دیدار چهار ساعته‌ی فرستاده‌ی ویژه‌ی ترامپ با پوتین
تشدید تلاش‌ها برای آتش‌بس در اوکراین همزمان با افزایش اختلافات
استیو ویتکاف، فرستاده‌ی ویژه‌ی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز جمعه در سن‌پترزبورگ دیداری چهار ساعته با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه داشت.
این دیدار که با هدف تشدید تلاش‌ها برای دستیابی به آتش‌بس در اوکراین و در بحبوحه‌ی افزایش نارضایتی‌ها و اختلافات داخلی و بین‌المللی صورت گرفت، نشان‌دهنده‌ی تمایل واشنگتن برای بازتنظیم روابط با مسکو است، اما همزمان پرسش‌های تازه‌ای را درباره‌ی مسیر و انسجام سیاست آمریکا در قبال اوکراین مطرح می‌کند.
دیدار در سن‌پترزبورگ و واکنش ترامپ
به گزارش کوردستان ٢٤ به نقل از واشنگتن‌پست، این سومین دیدار ویتکاف با پوتین در کمتر از دو ماه گذشته بود. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، این گفتگوها را «فرصتی مناسب برای انتقال مواضع روسیه به ترامپ» توصیف کرد، اما نسبت به انتظار دستیابی به پیشرفت‌های چشمگیر هشدار داد. همزمان، ترامپ در جریان این دیدار در شبکه‌ی اجتماعی تروث سوشال نوشت: «روسیه باید دست بجنباند. افراد بسیار زیادی، هزاران نفر در هفته، در جنگی وحشتناک و بی‌معنی در حال مرگ هستند - جنگی که هرگز نباید اتفاق می‌افتاد و اگر من رئیس‌جمهور بودم، اتفاق نمی‌افتاد!!!»
شروط روسیه و چشم‌انداز اقتصادی
وال‌استریت ژورنال گزارش داد درحالی‌که اوکراین برای آتش‌بس ۳۰ روزه ابراز آمادگی کرده، روسیه با بهره‌گیری از برتری میدانی خود، موافقت با شرایط را به تعویق انداخته و به دنبال کسب امتیازاتی از جمله کاهش تحریم‌های آمریکاست. کریل دیمیتریف، مذاکره‌کننده‌ی ارشد و نماینده‌ی اقتصادی روسیه، این دیدار را «سازنده» خواند و بر علاقه‌ی روسیه به عادی‌سازی روابط با واشنگتن و بررسی پروژه‌های اقتصادی مشترک، از انرژی گرفته تا اکتشافات فضایی، تأکید کرد.
اختلافات داخلی در دولت آمریکا و نقش ویتکاف
نقش فزاینده‌ی ویتکاف در محافل دیپلماتیک بحث‌برانگیز شده است. بی‌بی‌سی و تایمز خاطرنشان کردند که حضور پررنگ او در مذاکرات آتش‌بس، شکاف‌های سیاسی رو به رشد در دولت ترامپ را آشکار کرده است. ژنرال کیث کلاگ، فرستاده‌ی ترامپ به اوکراین، علناً پیشنهاد مطرح شده توسط ویتکاف مبنی بر واگذاری کنترل چهار منطقه‌ی اوکراین - لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا - به روسیه را رد کرد و آن را برای کی‌یف و بسیاری در واشنگتن غیرقابل قبول خواند.
کلاگ همچنین با اظهاراتی که در روزنامه‌ی تایمز منتشر شد و در آن پیشنهاد تقسیم اوکراین به مناطق تحت کنترل پس از آتش‌بس، مشابه برلین در دوران جنگ سرد، را مطرح کرده بود، جنجال آفرید. وی بعداً توضیح داد که این قیاس به استقرار یک نیروی حافظ صلح پس از جنگ اشاره داشته، نه تقسیم اوکراین، و تأکید کرد که چنین استقراری از حاکمیت اوکراین حمایت خواهد کرد، نه آن را تضعیف.
ادامه‌ی خشونت‌ها و واکنش‌های بین‌المللی
این تحرکات دیپلماتیک در حالی صورت می‌گیرد که خشونت‌ها در اوکراین ادامه دارد. به گزارش بی‌بی‌سی و وال‌استریت ژورنال، حمله‌ی موشکی روسیه به کریفیی ریه، زادگاه رئیس‌جمهور ولودیمیر زلنسکی، منجر به کشته‌شدن ۱۹ غیرنظامی، از جمله ۹ کودک شد. این حمله با محکومیت شدید ترامپ مواجه شد که گفت: «از آنچه در حال وقوع است راضی نیستم... روس‌ها در حال حاضر دیوانه‌وار بمباران می‌کنند.»
