İran yargısı, protestoculara verilen idam cezası kararını yeniden gözden geçiriyor

HABER MERKEZİ

İran'da yargıya bağlı ‘Mizan Online’ internet sitesinin haberine göre, İran Yüksek Mahkemesi, Kasım ayı başlarında idam cezasına çarptırılan genç bir protestocunun yeniden yargılanmasına karar verdi.

AFP’nin haberine göre, İran yargısı tarafından, 3 aydır ülkeyi sarsan protesto hareketiyle ilgili olaylar nedeniyle idam cezasına çarptırılan 11 kişi arasında Mahan Sadrat da bulunuyor.

Yetkililerin çoğunu isyan olarak nitelendirdiği bu gösteriler, İran Cumhuriyeti'ndeki katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği için tutuklanan İranlı Kürt genç kadın Jina Emini'nin 16 Eylül'de hapishanede ölmesi üzerine patlak verdi.

Güvenlik güçleri veya paramiliter güçler mensuplarını öldürmek veya yaralamaktan suçlu bulunan 23 yaşındaki iki kişiye idam cezası verildi.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya göre 20 yaşındaki Mahan Sadrat, ‘bir kişiyi bıçakla yaralamak, kamu güvenliğine karşı suç işlemek kastıyla eylemde bulunmak ve başkasına ait bir motosikleti ateşe vermek’ suçundan 3 Kasım'da hüküm giymişti. Sadrat bıçak çektiğini yalanladı, ancak IRNA’ya göre motosikleti ateşe verdiğini itiraf etti.

Mahan Sadrat’ın idam kararı geçen hafta askıya alındı. Mizan Online internet sitesinde dün (Çarşamba) yer alan haberde, “Mahan Sadrat davasındaki yeni delil ve kanıtlara dayanarak sanığın yargılanmasına ilişkin yeni yargılama talebi yasaya uygun olarak değerlendirildi. Dava kapsamında yeni bir duruşma talebinde bulunuldu” ifadeleri kullanıldı.

Reformist çizgideki İtimad Gazetesi’nin Çarşamba günü, ‘Kara Hasanlu aleyhindeki ölüm cezasının iptal edildiğini’ bildirmesinin ardından, İran Yargı Erki’ne bağlı ‘Mizan Online’ internet sitesi, Dr. Hamid Kara Hasanlu hakkında henüz kesinleşmiş bir kararın çıkmadığını aktararak, şahsın henüz idam cezasına çarptırılmadığı vurguladı.

Doktora idam cezası verildiğini bildiren Uluslararası Af Örgütü, Dr. Hamid Kara Hasanlu ve eşi Farzane Kara Hasanlu’nun öldürülen bir protestocunun cenazesine katılmak üzere yola çıktıklarında, bir ‘Besic’ üyesinin ölümüne yol açan saldırının ortasında kaldığını açıklamıştı.

Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, salı günü İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'a ‘Tahran'ın Rusya'ya askeri desteğini ve göstericilere baskıyı derhal durdurması gerektiğini’ söyledi.

Borrell, “Bu, 2015 nükleer anlaşmasını canlandırmak için diplomatik yolların durma noktasına geldiği bir dönemde iki taraf arasındaki ilişkilerin kötüleşmesini yansıtıyor” dedi.

Emir Abdullahiyan, Batı'nın İran'daki protestolara verdiği desteği ve ülkesine yönelik ‘yasadışı’ yaptırımları kınadı.

Avrupa Birliği ve ABD, Tahran’ın geçtiğimiz Eylül ayında ahlak polisi tarafından gözaltına alınmasının ardından Emini'nin ölümünden sonra patlak veren protestolara yönelik baskısı nedeniyle İranlı yetkililere yeni yaptırımlar uyguladı.

Protestolar, 1979 devriminden bu yana İran'ın dini liderlerinin karşı karşıya olduğu en çetin meydan okumalardan birini temsil ediyor. İranlı liderler, Batılı güçleri, güvenlik güçlerinin aşırı güç kullanarak karşılık verdiği protestoları kışkırtmakla suçladı.

Reuters'e göre, İran İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı ‘HRANA’, 502 gösterici ve 62 güvenlik gücü mensubunun öldürüldüğünü bildirdi.

Ayrıca, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Salı günü yaptığı açıklamada, İran'daki protestoculara yönelik baskıları incelemek için üç bağımsız hukukçuyu Araştırma Heyeti üyeleri olarak görevlendirdiğini bildirdi.

Açıklamada, insan hakları ihlalleri iddialarına yönelik bağımsız soruşturmayı yürütecek üç kadının Pakistan asıllı Şahin Serdar Ali, Arjantinli Viviana Krsticevic ve Bangladeş'ten Sara Huseyin olduğu belirtildi.

Soruşturma, ‘bu ihlallerin kanıtlarını toplamak, birleştirmek, analiz etmek ve kanıtları korumak, herhangi bir yasal kovuşturmada iş birliğini’ dikkate almaktadır.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, Kasım ayı sonunda İran güvenlik güçleri tarafından işlenen şiddet eylemlerine ilişkin soruşturma başlatma kararı aldı. 47 üye ülkeden oluşan konseyde, soruşturma lehine 25, aleyhine 6 oy kullanıldı. 16 ülke ise çekimser kaldı.