مقاومت کشاورزان کورد در خورماتو در برابر احکام بازداشت و کارزار تعریب
کشاورزان کورد در شهرستان خورماتو با موج جدید و سازمان‌یافته‌ای از کارزار تعریب روبرو هستند
با صدور احکام بازداشت برای کشاورزان کورد، شهرک‌نشینان عرب با حمایت نیروهای امنیتی و با استناد به قراردادهای باطل‌شده‌ی دوره‌ی بعث، برای تصرف اراضی تلاش می‌کنند، اما کشاورزان بر دفاع از خاک اجدادی خود تأکید دارند.
که با صدور احکام بازداشت و تلاش شهرک‌نشینان برای تصرف اراضی کشاورزی با حمایت نیروهای امنیتی و با استناد به قراردادهای منسوخ دوره بعث، به اوج خود رسیده است.
در روستای «تپه سبز»، کشاورزان متعهد شده‌اند که از املاک اجدادی خود دفاع کنند و تسلیم ارعاب حقوقی و فیزیکی نشوند؛ اقدامی که آن را تازه‌ترین فصل از مبارزه‌ای طولانی و دردناک برای حفظ زمین و هویت خود توصیف می‌کنند.
تقابل در روستای تپه سبز
روستای تپه سبز، با حدود ۱۲۰ خانوار کورد که پس از رویدادهای اکتبر ۲۰۱۷ (مهر/آبان ۱۳۹۶) در آن باقی مانده‌اند، به کانون درگیری‌های جمعیتی تبدیل شده است.
در دو روز گذشته، پس از آنکه شهرک‌نشینان عرب با پشتیبانی ارتش عراق تلاش کردند ۱۸۰۰ دونم از اراضی کشاورزی متعلق به خانواده‌های کورد محلی را تصرف کنند، تقابلی پرتنش شکل گرفت. شهرک‌نشینان قراردادهای صادر شده در زمان رژیم سابق بعث را به عنوان توجیه ادعای خود ارائه کردند.
کشاورزان کورد به صورت دسته‌جمعی از تسلیم شدن خودداری کرده و با موفقیت مانع از اشغال اراضی شدند. با این حال، این رویارویی اکنون به عرصه حقوقی کشیده شده است. در آخرین تحول، برای چهار تن از مالکان کورد این روستا حکم بازداشت صادر شده و دادگاه از آنها خواسته است خود را تسلیم کرده، تعهدنامه امضا کنند و زمین‌هایشان را واگذار نمایند.
یکی از کشاورزان در گفتگو با کوردستان٢٤ با قاطعیت اعلام کرد: «به هیچ وجه به دادگاه نخواهم رفت و هیچ تعهدی را امضا نخواهم کرد. ما از خاک آبا و اجدادی خود دست نمی‌کشیم.»
ریشه‌های تاریخی مناقشه
احمد جمعه، نماینده کشاورزان تپه سبز، در مصاحبه با کوردستان٢٤ به پیشینه این مناقشه اشاره کرد و گفت: «این قراردادهایی که ما در دست داریم مانند سند مالکیت است، اما اکنون به آنها احترام گذاشته نمی‌شود. عرب‌های وارداتی زمین‌های ما را اشغال کرده‌اند.» او با اشاره به تاریخ دردناک این منطقه افزود: «ما در سال ۱۹۸۷ به بهانه خرابکاری آواره شدیم و روستاهایمان ویران شد.»
او فاش کرد که کشاورزان نامه‌ای از وزارت کشاورزی عراق دریافت کرده‌اند که در آن ذکر شده این منطقه مشمول ماده ۱۴۰ قانون اساسی است و تا زمان تصمیم‌گیری پارلمان، هیچ قراردادی نباید تمدید شود و باید به وضعیت پیش از دوره بعث بازگردد.
فشار نظامی و واکنش اقلیم کوردستان
رویدادهای تپه سبز نمونه‌ای از الگوی نگران‌کننده فشار علیه مالکان کورد در کرکوک و دیگر مناطق کوردستانی خارج از اداره دولت اقلیم کوردستان است.
این فشارها با مقاومت سرسختانه کوردها و گاهی پیروزی‌های حقوقی مهمی همراه بوده است. در ماه مه ۲۰۲۵ (اردیبهشت/خرداد ۱۴۰۴)، دادگاهی در شهرستان دبس کرکوک به نفع سه کشاورز کورد در روستای شناغه رأی داد و مالکیت آنها را بر زمینی که مورد ادعای شهرک‌نشینان عرب بود، تأیید کرد. این پیروزی پس از آن به دست آمد که فریاد سرسختانه یک کشاورز که می‌گفت: «حتی اگر بمیرم، از تراکتور پایین نمی‌آیم!» به نماد قدرتمند مقاومت کوردها تبدیل شد.
این وقایع با محکومیت شدید از سوی بالاترین سطوح رهبری اقلیم کوردستان مواجه شده است. بارزانی در واکنش به رویدادهای شناغه با صدور بیانیه‌ای هشدار داد که صحنه‌های آزار و اذیت «یادآور انفال، حملات شیمیایی و نسل‌کشی علیه مردم ماست.»
مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کوردستان، نیز همواره از حقوق کشاورزان دفاع کرده و در مارس ۲۰۲۵ (اسفند ۱۴۰۳/فروردین ۱۴۰۴) در دیداری در کرکوک تأکید کرد که این مناطق «محل مناقشه نیستند؛ بلکه سرزمین‌های اشغال‌شده و جدا شده هستند.»
این مبارزه طولانی‌مدت ریشه در سیاست‌های تعریب سیستماتیک رژیم بعث صدام حسین دارد. ماده ۱۴۰ قانون اساسی عراق در سال ۲۰۰۵ برای معکوس کردن این تغییرات جمعیتی طراحی شد، اما اجرای آن بارها به تعویق افتاده است.
در حالی که کشاورزان تپه سبز برای نبرد حقوقی خود آماده می‌شوند، پیام آنها همچنان تزلزل‌ناپذیر است. احمد جمعه، نماینده آنها، به کوردستان٢٤ تأکید کرد: «ما از یک وجب خاک خود دست نخواهیم کشید.»
