Daha önce görülmemiş bir ‘süpernova patlaması’ keşfedildi

HABER MERKEZİ

Sürekli uzayı gözlemleyen gökbilimciler, daha önce hiç görülmemiş bir türden süpernova patlamasına şahit oldu.

Rastladıkları süpernova, galaksileri şekillendiren yıldız ölümleri hakkında ipuçları sunabilecek nitelikte.

SN2016iet adı verilen süpernova, bilim insanlarının bugün süpernovalar için kullandıkları sınıflandırmalara uymuyor. Harvard Üniversitesi’nde yüksek lisans öğrencisi Sebastian Gomez liderliğindeki araştırma ekibine göre bu, bir süpernova evresinden geçtiği gözlemlenen en büyük yıldız olabilir.

Samanyolu haritalandırması yapan Gaia Teleskobu, 14 Kasım 2016'da bu süpernovanın ışığını ilk kez yakalamıştı. Daha sonra Catalina Real-Time Transient Survey (CRTS) ve Pan-STARRS Survey teleskopları da süpernovanın ışığını yakaladı.

Süpernovalar genelde bir kez parlar ve birkaç ay içerisinde ışıklarını kaybeder ancak SN2016iet, iki kez aydınlanıp karardı ve bunun kalıntıları günümüzde de gözlemlenebiliyor. Spektral imzası hidrojen veya helyum içermiyor. Bunun yerine kalsiyum ile oksijen içeriyor.

Matematiksel modelleme ile yapılan üç yıllık gözlemler, yıldızın bir zamanlar Güneş'in kütlesinin 130 ile 260 katı kütleye sahip olabileceğini gösteriyor. Zamanla dışında bulunan hidrojeni ve helyumu kaybederek ağır elementlerden oluşan yoğun bir çekirdek hâlini almış.

Modeller doğruysa normalde çekirdekte dışa doğru basınç oluşturacak olan gama ışınları bunun yerine bu ağır elementlerin nötronları tarafından emilmiş. Dolayısıyla yıldız, kendi yerçekiminin ağırlığı altında ezilmeye başlamış. Sonuç ise “çift kararsız süpernova” denilen nükleer bir patlama.

The Astrophysical Journal’da paylaşılan makaleye göre, çift kararsız süpernova patlaması kategorisine girecek ilk aday bu patlama oldu.

Trinity Koleji’nde profesör yardımcısı olan Kate Maguire verdiği bir röportajda, konuyla ilgili şunları söyledi:

“Bu senaryo için ihtiyaç duydukları parametreler, özellikle patlamadan hemen önce bir malzemenin atılması, bu kategorinin şu anki modelleri tarafından iyi bir şekilde açıklanamıyor. Makalenin ana sınırlaması, bugüne kadar yapılmış olan teorik modellerin bu süpernovanın tüm özelliklerini açıklayamayacağıdır. Bu nedenle ne tür bir yıldızın patladığı ve nasıl olduğu konusunda net bir sonuca varılamamaktadır.” (Kaynak: Webtekno)