Kürtlerin her şeyden önce bağımsız bir devlete ihtiyacı var

Prof. Dr. Nadir Nadirov
Prof. Dr. Nadir Nadirov
Prof. Dr. Nadir Nadirov

ERBİL (K24)

Kürdistan gündemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kürt bilim insanı Prof. Dr. Nadir Nadirov, Kürtlerin bağımsız bir devlete ihtiyaçlarının olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Nadir Nadirov, Kürt iş insanlarına ve dışarıda ihtisas yapan Kürt gençlerine Kürdistan Bölgesi’ne yatırım yapmaları önerisinde bulundu.

Rojava’da Kürt federasyonunun kurulacağını belirten Nadirov, aksi takdirde bölgeye istikrar gelmeyeceğini vurguladı.

Prof. Dr. Nadir Nadirov, K24’ün sorularını yanıtladı:

Kazakistan’da yaşayan “Gaz ve Petrol Mareşali” olan bir Kürt olarak sizin Kürdistan Bölgesi petrolü için herhangi bir projeniz ya da çalışmanız oldu mu?

2006 yılında Erbil’e gittim. Petrol bakanlığından yetkililerle görüştüm. Kazakistan ve Sovyetler Birliği için hazırladığım petrol projelerini Kürdistan Bölgesi’nde de yapmak istedim. Projeleri sundum. Onlar da bana, ‘kardeşimizsin, sen ne istersen onu yapacağız’ dediler. Bazı imzalar attık beni çağıracaklarını söylediler, ben de Kazakistan’a döndüm, daha sonra onlar beni aramadılar ben de onları aramadım. Bunun dışında Duhok ve Selahaddin Üniversiteleriyle de ilim ve bilim konularında birlikte çalışmalar yapmak için anlaştık fakat ilerleme olmadı. Benim önerdiğim projeler büyük ve devletlerin yapabileceği önemli projelerdi. Onun için diyorum ki Kürdistan Bölgesi bir an evvel bağımsız olmalı. Dünyanın her yerindeki Kürtler ata toprağı olan Kürdistan’a destek vermeli. İsrail 1948 kuruldu, 70 yılda ilim, bilim, teknoloji, sanat ve daha birçok alanda dünyanın önde gelen devletlerden biri oldu. Kürdistan Bölgesi de İsrail gibi her alanda gelişebilir.  

Ekonomi ve iktisat alanlarında ihtisas yapan Kürt gençleri hangi alanlara yönelirse Kürtler için daha yararlı olur? Bu konuda bir tavsiyeniz var mı?

Gaz ve petrol konusunda benim çok önemli çalışmalarım oldu. Eğer Kürt gençleri Kürdistan için çalışmalar yapmak istiyorlarsa, benim kitaplarımdan faydalanmalarını istiyorum. Kürt gençleri ihtisaslarını nerde ve hangi ülkeler yapmak istiyorlarsa yapsınlar ama bitirdikten sonra Kürdistan’a dönmeli ve Kürtlere fayda sağlamalı.

Kürt iş insanlarına yatırım ve Kürdistan’ın kalkınması için önerileriniz var mı?

Bir ülkenin büyümesi ve ilerlemesinin ilk şartı ekonomi kalkınma ve yatırımlardır. Kürt yatırımcıların Avrupa ve komşu ülkelerden faydalanmaları gerekiyor ama bu faydayı mutlaka Kürdistan’a taşımaları önemlidir.

Petrol, Kürtlere bağımsızlık getirir mi?

