تاك و پشتگیریكردن لە زەبروزەنگ

Kurd24

ڕۆژانە دەبینین توندوتیژی چەند زەق و ناشیرین دەچەقێتە ناو چاومان، هەڵوێستەكانیش بەرانبەر تاوانبار و قوربانییەكان، زەقتر و ناشرینتر دەردەكەون.

ناكرێت بەردەوام ڕووی دەم و قەڵەممان لە بەرپرسان و حیزب و دەزگاكان بێت. ئەی تاك؟ تاچەند بەرپرسیارە و لە كوێی ئەم دیاردانەی كۆمەڵگە دایە؟

سیاسەت و حیزب و گەندەڵی و نەبوونی مووچە، بوون بە قەوانێكی سواو، بیانویەكی ڕزیو، كە تاكەكان تەمبەڵی و بێ هەڵوێستی، یاخود هەڵوێستی ناشرینی خۆیانی پێدا هەڵدەواسن.

ڕۆژنامەنووسێك، ڕۆشنبیرێك یاخود بەقاڵێك دەستدرێژیی بكرێتەسەر و ڕووبەڕووی زەبروزەنگ ببێتەوە، لە  لێدانەوە تا كوشتن، ئەگەر لە  زۆنی زەرد، یان سەوز، یان پڕتەقاڵی بێت، ئینتیمای سیاسی و ئایینی هەرچیەك بێت، چ جیاوازیەك هەیە؟ ئەگەر تاك وەك مرۆڤ دژی كوشتن بێت، دژی زەبروزەنگ بێت، ئیتر دژی زەبروزەنگە، هۆكار چی بووە و ئەو كەسەی ڕووبەڕووی زەبروزەنگ بۆتەوە، ئینتیمای چیە و خەڵكی كوێیە؟ هیچ لەمانە نابێت ببنە ئەو پرسیارانەی كە كاریگەریی هەیە لەسەر ئەو مەبدەئە، كە وەك بیروباوەڕ لەناو مرۆڤێكدا جێگیر دەبن.

ئێستا بە هۆی بوونی سۆشیالمیدیا و بە تایبەت فەیسبووك، تا ڕادەیەكی باش، ڕا و بۆچوونی تاكەكانی كۆمەڵگە بە ڕوونی لەسەر دیاردە و ڕووداوەكان، دەردەكەوێت، تەنانەت هەندێك بۆچوون هەیە كە بە ڕاشكاوی بڵاو دەكرێتەوە، شایەنی ئەوەیە لایەنەكانی وەك پۆلیس، چاودێری ئەو كەسانە بكەن، یاخود لێكۆڵینەوەیان لەگەڵدا بكەن.

ئاخر زۆر جار لە كەیسەكانی كوشتنی ژنان و توندوتیژیی خێزانیدا دەبینین، دەیان كەس لە ناو كۆمێنتەكاندا دەستخۆشی لە بكوژ دەكەن و پشتگیریی لێدەكەن، یان هیچ نەبێت پاساوی بۆ دێننەوە.

تەنانەت زۆر جار ڕاگەیاندنیش ئەو ڕۆڵە دەبینێت و بە ئاگا یاخود بێ ئاگا دەكەوێتە ئەو شوێنەی پاسا و بۆ بكوژ، یاخود ئەنجامدەری تاوان بهێنێتەوە.

ئەگەردژی توندوتیژی و زەبروزەنگ بین، دەبێ لە دەرەوەی هەموو ئینتیمایەك، ئینتیما ئەخلاقیەكە جێگیر بێت و دژی لێدان و سووكایەتی پێكردن بین.

كچێك، كوڕێك، مەلایەك دەكوژرێت،  گەڕان بە دوای هۆكاردا پاساو هێنانەوەیە بۆ بكوژ.

رۆژنامەنووسەكە چی نوسیووە و كچە شازدە ساڵانەكە چی كردووە و مەلاكە دوژمندار بووە، یان نا، ئەمانە هیچیان نابێت ببنە ڕێگر لەوەی كە بە رەهایی توندوتیژی و زەبروزەنگ ڕەتبكرێتەوە.

بە داخەوە كۆمەڵگەی كوردستان، كۆمەڵگەیەكی دڵفراوانە بەرانبەر تاوانباران، زیاتر لەوەی بەرانبەر غەدرلێكراوان.

گۆڕانكارییەكان لە تاكەوە دەست پێدەكەن، تاك هەنگاوی یەكەمی ئەو ڕێگا هەزار میلەیە، تاك ئەو دایكەیە كە لەناو خێزاندا بنەما ئەخلاقییەكان و زمان و ئەتەكێتی هەڵسوكەوت دەبەخشێتە منداڵەكان، تاك باوكە، مامۆستایە، بەڕێوەبەرە تا دەگاتە وەزیر و سەرۆك حكوومەت، بە سانا تەماشاكردنی كاریگەریی یەك كەس لەسەر كۆی كۆمەڵگە، گەورەترین هەڵەیە، كە هۆكارەكەی لە تەمبەڵی زیاتر هیچیتر نییە.

كاتێك دایك بە بەرچاوی منداڵەكانییەوە لێدان دەخوات و دواتریش هەر بە بەرچاوی ئەوانەوە ئەو بیانوانە قبووڵ دەكات كە دەكرێنە پاساو بۆ ئەوەی زەبروزەنگ قبوڵ بكات، ئەمە گۆڕانكاریی بنچینەیی لە هزری كەسەكاندا دروست دەكات.

زۆربەی ئەو ژنانەی بەرگەی توندوتیژیی خێزانی دەگرن و تا ڕادەیەك پێیان ئاساییە، ئەو ژنانەن كە لەناو خێزانێكدا گەورە بوون، كە  دایكیان ڕووبەڕووی توندوتیژی بووەتەوە.

ئەو پیاوەی باوكی خۆی دەبینێت بەردەوام خەریكی مێبازی بووە و شانازی پێوە كردووە، خیانەت لای ئاسایی دەبێت.

دایك و باوك، واتا خێزان، یەكەمین خانەی كۆمەڵگەن، هەموو ئەو ڕەفتار و هەڵسوكەوت و بڕیارانەی باوك و دایك دەیدەن، دەبێتە بەشێك لە پەروەردەی منداڵەكە و دواتریش دەچێتە ناو كۆمەڵگەوە.

هەروەك بۆچوونی كەسێك كە باوكی ئەلكوهوولی خواردبێتەوە لەناو ماڵ، لەگەڵ كەسێكیتر كە ئەلكوهوول گوناح و حەرام بووە لە ماڵیدا، چەند جیاواز و زەقە.

بەقەد ئەوەش بۆچوونی ئەم كەسانەی كە لە ماڵەكانیان جنێو و خیانەت و درۆ و تێهەڵدانی تێدا بووە، جیاوازە لەگەڵ پێچەوانەكانیان، دواتریش ئەم منداڵانە گەورە دەبن و دەبنە مرۆڤی كاریگەر لە بازنەكانی دەورووبەر، یان قوتابخانە، دواتر زانكۆ، دواتریش شوێنی كار و كۆمەڵگە بە گشتی.