Trafik kazaları ölümlerin yanında önemli kayıplara yol açıyor

HABER MERKEZİ 

Trafik kazaları, her yıl 1,3 milyon can alıp, ciddi maddi kayıplara yol açarken, çoğu ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 3'üne mal oluyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunun 2005'te aldığı kararla, kasımın 3. pazar günü "Trafik Kazası Kurbanlarını Anma Günü" olarak belirlendi.

Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2018'den bu yana 175 ülkenin kara yolu güvenliğine ilişkin verilerini inceleyerek, "Kara Yolu Güvenliği Küresel Durum Raporu" yayımlıyor.

Rapora göre trafik kazalarının çoğu ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 3'üne mal olması, tedavi masraflarının yanı sıra kaza sonucu ölen veya engelli kalanların iş görememesi ve üretime katkısının durması gibi nedenlerden kaynaklanıyor.

DSÖ'nün 2022 raporunda, her yıl yaklaşık 1,3 milyon kişinin trafik kazaları sonucu hayatını kaybettiği belirtilirken, 20 ila 50 milyon kişinin ölümcül olmayan yaralanmalar yaşadığı ve birçok kişinin engelli kaldığı vurgulanmıştı.

Araç kullanırken ortalama hızın yükselmesi, hem kaza olasılığını hem de kazanın sonuçlarının ciddiyetini artırırken, alkol veya herhangi bir maddenin etkisi altında araç kullanmak, ölüm veya ciddi yaralanmalarla sonuçlanıyor.

Ayrıca genç yaşlardan itibaren erkeklerin trafik kazalarına karışma olasılığı, kadınlara göre daha yüksek seyrediyor. Ölümle sonuçlanan trafik kazalarının yaklaşık 4'te 3'üne tekabül eden yüzde 73'lük kısmı, 25 yaşın altındaki genç erkekler tarafından yapılıyor.

Cep telefonu kullanan sürücülerin kazaya karışma olasılığı ise diğerlerine göre yaklaşık 4 kat fazlayken, trafik kazasında ölümlerin yüzde 93'ü, düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor.

Trafik kazalarından kaynaklanan ölüm oranı Afrika bölgesinde en yüksek, Avrupa bölgesinde ise en düşük olarak kayıtlara geçiyor.

BM Genel Kurulunun 2020'de aldığı eylem planı kararı kapsamında, 2030'a kadar trafik kazası sonucu ölümlerin ve yaralanmalarının en az yüzde 50'sinin önlenmesi hedefleniyor.

Genel Kurul, eylem planıyla, şehirlerin, yolların ve araçların tasarımında sürekli iyileştirmeler yapılması, yasaların ve kolluk kuvvetlerinin güçlendirilmesi ve yaralılar için zamanında, hayat kurtarıcı acil bakım sağlanması çağrısında bulunuyor.

Plana göre kaza sonrası kanunların uygulanması, kazanın tekrarının önlenmesi için kapsamlı çalışma ile gerekli durumlarda cezai kovuşturma yapılması ve tazminat ödenmesi gibi uygulamaların, önemli bir caydırıcı olduğu düşünülüyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Hareketlilik ve Ulaştırma Genel Müdürlüğü 2023 verilerine göre 2022'de AB yollarında meydana gelen trafik kazalarında 20 bin 640 kişi ölürken, bu sayı 2021'e kıyasla yüzde 4'lük artışa işaret ediyor.