Değerli şeyler Kürdistan’ı zenginleştirir. Kürdistan’da çok petrol var. Bu petrolün bulunması ve çıkarılması çok önemli. Sonrasında bu petrolden nasıl faydalanması gerektiği daha da önemlidir. Kürtler, petrolü nasıl işletmesi gerektiğini iyi bilmeliler. Bu Kürdistan’ı zenginleştirir. Bir diğeri ise, Kürdistan Bölgesi tam bir turizm coğrafyasıdır. Çok sayıda tarihi mekan var. Mesela Suudi Arabistan’da petrol çok ama gelirlerinin önemli bir kısmı turizmden geliyor. Kürdistan Bölgesi de petrol dışında turizm ve daha başka değerli şeylerden faydalanmalı. Turistler geldiklerinde Kürdistan hem zenginleşir, hem de daha fazla tanınır. Bunun dışında Kürdistan’ı devletleşmeye götürecek olan bir diğer şey ise eğitim, ilim ve bilimdir. Bu konuda önemli insan yatırımları yapmalı. Mesela Güney Kore’de petrol ve altın yok, yeraltından fazla bir şey çıkmıyor. Ama bilimle zengin ve iyi bir devlet seviyesine ulaşmışlar. Kürdistan Bölgesi bilim ve eğitime çok önem vermeli. Kazakistan’daki petrolün tarihi 120 yıllıktır. 120 yıldır petrol çıkarıyorlar, halen çalışmalar yapıyorlar. Kazaklar, Kazakistan’ı petrol konusunda dünyada bir numara yapmak istiyorlar. Kürtler de Kazaklar gibi petrolün tarihinin günübirlik olmadığını bilmeli ve çalışmalarını ona göre yapmalıdır.

Rojava’ya hiç gittiniz mi, oradaki Kürtlerin durumunu nasıl görüyorsunuz?

1991 yılında Rojava’ya gittim ve orada gezdim. Duydum ki 13 partileri bulunuyor. Birisine sordum ‘Bu 13 parti ne iş yapıyor? Burada 3-4 milyon Kürt var, 1-2 parti yetmiyor mu?’ Bir parti sosyalizm sol diyor, bir diğeri sosyalizm sağ diyor. Rojava’daki Kürt partileri birlik olmalı. Kürtler tarihsel bir millettir. Biz burada (Kazakistan) yaşıyoruz ama aklımız Kürdistan’da. Kürt partilerinin bir araya gelmelerine çok seviniyoruz. Bir zaman sonra bazı partiler Türkiye’ye göre yol izleyeceğini söylüyor bazıları İran’ı takip edeceğini, başkası da Suriye rejimine göre program hazırlayacağı açıklamaları yapıyor ve bu bizi üzüyor. Biz uzağız ama duyuyoruz ve yüreğimiz acıyor böyle durumlara.

Şu an Rojava’da ABD ve Kürdistan Bölgesi’nin arabuluculuğuyla ENKS ile PYNK arasında bir diyalog var. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Evet, haberim var ve takip ediyorum. Kürtlerin birlik olmaları için bir araya gelmeleri önemli. Her bir partinin bir programı var. Bu gayet normal ama her partinin diğer partiyi kendi programına göre şekillendirmeye çalışması doğru değildir. Mesela General Mazlum Kobani yiğit biridir ‘Biz biriz ve ilerlememiz gerekiyor’ diyor ama PKK’nin partisinin kendileri için farz olduğunu söylüyor. Kürtler için en doğru yol, Kürtlerin atalarının yoludur, Kürtlüktür. Sayın Mesud Barzani ‘Bir Kürt anasından doğduğu zaman ölene kadar bağımsız bir Kürdistan’ı görmek istiyor’ diyor. Bu bütün Kürtlerin amacıdır. Eğer Rojava’daki Kürt partileri bunu istiyorlarsa o zaman onlar için doğru yol da budur. Bağımsız Kürdistan’ı istemeyenler Kürtlerin birliğini de istemiyordur.

Bugün birçok ülkenin gözü Rojava’daki petrolde. Kürtlerin bölgedeki kazanımlarını koruması, ekonomik olarak güçlenmesi için bu devletlerle nasıl bir diyalog gerçekleştirmesi gerekir?

