K24 ÖZEL - ABD’nin yaptırımları ve 3’lü yakınlaşma

ANKARA (K24)

ABD’nin İran ve Türkiye’ye yönelik politikasının, Ankara - Tahran - Moskova hattında yakınlaşmaya yol açtığı belirtiliyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz mayıs ayında İran’la yapılan nükleer anlaşmadan geri çekilme kararı alması ve yaptırımların devreye gireceği açıklamasının ardından iki ülke arasında ipler gerilmişti.

İki ülke arasındaki krizden etkilenen Türkiye, bir yanda “stratejik ortağı” ABD, diğer yanda ise başta petrol olmak üzere milyarlarca dolarlık ticaret yaptığı İran arasında kalmıştı.

Ne var ki ev hapsine alınan rahip Andrew Brunson’la birlikte ABD - Türkiye ilişkileri gerilmiş, iki ülke arasında karşılıklı vergi artırımları ve yaptırımlar söz konusu olmuştu.

ABD’nin İran ve Türkiye’ye yönelik yaptırımları Rusya, İran ve Türkiye’yi yakınlaştırmıştı.

Türkiye, İran ve Rusya, 7 Eylül’de biraraya gelerek hem Suriye’deki gelişmeleri hem de ABD’nin yaptırımlarını görüşmek için masaya oturacak.

Uzmanlar, ABD’nin aldığı kararların yanlış olduğunu belirterek, 3 ülkenin ortak hareket edebileceğini söylüyor.

OKTAY: TÜRKİYE’Yİ BAĞLAMAZ

Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (KAFKASSAM) Başkanı Hasan Oktay, ABD’nin S-400’lerin alınmasından rahatsız olduğunu belirtti.

K24’e konuşan Oktay, ABD Kongresi’nin hazırlayacağı raporun Türkiye’yi bağlamayacağını söyleyerek şu değerlendirmede bulundu:

“Türkiye sonuna kadar ABD ve Rusya ile pazarlıklarını sürdürecek. Türkiye ya F-35 ile S-400’leri birlikte almak isteyecek ya da kendisi için en uygunu hangisiyse onu alacak.  Önümüzdeki aylarda Türkiye’nin hem F-35’leri hem de S-400’leri aldığını duyarsak şaşırmamak gerekir.”

BALCI: ANA FAKTÖR ABD YAPTIRIMLARI

Dış Politika Uzmanı Çağatay Balcı Türkiye - İran yakınlaşmasını değerlendirdi.

İki ülke arasındaki yakınlaşmanın ana faktörünün ABD’nin iki ülkeye yönelik yaptırım kararının olduğunu belirterten Balcı, şunları söyledi:

“Türkiye ve İran’ın şu anda yaşadığı ekonomik sorunlar tamamen iki ülkenin Amerika tarafından uygulanan baskılar değildir. İran’ın yaşadığı ekonomik sorunlar tamamen kendisini yapısal sorunlarından ve son Suriye krizi ile birlikte uyguladığı dış politikadaki hatalarından kaynaklanıyor.

Buraya aktardığı finanslarından kaynaklanıyor. Türkiye’nin ise belirli yapısal sorunları olmasına rağmen büyük orandan Amerika’dan gelen kur baskısı ile birlikte problemler yaşadığını görüyoruz.”

İran’ın Türkiye’yi yanına çekmeye çalıştığını sözlerine ekleyen Balcı, “Amerika, bölgede Türkiye ve İran’a baskı uyguluyor ve ikisinin ortak hareket etmesi gerektiği algısı oluşturmaya çalışıyor” dedi.

KOÇ: İRAN’DAKİ GELİŞMELER TÜRKİYE’Yİ ETKİLER

İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Uzmanı Mehmet Koç,  Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilmesinin, Rusya, Türkiye ve İran’a yönelik benzer yaptırımları uygulamasının üç ülkeyi biraraya getirdiğini söyledi.

Yaptırımların Türkiye ve İran arasındaki ticaret hacmini etkilediğinden söz eden Koç, şöyle konuştu:

“Türkiye’nin bütün çabası sorun yaşamamak. İran’da yaşanacak herhangi bir kriz veya kaos Türkiye’yi de etkiler. Türkiye olaya sadece ekonomik değil aynı zamanda güvenlik ve insani açıdan da bakıyor. Bu yüzden Ankara, yaptırımların devreye girmesi karşısında Tahran ile olan siyasi mevcut ilişkilerini koruyacaktır.”

ABD’NİN YAPTIRIM KARARI

ABD Hazine Bakanlığı, Türkiye İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Türkiye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'ün ABD'deki mal varlıkları ve mal varlıklarından elde edebilecekleri faiz gelirlerini dondurmuş ve ABD vatandaşlarının bakanlarla herhangi bir iş ve işlem yapması yasaklanmıştı.

Daha önce de ABD Kongresi, askeri ve mali konularda Türkiye'ye yönelik bazı adımlar atmıştı.

BRUNSON DAVASI

Brunson, Ekim 2016'da tutuklanmıştı.

"Hem Fethullah Gülen Cemaati hem de PKK adına suç işlemekle" itham edilen Brunson, "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlediği" gerekçesiyle 15 yıla kadar, "devletin gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etmek" suçlamasından ise 20 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanıyor.

NÜKLEER ANLAŞMA

Trump, 8 Mayıs'ta ülkesini nükleer anlaşmadan çekerek, İran'a yönelik yaptırımları geri getirmişti.

Bunun üzerine Tahran yönetimi, ABD'nin tek taraflı yaptırımlarının iki ülke arasında 1955’te imzalanan "Dostluk Anlaşması"nı ihlal ettiği gerekçesiyle UAD'de dava açmıştı.

Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan UAD, Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmaları ile uluslararası anlaşmalara konu olan sorunların çözümü konusunda BM yargı organı olarak görev yapıyor.