پروژهی «روناکی» (روشنایی) در اقلیم کوردستان: تحقق برق ۲۴ ساعته و تحسین بینالمللی
با پیوستن شهرستان قوشتپه به شبکهی برق ۲۴ ساعته و آمادهسازی ادارهی راپرین، این پروژهی راهبردی دولت اقلیم کوردستان با خاموش کردن ۳۲۰۰ مولد برق، مورد ستایش آمریکا قرار گرفت

پروژهی «روناکی»(روشنایی) دولت اقلیم کوردستان به توسعهی جاهطلبانهی خود در سراسر اقلیم ادامه میدهد. در تازهترین گام، شهرستان قوشتپه به طور کامل تحت پوشش برق ۲۴ ساعته قرار گرفته و اداره مستقل راپرین نیز فعالانه برای پیوستن به این طرح در اوایل سال ۲۰۲۶ آماده میشود.
این پیشرفت ملموس، که بخشی از یک چشمانداز راهبردی برای پایان دادن به بحران ۳۵ سالهی برق است، تاکنون برق بدون وقفه را برای نزدیک به چهار میلیون شهروند فراهم کرده و با پاکسازی محیط زیست، بهبود سلامت عمومی و کسب تحسین از سوی شرکای بینالمللی به عنوان الگویی از حکمرانی موفق، اساساً زندگی روزمره را متحول کرده است.
یک دستاورد جدید در قوشتپه و آمادگی در راپرین
در یک موفقیت مهم برای این طرح، شهرستان قوشتپه در استان اربیل طی سه روز گذشته رسماً برق ۲۴ ساعته دریافت کرده و به اولین شهرستانی تبدیل شده که به طور کامل تحت پوشش این پروژه قرار گرفته است. بژار ملا خدر، فرماندار شهرستان قوشتپه، روز یکشنبه در گفتگو با خبرنگار کوردستان٢٤ این تحول را ستود.
او اظهار داشت: «ما خوشحالیم که اعلام کنیم شهرستان قوشتپه، شامل تمام روستاها، مراکز، مناطق صنعتی و کارخانههای آن، اولین شهرستانی است که برق ۲۴ ساعته دریافت میکند. این امر به لطف پروژه مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کوردستان، محقق شده است؛ همانند بسیاری از پروژههای راهبردی دیگری که این شهرستان از آن بهرهمند شده است.»
فرماندار قوشتپه با ارائه آمار دقیقی از تأثیر این پروژه، خاطرنشان کرد که در مجموع ۱۲٬۸۴۵ مشترک از این خدمات بهرهمند شدهاند که شامل ۹٬۹۲۰ خانهی مسکونی، ۱٬۴۵۰ واحد کشاورزی، ۱۸۰ واحد صنعتی و صدها مشترک تجاری و دولتی است.
او همچنین تأیید کرد که این انتقال منجر به خاموشی کامل ۳۷ مولد دیزلی خصوصی در محدوده شهر شده است؛ اقدامی که تأثیر مثبت چشمگیری بر محیط زیست محلی خواهد داشت.
در همین حال، در ادارهی محلی راپرین، مقدمات برای اجرای پروژهی «روناکی» به خوبی در حال انجام است. تیمهای تعمیرات برق، کمپین جامعی را برای اصلاح شبکه برق در مرکز شهر رانیه آغاز کردهاند تا شبکه سراسری پیش از فصل زمستان، مقاوم و بدون مشکل باشد. این اقدامات، گامهای مقدماتی حیاتی برای اجرای پروژه «روناکی» است که قرار است در اوایل فوریه ۲۰۲۶ (اواسط بهمن ۱۴۰۴) به مرزهای این اداره برسد.
