اعزام نیروهای نظامی سوریه به مرز عراق برای تقویت امنیت و کنترل قاچاق

تلویزیون دولتی سوریه گزارش داد که نیروهای نظامی این کشور در راستای تأمین امنیت و تحکیم کنترل بر مرزهای مشترک با عراق، کاروانی نظامی را به مناطق مرزی شرق کشور اعزام کرده‌اند. این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که گفت‌وگوهایی برای بازگشایی گذرگاه مرزی میان دو کشور در جریان است.
بر اساس گزارش رسانه‌های سوری، عصر روز جمعه، ۲۹ فروردین ۱۴۰۴ (۱۸ آوریل ۲۰۲۵)، یک کاروان نظامی وابسته به وزارت دفاع سوریه وارد شهر مرزی بوکمال در نزدیکی مرز عراق شد. هدف از این تحرکات نظامی، تقویت حضور نیروهای سوری در نوار مرزی، مقابله با قاچاق کالا و افراد، و تأمین امنیت مناطق مرزی اعلام شده است. این اقدام در پی افزایش نگرانی‌ها از فعالیت‌های غیرقانونی در مرزهای مشترک دو کشور انجام می‌شود.
 
تلاش برای بازگشایی گذرگاه مرزی
این تحرکات نظامی هم‌زمان با اظهارات اخیر مقامات سوری درباره‌ی احتمال بازگشایی قریب‌الوقوع گذرگاه مرزی بوکمال برای ازسرگیری تبادلات تجاری با عراق صورت گرفته است. مازن علوش، مدیر روابط عمومی سازمان کل گذرگاه‌های دریایی و زمینی سوریه، روز سه‌شنبه، ۲۰ فروردین (۸ آوریل)، اعلام کرد که رایزنی‌هایی میان وزارت امور خارجه‌ی سوریه و دولت عراق برای بازگشایی این گذرگاه در جریان است.
 علوش تأکید کرد که گذرگاه مرزی از سمت عراق همچنان مسدود است، اما نیروهای سوری در سمت خود آماده‌ی فعالیت هستند. وی افزود: «در حال حاضر، گذرگاه تنها به شهروندان سوری که از عراق بازمی‌گردند یا به صورت داوطلبانه قصد ورود به کشور را دارند، خدمات ارائه می‌دهد.» به گفته‌ی او، از زمان سقوط رژیم سابق بشار اسد تاکنون، بیش از ۱۰ هزار شهروند سوری از طریق مرزهای زمینی به کشور بازگشته‌اند.
 
اهمیت راهبردی بوکمال
شهر بوکمال به دلیل موقعیت استراتژیک خود در نزدیکی مرز عراق و قرارگرفتن در مسیر ارتباطی دمشق به بغداد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این منطقه در گذشته شاهد درگیری‌های شدید میان نیروهای مختلف و فعالیت گروه‌های شبه‌نظامی بوده است. تقویت حضور نظامی سوریه در این منطقه می‌تواند نشانه‌ای از تلاش دمشق برای تثبیت حاکمیت و جلوگیری از نفوذ گروه‌های غیرقانونی باشد.
 
چشم‌انداز روابط سوریه و عراق
کارشناسان معتقدند که اعزام نیروهای نظامی به بوکمال و تلاش برای بازگشایی گذرگاه مرزی، بخشی از راهبُرد گسترده‌تر سوریه برای تقویت روابط اقتصادی و سیاسی با عراق است. بازگشایی این گذرگاه می‌تواند به افزایش تبادلات تجاری، بهبود وضعیت اقتصادی سوریه و تسهیل بازگشت آوارگان سوری کمک کند. با این حال، موفقیت این اقدامات به هماهنگی نزدیک میان دمشق و بغداد و رفع موانع امنیتی بستگی دارد.
 
نگاه منطقه‌ای
تحرکات اخیر سوریه در مرز عراق در حالی انجام می‌شود که منطقه‌ی خاورمیانه شاهد تحولات دیپلماتیک و نظامی متعددی است. تقویت کنترل مرزی توسط سوریه می‌تواند پیامدهای مثبتی برای امنیت منطقه‌ای داشته باشد، اما نیازمند همکاری دوجانبه با عراق و حمایت جامعه‌ی بین‌المللی است.
کوردستان ۲۴ تحولات مربوط به مرزهای سوریه و عراق و نتایج رایزنی‌های دو کشور را به‌دقت دنبال خواهد کرد و به‌روزرسانی‌های بیشتری در این زمینه ارائه می‌دهد.