K24 ÖZEL – Zerzevan gün yüzüne çıkıyor: ‘Bulunanlar, kalıntıların sadece yüzde 1’i’

İhsan YALIN / DİYARBAKIR

2014 yılında kazıların başladığı ve birçok tarihi yapının ortaya çıkarılmasıyla dünyanın ilgisini çeken Zerzevan Kalesi’nde hummalı bir çalışma sürerken, şimdiye kadar bulunan kalıntıların, alandaki eserlerin yüzde 1’lik kısmı olduğu belirtiliyor.

Diyarbakır’ın Çınar ilçesine 13 kilometre uzaktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında bulunan ve Roma İmparatorluğu döneminde garnizon olarak kullanılan Zerzevan Kalesi'nde her gün yeni eserler ortaya çıkarılıyor.

K24’e konuşan Zerzevan Kalesi Kazı Heyeti Başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun, “Zerzevan Kalesi önemli bir Roma garnizonu. Hem bölgenin tarihini değiştirmesi açısından hem de bölgenin turizmi açısından çok önemli. Biz 2014 yılında kazıya başladık ama şimdi önemli bir destinasyon haline geldi” diyor.

2019 yılında 70 bini yabancı, 450 bin ziyaretçiyi ağırlayan Zerzevan’da bu yılki hedeflerinin 1 milyon olduğunu belirten Doç. Dr. Coşkun, “Pandemi olmasaydı, bu yıl 1 milyon ziyaretçi bekliyorduk. Pandemiye rağmen şimdiye kadar 120 bin ziyaretçi geldi. Yıl sonuna kadar 350 bine ulaşacak bu rakam” diye belirtti.

Coşkun, “Zerzevan Kalesi, hem bölgenin hem de Diyarbakır’ın turizmi açısından kilit bir noktada. Hem Zerzevan Kalesi hem Mithras Tapınağı, 2020 yılında UNESCO’nun Dünya Mirası Geçici Listesi’ne girdi. 2022 yılında da Kalıcı Liste’ye girmesi için hazırlıklar tamamlanmış durumda” bilgisini paylaştı.

Kazı çalışmaları Roma döneminde askerlerin kaldığı yer, nekropol alan, Mithras Tapınağı’nın olduğu yer ve sur hattında devam ediyor.

Yapılan kazılar sonucu 1200 metre uzunluğunda surlar olduğu keşfedilirken, bu surların yüksekliğinin 12 ile 15 metre arasında değiştiği, kulelerin yüksekliğinin ise 21 metre olduğu ortaya çıktı.

Çoşkun, “Zerzevan Kalesi’nin tek girişi ve çıkışını bulduk bu yıl. Ana kapısını bulduk. Orda kazı çalışmaları devam ediyor. Surların bazı yerlerde 9 metreye kadar korunduğunu gördük” diye belirtti.

Özellikle Mithras Tapınağı’nın bulunmasıyla dünyanın ilgisini çeken Zerzevan’da şimdiye kadar ortaya çıkarılan yapı ve eserlerin, kalenin tamamı düşünüldüğünde sadece yüzde 1’lik bir dilime tekabül ettiğini kaydeden Doç. Dr. Coşkun, kazılarda tarihi açıdan çok daha önemli kalıntıların ortaya çıkmasını beklediklerini ifade etti.

Bölgeye gelen turistlerin yanı sıra birçok fotoğrafçı da gün batımını izlemek için Zerzevan Kalesi’ne geliyor.