Uzunoğlu: Seçimler medya sektörü için önemli bir alan

Dövizdeki artışla birlikte kağıt fiyatlarındaki yükseliş, matbaacılık sektörünü ciddi şekilde etkilerken, yaklaşan seçimlere etki edip etmeyeceği merak konusu.
Doç. Dr. Sarphan Uzunoğlu
Doç. Dr. Sarphan Uzunoğlu

ANKARA (K24)

Dövizdeki artışla birlikte kağıt fiyatlarındaki yükseliş, matbaacılık sektörünü ciddi şekilde etkilerken, yaklaşan seçimlere etki edip etmeyeceği merak konusu.

Döviz kurundaki artış ve Türk Lirası’nın değer kaybı kağıt fiyatlarında sert artışa sebep oldu.

Çin'in kağıt ihracatçısı pozisyonundan kağıt ithalatçısı konumuna geçmesi ve kağıt fiyatlarının bu yıl dolar cinsinden artması sonucu, basının kağıt giderlerindeki artışının daha da büyümesine yol açtı.

2018’in ocak ayından bu yana 1 ton kitap kağıdının fiyatında yaklaşık yüzde 80’lik bir artış yaşandı.

Ocak ayından itibaren ise kağıt fiyatlarına 5 kez zam yapıldı.

Kağıt fiyatlarındaki artışın ve dövizdeki dalgalanmanın, Mart 2019’da yapılacak belediye seçimlerini etkileyeceği; afiş, billboard ve bildirilerin eskisine oranla azalacağı yorumlarına neden oldu. Bu seçimlerde dijital medyanın daha aktif bir rol üstleneceği tahmin ediliyor.

Konuyla ilgili K24’e değerlendirmelerde bulunan UİT Norveç Arktik Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sarphan Uzunoğlu, seçimlerin reklamcılık ve gazetecilik sektörü için çok önemli bir ekonomi yaratacağını belirterek, şunları kaydetti:

“Özellikle Türkiye gibi, bu tür konularda ekolojik duyarlılığı olmayan ülkelerde, afişler ve basılı formattaki tüm diğer reklam materyalleri, her alanda kullanılır. Özellikle de çok aktörlü olan ve ana aktör olarak siyasal parti liderine değil de yerel aktörlere bağlı olan yerel seçimlerde basılı materyal kullanımı gelenek olduğu kadar zorunluluktur da.”

“YATIRIMDAN KAÇINMAYACAKLAR”

Dijitalleşmeye bağlı olarak, bu tür iletişim çabalarında azalmanın görülebileceğini söyleyen Uzunoğlu, “Ancak hem reklam hem gazetecilik alanının bu seçimlerden finansal beklentisi büyük” ifadelerini kullandı.

Kağıt fiyatlarına rağmen politikacıların yatırım yapmaktan kaçınmayacaklarını düşündüğünü belirten Sarphan Uzunoğlu, “Bence medya planlamacıları ve reklamcılar için yaratıcılıklarını arttırmaları ve göstermeleri bakımından büyük fırsat” dedi.  

“ORTADAN KALKMA DURUMU YOK”

Seçim afişleri için “ortadan kalkma” durumunun imkânsız olduğunun altını çizen Uzunoğlu, kendini ekolojist ya da doğaya duyarlı olarak tanımlayan siyasi partilerin bile seçim dönemlerinde çok ciddi atık ve kirlilik yarattığını sözlerine ekledi.

Gazeteler için kağıt probleminin olduğunu sözlerine ekleyen Uzunoğlu, pazarlamada ise kağıt ve kağıda dayalı üretimin önemli olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Kola kutularının etrafı için bile kağıt türlerine dayalı baskı sistemleri kullanılıyor. Kağıt üzerinden iletişimi yapılan markalar, ürünlere değer katıyor. Buna bağlı olarak, sektördeki durumun politikada da aynı olacağını düşünüyorum. Sadece, her aday çok sayıda ürün yaptıramayacak ya da dijital alternatiflere yönelecek, siyasal markalama sürecini oradan yönetecektir.”

“YENİ MEDYA AKTİF OLACAK”

Yeni medya teknolojilerinin seçimlerdeki etkisine de değinen Doç. Dr. Sarphan Uzunoğlu, “Bence bu seçimde Facebook grupları, Whatsapp grupları ya da Telegram grupları gibi iletişim ağları seçim sürecinin örgütlenmesi ve enformasyonun yayılımında aktif rol oynayacak. Bunlara akademisyen olarak tek tek erişimimiz olmaması üzücü. Çok ilginç sonuçlar görebilirdik. Ama bu grupların kapalı ve içlerine dönük olmalarının bir sebebi var: Türkiye'nin demokrasi ve ifade özgürlüğü krizi” dedi.

Türkiye’de siyasetin açıkta konuşulmasının zor bir konu olduğunu ve dijital teknolojilerin “görece güvenli” görüldüğünü sözlerine ekleyen Uzunoğlu, bunun mesaj dağıtımında önemli bir rol üstleneceğini belirterek, doğrudan bir ikame durumunun olmayacağını ifade etti.

AFİŞLERİN SEMBOLİK ANLAMI

Afişlerin sembolik anlamlarının olduğundan da söz eden Uzunoğlu, “Semiyoloji ve doğrudan mesajları bakımından bir ülkedeki afişleri seçimden seçime incelerseniz, o ülkedeki rejimin evrimini görebilirsiniz. Ve her seçim kendi gündemiyle gelir/gelmiştir” dedi.

Afişlerin kalıcı materyaller olarak, gelecekte tarihçiler için çok şey ifade edeceğini belirten Uzunoğlu, şöyle devam etti:

“Toplumun onları okurken çıkardığı anlamlara baktığımızda ise artık günümüzdeki mesaj bombardımanı içinde afişlerin anlaşıldığından emin değilim. Her ne kadar bu seçimde kullanılacak olsa da çok jenerik veya aşırı yaratıcı kullanımların dışında bu tür materyalleri saçmanın bir karşılığı olmadığı kanısındayım.”

KÜRDİSTAN’DA DA KÂĞIT SIKINTISI

Öte yandan, 30 Eylül’de yapılacak Kürdistan parlamento seçimleri için propaganda serbestliği başladı.

Kürdistan’daki seçimler de propaganda faaliyetlerinde ekonomik sıkıntılar ve kağıt fiyatlarındaki artış nedeniyle siyasi partilerin ve adayların yeni propaganda tarzlarına yöneleceği belirtildi.

Matbaa sahipleri bir adayın afiş ve poster gibi propaganda faaliyetlerinin maliyetinin 20 bin dolardan başladığını ifade ediyor.

Seçimler için hazırlıklarını tamamlayan siyasi partiler ve adayların bu seçimlerde daha çok sosyal medya mecralarını kullanacağı belirtiliyor.