دستاورد بزرگ برای اقلیم کوردستان
پروژهی «روناکی» که توسط مسرور بارزانی در نوامبر ۲۰۲۴ (آبان/آذر ۱۴۰۳) راهاندازی شد، با هدف حل دائمی مشکل کمبود برق و آلودگی زیستمحیطی ناشی از آن طراحی شده است. کابینهی نهم دولت اقلیم کوردستان هدف روشنی را تعیین کرده است: تا پایان سال ۲۰۲۶، تمام اقلیم کوردستان از برق ۲۴ ساعته برخوردار خواهد شد.
در ۲۸ اوت ۲۰۲۵ (۶ شهریور ۱۴۰۴)، نخستوزیر بارزانی تأیید کرد که مراکز استانهای اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه پیش از موعد مقرر به شبکه برق ۲۴ ساعته متصل شدهاند و حلبچه به اولین استان در اقلیم کوردستان و کل عراق تبدیل شده که به برق کامل و بدون وقفه دست یافته است.
انقلابی در محیط زیست و سلامت عمومی
یکی از عمیقترین و فوریترین تأثیرات پروژه «روناکی»، بر محیط زیست و سلامت عمومی بوده است. با فراهم کردن یک شبکهی ملی پایدار، این پروژه امکان از کار انداختن هزاران مولد دیزلی پر سر و صدا و آلاینده را فراهم کرده است. بر اساس آمار رسمی، بیش از ۳٬۲۰۰ مولد برق در سراسر اقلیم خاموش شدهاند که منجر به کاهش عظیم آلایندههای مضر و بهبود محسوس کیفیت هوا شده است.
این پاکسازی زیستمحیطی به صورت علمی نیز تأیید شده است. هیئت محیط زیست اقلیم کوردستان تأیید کرد که سطح ذرات معلق خطرناک مانند PM2.5 و PM10 در اربیل به کمتر از نصف کاهش یافته و دید افقی از شش کیلومتر به هشت تا ده کیلومتر افزایش یافته است.
تسهیلات اقتصادی و پیشرفت آموزشی
این پروژه همچنین تسهیلات اقتصادی قابل توجهی برای خانوارها به ارمغان آورده است. عزیز احمد، معاون رئیس دفتر نخستوزیر، پیشتر اعلام کرده بود که حدود ۸۰ درصد از خانوارها اکنون برای برق هزینه کمتری نسبت به مجموع هزینههای شبکه سراسری و مولدهای خصوصی پرداخت میکنند.
در بخش آموزش نیز، آلان حمه سعید، وزیر آموزش و پرورش دولت اقلیم کوردستان، به کوردستان٢٤ توضیح داد که برق پایدار پتانسیل بیسابقهای را در مدارس ایجاد کرده است. او این طرح را بخشی از «سهگانهی راهبردی» پروژههای دولت اقلیم کوردستان، در کنار طرح حقوق دیجیتال «حساب من» (MyAccount) و پروژههای بزرگ تأمین آب، توصیف کرد که در مجموع در حال مدرنسازی محیط آموزشی هستند.
تقدیر بینالمللی و الگویی برای عراق
موفقیت و اهمیت راهبردی پروژه «روناکی» از چشم جامعه بینالمللی دور نمانده است. وندی گرین، کنسول کل جدید آمریکا، در دیداری در اربیل، از پروژههای اصلاحی دولت اقلیم کوردستان تمجید کرد و به طور مشخص به اهمیت برنامهی «روناکی» و طرح دیجیتال «حساب من» اشاره نمود.
نخستوزیر بارزانی با تأکید بر اینکه برق پایدار پایهی رفاه اجتماعی، رشد اقتصادی و سلامت محیط زیست است، پیشنهاد همکاری به دولت فدرال عراق را نیز ارائه داده و گفته است: «ما آمادهایم به سایر نقاط عراق برای تأمین برق ۲۴ ساعته کمک کنیم.» این موضع، اقلیم کوردستان را نه تنها به عنوان یک داستان موفقیت، بلکه به عنوان یک الگوی بالقوه برای حل یکی از پایدارترین چالشهای عراق معرفی میکند..