Suriye Kürdistanı’nda petrol ve gazın olduğu bölgeler şu an Kürtlerin elinde. Bu bölgenin resmi olarak bütün dünyanın tanıyacağı otonomi ya da tam özerk bir yönetim olması için bütün Kürtler ilk önce kendi aralarında birlik ve güçlü olmalı. Daha sonra demokrasi düzeyinde dünya ile diplomasi ilişkileri geliştirmeliler. 

Sizin geçmişte Mele Mustafa Barzani ile görüşmüşlüğünüz olmuştu. Kısaca bize bahsetmeniz mümkün mü?

Elbette, 1957’de Moskova’da okurken, Mele Mustafa Barzani’nin burada yaşadığını duydum. Gittim kendisiyle görüştüm. Tek bir derdi ve amacı vardı.

Neydi o?

Bağımsız Kürdistan’dı. Halen aklımda, Mele Mustafa Barzani bana şunu söylemişti: ‘Kürtlere bağımsız bir devlet lazım. Eğer biz bağımsız olmazsak dilimizi, tarihimizi koruyamayız. Büyüklerimizin ve atalarımızın gayretini kaybedersek bağımsız bir devlete sahip olamayız. Er ya da geç Kürt devleti mutlaka kurulacaktır.’ Bu, Mele Mustafa’nın mesajıdır. Erivan’a döndüğümde herkes Mele Mustafa’nın yiğitliğinden bahsediyordu.

PKK’nin şimdiki politikasını nasıl görüyorsunuz?

Öcalan’la 90’larda görüştüğümüzde kendisi bana ‘Amacımız bağımsız Kürdistan’dır dedi. PKK’nin şimdiki yöneticileri Kürtler için bağımsız devlete gerek olmadığını, demokrasinin lazım olduğunu söylüyorlar. Dünyada yaşayan her millet demokrasi istiyor. Bu milletler aynı zamanda kendi devletlerinin olmasını da istiyorlar. 50 milyon Kürt atalarının topraklarında yaşıyor. Ayıp değil mi devlet istememek!

Kürtlerin başına getirilen çok sayıda zulme tanık oldum. Dedemi öldürdüler, babamı hapse attılar, babamın amcasının oğlunu öldürdüler, ailem Sovyetlerde sürgün edildi, kardeşimi öldürdüler. Hepsini gördüm. Biz Kürtler haksızlığa ve zulme uğramak için doğmadık. Atalarımızın toprakları var. Tarihimiz var, örf ve adetlerimiz var. Kültürümüz hiç kimsenin kültüründen eksik değildir. Biz de devlet sahibi olalım. Bizim atalarımızın namus ve toprakları için doğru dürüst bir politika izlememiz gerekiyor.

ABD Başkanı Joe Biden’ın Kürtlere yakın olduğu yaklaşımını nasıl görüyorsunuz?

Bazıları Joe Biden’ın Kürt olduğunu söylüyor. Adının da Cimoyê Badîn’dir. Biden’da Kürtlük olabilir. Ama eğer kendisinde hiç Kürtlük olmasa da çok önceden Kürdistan’a geliyordu. Kürtlerin durumunu, tarihini çok iyi biliyor. O da Kürtlerin bir devlet sahibi olması gerektiğini biliyor ve istiyor. Hem Kürdistan Bölgesi hem de Rojava askeri ve siyasi olarak güçlü bir şekilde ABD ile yeni ilişkiler geliştirmeli. Çünkü Joe Biden hem Kürtlerin devlet olmasını hem de Suriye’nin federal bir devlet olmasını istiyor.

Sizce Rojava’da tüm dünyanın tanıyacağı bir Kürt federasyonu kurulur mu?

Evet, tüm dünyanın tanıyacağı bir Kürt federasyonu Rojava’da kurulacak. Türkiye de Rusya da en az beş yıldır Suriye’de devlet diye bir şey kalmadığını görüyorlar. Suriye devlet başkanı bile kalmamış. Suriye hukuk ve adaleti inşa etmeden bir devlet olmaz artık. Türkiye, Rusya ve İran bunu anlamak istemiyor. İran, Rojava’da Kürt otonomisi kurulursa, oradaki Kürtlerin de bunu isteyeceğini biliyor. Türkiye de aynısını biliyor. Ama eğer Kürtler özerk olmazlarsa bu savaş daha uzun yıllar sürer, Türkiye de İran da çok daha ağır bedeller ödeyecektir.

