ایران به آژانس هشدار داد: صدور قطعنامه پایان همکاری‌هاست
در آستانه‌ی نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران هشدار داده که در صورت تصویب قطعنامه علیه خود، همکاری با آژانس را متوقف خواهد کرد
هم‌زمان با آغاز نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در وین، تنش‌ها بر سر برنامه‌ی هسته‌ای ایران بار دیگر اوج گرفته است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با لحنی تهدیدآمیز اعلام کرد که در صورت صدور قطعنامه‌ی پیشنهادی قدرت‌های غربی، آژانس نباید انتظار ادامه‌ی همکاری‌های فعلی از سوی تهران را داشته باشد.
نشست شورای حکام که از روز دوشنبه ۹ ژوئن ۲۰۲۵ (۱۹ خرداد ۱۴۰۴) آغاز به کار کرده، قرار است به بررسی گزارش جامع آژانس درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران بپردازد. به گفته‌ی محافل دیپلماتیک، کشورهای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) به همراه ایالات متحده قصد دارند با ارائه‌ی پیش‌نویس یک قطعنامه، فشارها بر تهران را برای شفاف‌سازی و همکاری کامل افزایش دهند.
محور اصلی قطعنامه؛ عدم پاسخگویی
محور اصلی این قطعنامه، عدم ارائه‌ی پاسخ‌های قانع‌کننده از سوی ایران درباره‌ی منشأ ذرات اورانیوم کشف‌شده در چندین سایت اعلام‌نشده است؛ موضوعی که آژانس از سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) آن را پیگیری می‌کند. در پیش‌نویس این قطعنامه آمده است که عدم همکاری کامل و به‌موقع ایران، نقض تعهدات پادمانی این کشور محسوب می‌شود.
این قطعنامه همچنین تأکید می‌کند که ناتوانی آژانس در تأیید صلح‌آمیز بودن کامل برنامه‌ی هسته‌ای ایران، پرسش‌هایی را ایجاد کرده که رسیدگی به آن در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل به عنوان نهاد مسئول حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است. تصویب این قطعنامه می‌تواند راه را برای ارجاع مجدد پرونده‌ی ایران به شورای امنیت و فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های لغو شده ذیل توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) هموار کند.
آخرین بار در سپتامبر ۲۰۰۵ (شهریور ۱۳۸۴) بود که صدور قطعنامه در شورای حکام، شش ماه بعد به ارجاع پرونده‌ی ایران به شورای امنیت و اعمال تحریم‌های گسترده‌ی بین‌المللی علیه تهران منجر شد.
هشدار تهران درباره‌ی پیامدها
در واکنش به این تحرکات، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، شامگاه یکشنبه در تلویزیون دولتی این کشور گفت: «ایران در قطعنامه‌های پیشین هم هشدار داد اما توجهی نکردند و نتیجه این بود که تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصد را ۷ برابر کردیم و ماشین‌های پیشرفته‌ی نسل سیزدهم را نصب کردیم. اکنون نیز لیستی از اقدامات فنی و تغییر در نوع همکاری با آژانس را آماده کرده‌ایم.»
کمالوندی با اشاره به پیامدهای سیاسی این قطعنامه افزود که هرچند صدور آن مستقیماً موجب فعال شدن مکانیسم ماشه نمی‌شود، اما تصمیم‌گیری در شورای امنیت سیاسی است. او توضیح داد که مکانیسم ماشه به گونه‌ای طراحی شده که حتی وتوی کشورهایی مانند چین و روسیه نیز نمی‌تواند مانع از بازگشت خودکار تحریم‌ها شود.
این تنش دیپلماتیک در حالی اوج می‌گیرد که مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا برای احیای برجام، پس از ۵ دور گفتگو، بدون نتیجه‌ی ملموس متوقف شده و چشم‌انداز برگزاری دور ششم این مذاکرات در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
