Türkiye anlaşmadan çekilirse Avrupa kaybeder
Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki siyasi düğüm gün geçtikçe daha da geriliyor. Almanya Parlamentosunun Ermenilerle ilgili son kararı sonrasında, birçok alandaki ilişkiler tehlikeye girdi. Hükümet, her ne kadar, kamuoyunu teskin etse de AB ile müzakerelerin devamı konusunda ekonomistler ve siyasetçiler faklı düşünüyor.
Cumhurbaşkanı ile Başbakan’ın sert açıklamaları sonrasında, siyasi ve ekonomik kurum ve kuruluşlar, Türkiye’nin AB ile Almanya ilişkilerinin geleceği konusunda kaygılı. Ancak Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş’un olumlu açıklamaları sonrasında dolar geriledi, siyaset bir nebze daha rahatladı ve yatırımcılar, ilişkilerin kesilmesi riskinin ortadan kalmamsından –en azından bu dönem- ötürü rahat nefes aldı.
Türkiyeli ekonomistlere göre her ne kadar karar Almanya tarafından alınmış olsa da AB üzerinde de etkisi olacak. Türkiye yerine, AB’nin Almanya’nın attığı söz konusu adımdan korkması gerektiği ifade ediliyor. Bunun sebebi olarak ise Türkiye’nin geri kabul anlaşmasına attığı imzayı geri çekmesi olarak gösteriliyor.
Ekonomist Turgay Türker, Türkiye’deki sığınmacı sayısına dikkati çekerek AB’yi uyardı: “Sığınmacı krizi çerçevesinde AB, Türkiye’ye finanse etme sözü vermişti ki belli bir aşamaya kadar da çok sayıda sığınmacı döndü. Türkiye, Almanya’nın kararı nedeniyle anlaşmadaki imzasını çekerse AB kaybeder.”
Muhalefet parti siyasetçilerine göre Türkiye’nin dış politikasında yeni bir diplomatik atağa ihtiyaç var. Ancak eğer saldırgan bir üslupla hareket edilirse Türkiye, uluslararası alanda daha çok kaybedecek. Siyasetçi ve gazeteci Utku Çakır’a göre Türkiye, meseleleri AB’ye anlatma ve kararlarını etkileme konusunda hiçbir zaman başarılı olamaz çünkü dış politikada çok zayıf bir konumda.
Çakır, açıklamalarına şu sözlerle devam etti: “Türkiye ile Merkel arasında mülteciler konusunda müzakereler yapılırken Ermeni meselesi üzerine de lobi yapılabilseydi bu husus o kadar büyümezdi. Almanya ile diğer Avrupa ülkelerinin, okullardaki müfredatlara bu meseleyi dâhil etmesinin önüne geçmeliyiz.”
Vize serbestîsi konusunda Türkiye’nin önüne konan koşullar, Türk siyasetçiler ve ekonomistler tarafından çelişki olarak yorumlanıyor. Buna göre Avrupa ülkeleri karar almaları halinde Avrupa da yaşayan 3 milyon 100 bin Türk’ü de hesaba dahil etmeleri gerekiyor. Ama Türkiye’nin sadece Almanya ile ticaret hacmi her yıl 13 milyar dolar olarak seyrediyor. Politika uzmanlarına göre ise Türkiye’nin mültecileri AB’ye geçmeleri için serbest bırakmadan önce, AB’nin Türkiye’nin kırmızıçizgilerinin göz önünde bulundurması ve buna göre davranması gerekiyor.