وزیر امور خارجه عمان: مذاکرات شامل ایده‌های مفید و بدیعی بود
اربیل (کوردستان٢٤)- ایران و ایالات متحده امروز یکشنبه ۱۱ مه، مذاکرات هسته‌ای در عمان را بدون هیچ پیشرفت آشکاری در بن‌بست بر سر غنی‌سازی به پایان رساندند، اما دو طرف برنامه‌هایی را برای مذاکرات آینده تایید کردند.
این چهارمین دور مذاکرات بود که تقریبا یک ماه پیش آغاز شد و نشان‌دهنده بالاترین سطح تماس بین دو طرف از زمان خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای تاریخی در سال ۲۰۱۸، در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، بود.
دو طرف در سه دور قبلی پیشرفت‌هایی را گزارش کرده بودند و امروز یکشنبه ایران گفت که این جلسه «دشوار اما مفید» بود. یک مقام ارشد آمریکایی نیز گفت که واشنگتن «تشویق» شده است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که این مذاکرات می‌تواند به «درک بهتر مواضع یکدیگر و یافتن راه‌های معقول و واقع‌بینانه برای رسیدگی به اختلافات» کمک کند.
بقایی پیش از این گفته بود که مذاکره‌کنندگان برای لغو تحریم‌های ایالات متحده تلاش خواهند کرد.
مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، گفت که واشنگتن «از نتیجه امروز دلگرم شده و مشتاقانه منتظر جلسه بعدی است که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد»، اما زمان آن را مشخص نکرد.
بقایی گفت که «دور بعدی توسط عمان هماهنگ و اعلام خواهد شد»، او گفت «مذاکرات پس از مشورت دو طرف با رهبران خود برگزار خواهد شد».
به گفته این مقام آمریکایی، مذاکرات روز یکشنبه «مستقیم و غیرمستقیم بود و بیش از سه ساعت طول کشید».
این مقام افزود: «توافق برای پیشرفت» و «ادامه کار از طریق کارشناسان فنی» حاصل شد.
ایران با اعلام اینکه حفظ غنی‌سازی اورانیوم را حق خود و «غیرقابل مذاکره» می‌داند، وارد مذاکرات شد، در حالی که استیو ویتکوف، مذاکره‌کننده ارشد واشنگتن، آن را «خط قرمز» نامیده است.
پس از مذاکرات، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، که رهبری هیئت تهران را بر عهده داشت، موضع ایران در مورد غنی‌سازی را تکرار کرد و گفت که «باید ادامه یابد و هیچ جایی برای مصالحه در مورد آن وجود ندارد».
او با اشاره به اینکه آخرین جلسه «جدی‌تر» از دورهای قبلی بود، به تلویزیون دولتی ایران گفت که تهران ممکن است برای «کمک به ایجاد اعتماد» حاضر به محدود کردن میزان غنی‌سازی باشد.
«فشار»
این مذاکرات در بحبوحه موجی از فعالیت‌های دیپلماتیک در منطقه برگزار می‌شود، به طوری که ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، هفته آینده برای اولین سفر خارجی بزرگ خود به منطقه خلیج می‌رود و عراقچی نیز به تازگی از عربستان سعودی و قطر بازگشته است.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، گفت که مذاکرات روز یکشنبه «شامل ایده‌های مفید و بدیعی بود که منعکس کننده تمایل مشترک برای دستیابی به یک توافق آبرومندانه است».
یوسف البلوشی، رئیس اندیشکده شورای سیاست‌گذاری مسقط، گفت که دستیابی به یک توافق «مدت زمان زیادی طول خواهد کشید، اما من خوشبین هستم».
با این حال، او هشدار داد که دو طرف در مذاکرات گذشته زمان گرانبهایی را برای شفاف‌سازی اظهارات عمومی «به جای تمرکز صرف بر مذاکرات» از دست داده‌اند.
البلوشی گفت:«فشار عمومی یک تاکتیک در مذاکرات است، اما این واقعا بر فضای میز مذاکره تأثیر می‌گذارد.»
کشورهای غربی، از جمله ایالات متحده، مدت‌هاست که ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای متهم می‌کنند، در حالی که تهران اصرار دارد برنامه هسته‌ای‌اش برای اهداف صلح‌آمیز است.
ایران در حال حاضر اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی‌سازی می‌کند - بسیار بالاتر از حد ۳.۶۷ درصد تعیین شده در توافق ۲۰۱۵ با واشنگتن و سایر قدرت‌های جهانی، اما کمتر از ۹۰ درصد مورد نیاز برای دسترسی به تسلیحات هسته‌ای.-
ویتکاف، فرستاده ترامپ در امور خاورمیانه، روز جمعه در مصاحبه‌ای گفت که "تاسیسات غنی‌سازی ایران باید برچیده شوند".
او پس از پیشنهاد اولیه انعطاف‌پذیری در مورد حفظ غنی‌سازی اورانیوم در سطح پایین توسط تهران برای اهداف غیرنظامی، به رسانه راست‌گرای آمریکایی Breitbart News گفت: "این خط قرمز ماست. غنی‌سازی ممنوع." عراقچی بارها از حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم دفاع کرده است.
"خطرناک‌ترین سلاح جهان"
ایران به مدت یک سال پس از خروج واشنگتن، به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی پایبند بود، اما سپس شروع به کاهش پایبندی خود کرد.
ترامپ از زمان بازگشت به قدرت در ژانویه، رویکرد «فشار حداکثری» خود علیه تهران را احیا کرده است، در حالی که از دیپلماسی هسته‌ای حمایت می‌کند، اما در صورت شکست، نسبت به اقدام نظامی احتمالی، هشدار می‌دهد.
این مذاکرات در بحبوحه بررسی مجدد جنبه‌های کلیدی برنامه هسته‌ای تهران، به ویژه ذخایر اورانیوم غنی‌شده و سرعت فعالیت‌های غنی‌سازی آن، در حال انجام است.
دولت‌های اروپایی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا مکانیسم «بازگشت سریع» تحت توافق ۲۰۱۵ را فعال کنند یا خیر، که تحریم‌های سازمان ملل را در پاسخ به عدم پایبندی ایران بازمی‌گرداند - گزینه‌ای که در ماه اکتبر منقضی می‌شود.-
عراقچی، در مقاله‌ای که امروز یکشنبه توسط هفته‌نامه فرانسوی لو پوآن منتشر شد، نسبت به «استراتژی رویارویی» هشدار داد.
اسرائیل که با مذاکرات متحد نزدیک‌‌اش ایالات متحده با دشمن منطقه‌ای خود، ایران، مخالف است، گفت نباید به تهران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای داده شود.
گیدئون سار، وزیر امور خارجه اسرائیل، گفت:«ایران خطرناک‌ترین کشور جهان است، نباید به خطرناک‌ترین رژیم اجازه داده شود که به خطرناک‌ترین سلاح جهان دست یابد.»
اسرائیل تنها کشور مسلح به سلاح هسته‌ای در خاورمیانه است - هرچند اعلام نشده است.-
ای‌اف‌پی/ ب.ن
