دو روزنامهنگار سرشناس در ترکیه بازداشت شدند
نگرانیها دربارهی آزادی رسانهها در ترکیه افزایش یافته است

در تحولی تازه که نگرانیها دربارهی وضعیت آزادی مطبوعات در ترکیه را افزایش داده است، دو روزنامهنگار برجسته و منتقد دولت این کشور بازداشت شدند.
تیمور سویکان و مورات آگیرل، که هر دو به دلیل گزارشهای تحقیقی و انتقادی خود در رسانههایی چون شبکهی تلویزیونی "هالک تیوی" و روزنامههای "جمهوریت" و "بیرگون" شناخته میشوند، بامداد روز پنجشنبه توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند. گزارشهای اولیه حاکی از آن است که همزمان با بازداشت، منازل این دو روزنامهنگار نیز مورد بازرسی قرار گرفته است.
به گفتهی منابع مطلع، اتهاماتی نظیر «تهدید و اخاذی» علیه سویکان و آگیرل مطرح شده است. این اتهامات با واکنش سریع همکاران و حامیان آنها روبرو شد که آن را «بیاساس» و تلاشی برای «تحتفشار قراردادن روزنامهنگاران مستقل» توصیف کردهاند. روزنامههای جمهوریت و بیرگون نیز در بیانیههایی ضمن محکوم کردن این اقدام، آن را نگرانکننده و در راستای محدودیتهای فزاینده علیه رسانهها در ترکیه دانستهاند.
بازداشت این دو روزنامهنگار در فضایی صورت میگیرد که از زمان دستگیری اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول و از چهرههای مطرح مخالف دولت، در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۴۰۳، فشارهای سیاسی و امنیتی در ترکیه افزایش یافته است. بازداشت اماماوغلو به اتهاماتی چون فساد و همکاری با گروههای تروریستی، منجر به برگزاری تجمعات اعتراضی در شهرهای بزرگ شد. در پی این اعتراضات، صدها نفر بازداشت شدند و مقامات دولتی این تحرکات را «اقدامات خشونتآمیز» خوانده و بر لزوم برخورد با آن تاکید کردند.
تیمور سویکان و مورات آگیرل دارای سوابق طولانی در روزنامهنگاری تحقیقی هستند و پیش از این نیز به دلیل گزارشهایشان دربارهی موضوعات حساس مانند فساد اداری و نقض حقوق بشر، با فشارها و تهدیداتی مواجه بودهاند. سویکان به طور مشخص روی پروندههای مالی در پروژههای بزرگ دولتی کار کرده و آگیرل گزارشهایی دربارهی وضعیت حقوق بشر، به ویژه در مناطق کردنشین، منتشر کرده است. این دو از جمله صداهای منتقد فعال در فضای رسانهای ترکیه به شمار میروند.
بازداشت سویکان و آگیرل بار دیگر نگرانیهای سازمانهای بینالمللی مدافع آزادی مطبوعات را برانگیخته است. نهادهایی مانند گزارشگران بدون مرز پیشتر نیز بارها نسبت به محدودیتهای اعمال شده علیه روزنامهنگاران در ترکیه هشدار داده و از وضعیت آزادی رسانهها در این کشور ابراز نگرانی کرده بودند. به ویژه پس از سال ۱۳۹۵، تعدادی از رسانهها تعطیل و شماری از روزنامهنگاران بازداشت یا مجبور به ترک کشور شدهاند.
جامعهی کردهای ترکیه نیز این بازداشتها را محکوم کرده و آن را در ادامهی فشارهایی دانستهاند که بر فعالان و رسانههای کردی وارد میشود. برخی ناظران معتقدند این اقدام میتواند پیامی برای سایر منتقدان دولت، به خصوص در آستانهی تحولات سیاسی احتمالی، باشد. انتظار میرود این بازداشتها با واکنش منفی مجامع بینالمللی و کشورهای غربی نیز مواجه شود که پیشتر نیز در موارد مشابه، نگرانی خود را از وضعیت حقوق بشر و آزادی بیان در ترکیه ابراز کرده بودند. با این حال، دولت ترکیه معمولا این انتقادات را رد کرده و بر استقلال دستگاه قضایی خود تاکید دارد.
تحلیلگران بر این باورند که اینگونه اقدامات میتواند بر فضای سیاسی داخلی ترکیه تاثیر گذاشته و به افزایش تنشها در شرایطی که کشور با چالشهای اقتصادی نیز روبروست، منجر شود. وضعیت تیمور سویکان و مورات آگیرل و روند پروندهی آنها در روزهای آینده بهدقت دنبال خواهد شد.