در دولت دونالد ترامپ محسوب میشود؛ سفر پیشین وی در ماه فوریه انجام شده بود. دفتر ریاستجمهوری لبنان در پیامی کوتاه در شبکهی اجتماعی اکس (توییتر سابق)، این دیدار را «سازنده» توصیف و محور گفتگوها را وضعیت جنوب لبنان، مرز با سوریه و اصلاحات اقتصادی و مالی برای مقابله با فساد عنوان کرد.
همزمان، دفتر نخستوزیری لبنان نیز با انتشار بیانیهای اعلام کرد که در مذاکرات با مقام آمریکایی، اقدامات ارتش لبنان در راستای اجرای قطعنامهی ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل، توافقنامهی امنیتی برای پایاندادن به درگیریها میان اسرائیل و لبنان، و تکمیل روند خروج نیروهای اسرائیلی از اراضی لبنان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
پیام واشینگتن و واکنش اسرائیل
در همین حال، رسانهی اسرائیلی «اورشلیم پست» گزارش داد که مورگان اورتگاس از اقدامات جاری دولت لبنان ابراز رضایت کرده است. این گزارش همچنین به نقل از منابعی، مدعی شد که دیپلمات آمریکایی از مقامات لبنانی خواسته است تا برنامهای مشخص برای خلع سلاح گروه حزبالله تدوین کرده و زمینه را برای مذاکرات مستقیم میان تلآویو و بیروت فراهم آورند. واشینگتن پیشازاین نیز بارها بر لزوم خلع سلاح حزبالله بهعنوان شرطی اساسی برای تحقق ثبات پایدار در منطقه تأکید کرده است.
این تحرکات دیپلماتیک در شرایطی صورت میگیرد که تنشهای مرزی بار دیگر اوج گرفته است. در پی شلیکهایی از خاک لبنان، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به ارتش این کشور دستور داد تا «با شدت علیه دهها هدف تروریستی در لبنان» وارد عمل شوند.
ارتش اسرائیل متعاقباً در بیانیهای اعلام کرد که دهها سکوی پرتاب موشک متعلق به حزبالله و یک مرکز فرماندهی عملیاتی این گروه در جنوب لبنان را هدف قرار داده است. خبرگزاری ملی لبنان نیز از وقوع حملات هوایی و توپخانهای اسرائیل به مناطق مرزی و تپههایی در عمق حدود هشت کیلومتری خاک لبنان خبر داد. وزارت بهداشت لبنان اعلام کرد این حملات به کشته شدن دو نفر و زخمیشدن هشت تن دیگر منجر شده است. گزارشی از تلفات در طرف اسرائیلی منتشر نشده است.
وضعیت شکنندهی آتشبس و هشدارهای بینالمللی
همزمان با این تحولات، مقامات بهداشتی در نوار غزه از کشتهشدن سه فلسطینی در حملهی هوایی اسرائیل به خانهای در بیت لاهیه خبر دادند. ارتش اسرائیل اعلام کرده در حال بررسی این گزارش است. سازمان ملل متحد نیز وضعیت کلی منطقه را «ناآرام» توصیف کرده است.
این درگیریها نقض آشکار توافق آتشبس ماه نوامبر تلقی میشود که بر اساس آن، حزبالله متعهد به عدم نگهداری سلاح در جنوب رود لیطانی، اسرائیل متعهد به عقبنشینی نیروهای زمینی، و ارتش لبنان مسئول استقرار در منطقه و جمعآوری سلاحهای غیرمجاز شده بود. بااینحال، طرفین یکدیگر را به عدم پایبندی کامل به توافق متهم میکنند. اسرائیل مدعی است حزبالله همچنان زیرساختهای نظامی خود را در جنوب حفظ کرده، درحالیکه لبنان و حزبالله، اسرائیل را به ادامهی اشغال بخشهایی از خاک لبنان و انجام حملات هوایی متهم میکنند.
در واکنش به تنشهای اخیر، جوزف عون، رئیسجمهور لبنان، به ارتش دستور داده است تا مانع از هرگونه اقدامی شود که ثبات کشور را به خطر اندازد. ارتش لبنان نیز از کشف و انهدام سه «راکتانداز غیرحرفهای» در جنوب خبر داده است.
نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در لبنان (یونیفیل) با صدور بیانیهای نسبت به عواقب وخیم تشدید خشونتهای مرزی هشدار دادهاند. نواف سلام، نخستوزیر لبنان نیز با ابراز نگرانی شدید، هشدار داد که «تجدید عملیات نظامی در مرز جنوبی، کشور را به ورطهی جنگی جدید خواهد کشاند که برای لبنان و مردم آن فاجعهبار خواهد بود.» وضعیت همچنان شکننده است و بیم آن میرود که درگیریهای پراکنده به یک رویارویی تمامعیار دیگر میان اسرائیل و حزبالله منجر شود.