طوفان گردوخاک ایلام، کرمانشاه و چندین استان ایران را تعطیل کرد

به گزارش وبسایت کوردستان۲۴، موج عظیمی از گردوخاک که از بیابان‌های خشک عراق و عربستان برخاسته، از روز دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۴ مناطق غربی و جنوبی ایران، از جمله مناطق کوردستانی ایلام و کرمانشاه، را در بر گرفته و باعث تعطیلی گسترده‌ی مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات در این مناطق شده است.

این طوفان که کیفیت هوای چندین استان را به سطح ناسالم و خطرناک رسانده، زندگی روزمره را مختل کرده و نگرانی‌هایی را برای سلامت عمومی به‌ویژه در میان افراد دارای بیماری‌های تنفسی و قلبی ایجاد کرده است.
 
تعطیلی گسترده‌ی مراکز آموزشی و ادارات
بر اساس اعلام مقامات محلی، در روز سه‌شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴، تمامی مراکز آموزشی شامل مدارس و دانشگاه‌ها در استان‌های ایلام و کرمانشاه به دلیل شدت گردوخاک و کاهش شدید کیفیت هوا به‌صورت غیرحضوری فعالیت خواهند کرد. روابط‌عمومی استانداری ایلام شب گذشته اعلام کرد که به دلیل پیش‌بینی توده‌ی شدید گردوخاک، ادارات دولتی و بانک‌ها در این استان نیز به حالت دورکاری درآمده‌اند، اما شعب کشیک بانک‌ها و برخی خدمات ضروری به‌صورت محدود ارائه می‌شوند. در کرمانشاه نیز تصمیم مشابهی اتخاذ شده و اکثر نهادهای دولتی و آموزشی تعطیل اعلام شده‌اند.
 
گستره‌ی تأثیر طوفان
این طوفان گردوخاک نه‌تنها ایلام و کرمانشاه، بلکه استان‌های بوشهر، خوزستان، کوردستان، همدان و لرستان را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است. بر اساس گزارش‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های محلی، کیفیت هوا در این مناطق برای گروه‌های حساس، از جمله کودکان، سالمندان و بیماران تنفسی و قلبی، در سطح «ناسالم» و در برخی نقاط «خطرناک» گزارش شده است. در خوزستان، که یکی از کانون‌های اصلی تأثیرپذیری از ریزگردها است، ادارات و مراکز آموزشی نیز تعطیل شده و هشدار قرمز هواشناسی صادر شده است.
 
منشأ و پیش‌بینی تداوم پدیده
منشأ این گردوخاک به بیابان‌های خشک‌شده‌ی عراق و عربستان نسبت داده شده که تحت تأثیر وزش بادهای شدید به سمت ایران حرکت کرده‌اند. بر اساس تحلیل‌های هواشناسی، این موج گردوخاک تا پایان روز چهارشنبه ۲۷ فروردین در مناطق غربی و جنوبی ایران ادامه خواهد داشت و پس از آن با تغییر الگوی باد، به‌تدریج از شدت آن کاسته خواهد شد. با این حال، کارشناسان محیط زیست هشدار داده‌اند که تکرار چنین پدیده‌هایی به دلیل تغییرات اقلیمی، کاهش پوشش گیاهی و خشک‌سالی‌های مستمر در منطقه تشدید شده است.
 
پیامدهای بهداشتی و اقتصادی
این طوفان علاوه بر کاهش دید و اختلال در حمل‌ونقل جاده‌ای و هوایی، خطراتی برای سلامت عمومی به همراه داشته است. پزشکان به ساکنان این مناطق توصیه کرده‌اند که از حضور غیرضروری در فضای باز خودداری کنند، از ماسک‌های فیلتردار استفاده کنند و پنجره‌ها را بسته نگه دارند. همچنین، کشاورزان در مناطق کوردستانی ایلام و کرمانشاه از خسارات احتمالی به محصولات زراعی و باغی ابراز نگرانی کرده‌اند.
 
سابقه‌ی طولانی معضل ریزگردها در منطقه
غرب ایران، به‌ویژه استان‌های ایلام، کرمانشاه در شرق کوردستان و خوزستان، سال‌هاست که با معضل ریزگردها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. گزارش‌های پیشین نشان می‌دهند که در بهار ۱۴۰۳ نیز موج‌های مشابهی باعث تعطیلی‌های گسترده در این مناطق شده بود. در یکی از این موارد، در تاریخ ۲۶ فروردین ۱۴۰۴، ایلام به دلیل شدت گردوخاک به طور کامل تعطیل شد. این پدیده نه‌تنها سلامت مردم را تهدید می‌کند، بلکه اقتصاد محلی، به‌ویژه در بخش کشاورزی و دامداری، را تحت‌فشار قرار داده است.
 
اقدامات مدیریت بحران و توصیه‌های ایمنی
ستاد مدیریت بحران در استان‌های درگیر، هماهنگی‌هایی را برای کاهش اثرات این طوفان آغاز کرده است. توزیع ماسک، آماده‌باش مراکز درمانی و اطلاع‌رسانی گسترده از جمله اقدامات انجام‌شده است. سازمان هواشناسی ایران نیز با صدور هشدارهای مستمر، از شهروندان خواسته است که به توصیه‌های ایمنی عمل کنند و در صورت امکان از سفرهای بین‌شهری اجتناب کنند.
کارشناسان محیط زیست بار دیگر بر لزوم همکاری منطقه‌ای با کشورهای همسایه، به‌ویژه عراق، برای مدیریت کانون‌های گردوخاک تأکید کرده‌اند. طرح‌هایی مانند مالچ‌پاشی و احیای تالاب‌ها در سال‌های اخیر مطرح شده، اما پیشرفت کند این پروژه‌ها همچنان یکی از چالش‌های اصلی در مقابله با این بحران است.
انتظار می‌رود با کاهش شدت بادها از روز پنج‌شنبه، شرایط جوی در مناطق غربی و جنوبی ایران بهبود یابد، اما تا آن زمان، ساکنان این مناطق باید بااحتیاط عمل کنند.