دستگیری بیش از سه هزار متهم مواد مخدر در سه ماه
ادارهی کل مبارزه با مواد مخدر عراق آمار ضبط مواد مخدر و دستگیری متهمان در سهماههی اول سال جاری را منتشر کرد

بر اساس بیانیهی این اداره، در سهماههی نخست سال ۱۴۰۴، تعداد ۳۰۰۶ متهم مرتبط با جرایم مواد مخدر دستگیر شدهاند که از این میان، ۹۷۳ نفر محکوم به مجازات شدهاند. همچنین در این مدت، بیش از ۲ تُن و ۱۶۶ کیلوگرم انواع مواد مخدر کشف و ضبط شده است.
ادارهی مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد که بخش تحقیقات ویژهی این اداره نقش برجستهای در مقابله با قاچاق و توزیع مواد مخدر ایفا کرده است. در همین راستا، دادگاه تحقیق مرکزی رصافه، که بهطور خاص پروندههای مربوط به جرایم مواد مخدر را بررسی میکند، موفق به ضبط ۱ تُن و ۵۳۸ کیلوگرم مواد مخدر متنوع شده است.
در ادامهی این بیانیه آمده است که در جریان عملیاتهای مقابلهای، دو نفر از متهمان کشته و ۱۳ نفر دیگر زخمی شدهاند. این درگیریها نشاندهندهی شدت و جدیت عملیات نیروهای امنیتی عراق در مبارزه با شبکههای قاچاق مواد مخدر است.
ورود انواع مواد مخدر از طریق مرزها
مشکل قاچاق و مصرف مواد مخدر در عراق در سالهای اخیر به یک چالش جدی تبدیل شده است. بر اساس گزارشهای منتشرشده در منابع مختلف، از جمله دادههای وزارت امور خارجهی آمریکا، مرزهای متخلخل و کنترلنشدهی عراق، بهویژه در مناطق مرزی با ایران و سوریه، مسیرهای اصلی قاچاق مواد مخدر به این کشور هستند. موادی نظیر فنتانیل (فناتیلین)، هروئین، متامفتامین و حشیش از طریق این مرزها وارد عراق شده و بخشی از آن به بازارهای بینالمللی منتقل میشود.
عراق از سال ۱۳۹۳، بهویژه پس از از دست دادن کنترل برخی نقاط مرزی با سوریه، با افزایش قاچاق مواد مخدر مواجه بوده است. علاوه بر این، قوانین قدیمی مبارزه با مواد مخدر در عراق که به دههی ۱۳۴۰ بازمیگردد، با نیازهای کنونی هماهنگ نیست و نیاز به اصلاحات اساسی دارد. این قوانین، مجازاتهای سنگینی مانند حبس ابد یا اعدام برای قاچاقچیان و ۳ تا ۱۵ سال زندان برای مصرفکنندگان در نظر گرفتهاند، اما به دلیل کمبود زیرساختهای درمانی و توانبخشی، بسیاری از معتادان به جای درمان، مجازات میشوند.
در حال حاضر، امکانات درمانی برای معتادان در عراق بسیار محدود است و تنها در شهرهای بزرگی مانند بغداد، اربیل، سلیمانیه و بصره مراکز درمانی وجود دارد. نبود مراکز جامع توانبخشی که خدمات بستری، سرپایی و بازپروری را ارائه دهند، یکی از مشکلات اصلی است. با این حال، وزارت بهداشت عراق و دولت اقلیم کوردستان تلاشهایی برای توسعهی واحدهای تخصصی درمان اعتیاد در بیمارستانها آغاز کردهاند.
همچنین، گزارشها حاکی از آن است که برخی گروههای جنایتکار از کودکان، بهویژه کودکان آواره و معلول، برای توزیع مواد مخدر و سایر فعالیتهای غیرقانونی بهرهبرداری میکنند. این موضوع، ابعاد اجتماعی و انسانی این معضل را پیچیدهتر کرده است.
نقش اقلیم کوردستان
اقلیم کوردستان، به دلیل موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به مرزهای ایران و ترکیه، یکی از مناطق کلیدی در مبارزه با قاچاق مواد مخدر در عراق محسوب میشود. نخستوزیر اقلیم کوردستان، مسرور بارزانی، بارها بر لزوم همکاری بینالمللی برای مقابله با این معضل تأکید کرده است. عملیاتهای اخیر نشاندهندهی عزم جدی مقامات عراقی و کوردستانی برای ریشهکن کردن شبکههای قاچاق است.