Son yıllarda Kürtlere yönelik bir göç ettirme politikası uygulandığını düşünüyor musunuz?

Türkiye’de son 30 yıl içerisinde 4 binden fazla Kürt köyü boşaltıldı. Kürtler bu şekilde dünyaya dağıtılıyorlar. Ben çok sayıda ülkeye gittim, gittiğim yerlerde Kürtlerin yaşadıklarına tanık oldum. Birçok Kürt köyüne Türkler yerleştirildi. Rojava’da da aynı durum yaşanıyor. Kürtleri yerlerinden ediyorlar, Arapları yerleştiriyorlar. Kerkük’te de Kürtleri çıkarıp Arapları ve Türkmenleri yerleştiriyorlar. 1913’te Kerkük halkının yüzde 90’dan fazlası Kürt’tü. Bu Saddam döneminde daha da arttı. Kürtlerin, yurtlarını terk etmelerine artık izin vermemeleri gerekiyor. Rojava’da Kürtler göç edip başka diyarlara gidiyorlar. Bu Kürdistan’ı işgal eden devletlerin birlikte karar verdikleri ve uyguladıkları bir politikadır. Kürtler artık buna izin vermemeli. 

Kerkük, Kürdistan Bölgesi’ne bağlanır mı?

Evet, er ya da geç Kerkük, Kürdistan Bölgesi’ne bağlanacak. Çünkü Kerkük Kürdistan’ın kalbidir. 2017 yılındaki bağımsızlık referandumu döneminde Kürtler birbirine yanlış yaptılar. Bafil Talabani diyor ki ‘Kürtlerin devlet olma zamanı daha gelmemiş’. Babası Mam Celal’la (Celal Talabani) görüştüğümde o da Kürtlerin devlet olmasını istiyordu. Oysa Kürtler her zaman devlet olmaya hazırdır. Kürtler, çoğunlukla İslam kardeşliği üzerinde kandırılıyorlar. Kürtler kendi içerisinde sosyalist, komünist, İslamcı veya başka düşünceleri savunabilirler ama her şeyden önce Kürtler için öncelik Kürt olmaları ve Kürtlüğü savunmaları olmalıdır. Kürtler Kürt olarak doğdu ve Kürt olarak ölmeli. Bugün bazı Kürtler ‘Türkler bizim din kardeşimizdir, aramızda ayrım yoktur’ diyorlar. Ben buna bir şey demiyorum ki Kürtlerin devlet olması gerektiğini savunuyorum. Bu Kürtlerle Türklerin din kardeşliğini bozmuyor.

Son olarak Kürtlere mesajınız nedir?

Eğer Kürt olduğunuzu söylüyorsanız Kürdistan devleti için gayret edin, torunlarımız bize beddua etmesinler. Dünyadaki bütün Kürtlerin gözü Kürdistan Bölgesi’ndedir. Burada (Kazakistan) yaşayan Kürtlerin hali, durumu iyidir ama yürekleri her zaman Kürdistan’dadır. Bir gün oradan gelecek bağımsızlık haberini bekliyorlar. Moskova’daki öğrencilik yıllarımda kimse Kürtleri tanımıyordu. Bana milliyetimin ne olduğunu sorduklarında Kürt olduğumu söylüyordum. Kimse bilmiyordu. Nasıl bir millettir, nerde yaşıyorlar, tarihleri var mı, dilleri var mı diye bana soruyorlardı. Artık herkes Kürtleri tanıyor. Hele bir de Kürtlerin devleti olsa o zaman Kürtlerin daha nelere sahip olduğunu bütün dünya görecek.