در نشست ناتو در بروکسل با حضور ۵۰ کشور، رهبران دفاعی اروپا بر ادامه‌ی حمایت از اوکراین تأکید کردند. بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، اظهار داشت: «با توجه به تهاجم مداوم روسیه... به نظر می‌رسد صلح در آینده‌ی نزدیک دست‌یافتنی نیست.» جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا، ضمن اعلام کمک بی‌سابقه‌ی ۴.۵ میلیارد پوندی به اوکراین، به انتقادات مقامات اتحادیه‌ی اروپا درباره‌ی برنامه‌ریزی محدود برای مرحله‌ی پس از آتش‌بس نیز پاسخ داد.
تبادل زندانیان و دیدگاه لاوروف
طبق گزارش‌های بی‌بی‌سی، دیدار ویتکاف و پوتین درست پس از تبادل زندانیان میان آمریکا و روسیه انجام شد که طی آن، کسنیا کارلینا، شهروند دوتابعیتی، در ازای آزادی آرتور پتروف که به اتهام قاچاق فناوری در قبرس دستگیر شده بود، از یک بازداشتگاه روسی آزاد شد. این تبادل با میانجیگری سازمان‌های اطلاعاتی صورت گرفت و به‌عنوان نشانه‌ای بالقوه از اعتمادسازی اولیه تلقی می‌شود.
در همین حال، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه‌ی روسیه، موضع ترامپ را عملگرایانه‌تر از اروپا خواند و در قزاقستان به خبرنگاران گفت: «آمریکا می‌خواهد به قلب مشکل برسد.» لاوروف بار دیگر بر مخالفت مسکو با پیوستن اوکراین به ناتو تأکید کرد و چشم‌انداز بازپس‌گیری مرزهای ۱۹۹۱ توسط اوکراین را «غیرممکن» دانست.
موضع زلنسکی و ابهامات پیش رو
ببااین‌حال برای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، تلفات جنگ همچنان عمیقاً شخصی و فوری است. وی در بازدید از محل حمله‌ی کریفیی ریه، کرملین را به طولانی کردن درگیری متهم کرد و فاش ساخت که چندین تبعه‌ی چینی در حال جنگ در کنار نیروهای روسی دستگیر شده‌اند. او همچنین درخواست خود برای دریافت سامانه‌های دفاع هوایی را تکرار کرد و تأیید نمود که درباره‌ی خرید تسلیحات با ترامپ گفتگو کرده است.
علی‌رغم ادعای ترامپ مبنی بر اینکه می‌تواند جنگ را در «۲۴ ساعت» پایان دهد، روند آتش‌بس همچنان در هاله‌ای از ابهام سیاسی قرار دارد. انتظار می‌رود ویتکاف اکنون برای گفتگو با ایران درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌ای این کشور به خاورمیانه سفر کند؛ سفری که بر نقش فزاینده‌ی او – و فقدان ساختار نهادینه برای این نقش - تأکید می‌کند.
نگرانی از ناهماهنگی در سیاست آمریکا
در حالی که نگرانی دولت‌های غربی درباره‌ی فقدان یک راهبُرد یکپارچه‌ی آمریکایی افزایش می‌یابد، دیپلمات‌های اروپایی به نقل از واشنگتن‌پست و بی‌بی‌سی نسبت به پیام‌های ناهماهنگ از سوی واشنگتن هشدار داده‌اند. یک مقام اتحادیه‌ی اروپا گفت: «ما گاهی اوقات حرف‌های متناقضی از بخش‌های مختلف دولت [آمریکا] می‌شنویم... این به حس عدم وجود یک برنامه‌ی واقعی می‌افزاید.»
در حال حاضر، با ادامه‌ی خشونت‌های میدانی و در نوسان بودن تلاش‌های دیپلماتیک، سرنوشت آتش‌بس به مثلث ناپایدار ترامپ، پوتین و زلنسکی بستگی دارد - و استیو ویتکاف در مرکز یکی از پرمخاطره‌ترین مانورهای دیپلماتیک دوران معاصر قرار گرفته است.
