K24 ÖZEL - Mardinli fotoğrafçı: Utandıranı fotoğraflamak istiyorum

Kürt fotoğraf sanatçısı Tehsin Baravi, “sıradanlığın dışına taşıyabileceğim, bulaşıcı hastalıkları, açlığı, savaşı veya utandıracak bir kareyi” fotoğralamak için fotoğraf sanatıyla uğraştığını söyledi.

Emin Bozan

Kürt fotoğraf sanatçısı Tehsin Baravi, “sıradanlığın dışına taşıyabileceğim, bulaşıcı hastalıkları, açlığı, savaşı veya utandıracak bir kareyi” fotoğralamak için fotoğraf sanatıyla uğraştığını söyledi.

K24’e konuşan Mardinli fotoğraf sanatçısı Tehsin Baravi, fotoğraçılığın sanat olup olmadığı tartışmasının devam ettiğini ancak, “Her şeye rağmen kendisine fotoğraf sanatçısı dendiğinde kendini daha iyi hissediyor insan” ifadelerini kullandı.

Fotoğrafta estetiğin önemine dikkat çeken Baravi, “Ancak var olan bir şey kaydetmek kendi başına sanat olarak görülmesine yetmez. Belki fotoğraf oluşturmak sanat olarak görülebilir. Yani bazı yönleriyle sanat olarak görülebilirken bazı yönleriyle sanattan uzaktır” şeklinde konuştu.

Dünyada etki uyandıran fotoğraflar olduğunu ancak bazı fotoğrafların çok güçlü olması onları sanat eseri olduğu anlamına gelmediğinin altını çizen Baravi, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Hatırlayalım;  ‘Özgür olmayan insan nedir? Söyle bana Mariana…’ yumruğu sıkılı. Diktatörlüğe karşı dimdik ayakta. Hep ayakta kalacak, mermiler artık onu düşüremeyecekti. Fotoğrafı çekilmişti Garcia Lorca’nın. Fotoğrafın güçlü rolünden kaynaklanıyor bu. Ama güçlü olması fotoğrafı (ya da her fotoğrafı) sanat eseri, fotoğrafçıyı da sanatçı yapmaz.”

Lise döneminde zaman zaman resimle uğraştığını belirten Baravi, fotoğrafa ilgisiyle ilgili şu bilgileri paylaştı:

“97 yılında üniversiteye hazırlanmak için dershaneye başladım. Ders anlatmanın dışında sanat ile ilgili de sohbet etmeyi seven bir matematik öğretmenimiz vardı. Mamoste Emin. Bir gün Picasso’nun Guernica’sından bahsetmişti. Ben merak ettiğimi söylediğimde, Guernica’yı bana göstermek için beni mimar bir arkadaşının bürosuna götürmüştü. Resmin nasıl korkunç bir güce sahip olduğunu ilk orda gördüm. Resimle ilgilenmeye devam ettim, çok zaman ayıramadığım için çektiğim fotoğrafları resimlemeye başladım.”

FOTOĞRAF - ÇEVİRİ BAĞLANTISI

Aynı zamanda çevirmen olan Baravi, fotoğrafçılık ve çevirmenlik arasında benzerlikler olup olmadığı şeklindeki soruya şu yanıtı verdi:

“Hiç düşünmemiştim ama fotoğrafçılığın çevirmenlikle benzer yönleri varmış meğer. Fotoğraf olan bir nesneyi çerçevelerken, çeviri de var olan bir metni başka bir dile aktarır. Fotoğrafçıya ve çevirmene düşen iş pozisyon belirlemek, seçmek, görebilmektir. Neyi fotoğraflayacağını/çevireceğini tercih etmektir. Bakışı ve becerisiyle yoğurabilmektir.”

“Güçlü bir fotoğrafa ulaşmak beceriyle, güçlü bir bakışla mümkündür” diyen Baravi, “İyi bir edebiyata eğitimle varılamayacağı gibi, iyi bir fotoğrafa da eğitimle varılamaz. Teknik bilgi vermek amacıyla ve bir motive aracı olarak son üç yıldır fotoğraf eğitimi veriyorum” ifadelerini kullandı.

Son yıllarda Kürtlerin fotoğrafa ilgisinin arttığını belirten Tehsin Baravi, sözlerini şöyle tamamladı:

“Belge fotoğrafçılığında önemli işler yapıldı. Folklorik öğelerin arşivlenmesi, Kürdistan florasının ve endemik doğasının sahiplenmesine dönük çalışmalara başlandı. Fotoğrafçılığın medya ayağı hakeza.”