Pompeo: Yaptırımlar verimli
HABER MERKEZİ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran ile nükleer anlaşmanın etkili olmaması nedeniyle Avrupa Birliği (AB) partnerlerine bu anlaşmadan çıkma çağrısında bulundu.
Louisville Üniversitesi’nde konuşan Pompeo, “Avrupalıları, İranlılardan vazgeçmeye çağırıyoruz, çünkü bu anlaşmadaki katılımları verimsiz” ifadelerini kullandı.
Uzmanların, AB’nin yaptırım kararı almaması ve nükleer anlaşmadan çıkmaması durumunda ABD’nin İran’a yönelik yeni yaptırımlarının yararsız olacağı konusunda yanıldığını belirten Pompeo, “Onlar yanıldı, yaptırımlar verimli” dedi
ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilip İran’la ticarete yeni yaptırım uygulaması sonrası Fransa, İngiltere ve Almanya’nın bu yaptırımların etrafından dolanmak için kurduğu Ticareti Destekleme Enstrümanı’na (INSTEX şirketi) altı Avrupa ülkesi daha katılmıştı. Belçika, Danimarka, Finlandiya, Hollanda, Norveç ve İsveç’in de INSTEX üzerinden İran’la ticaret yapma kararı aldığı açıklanmıştı.
Ortak açıklamada, “Bu adım INSTEX’i daha da güçlendirmekte ve Avrupa ile İran arasında meşru ticareti kolaylaştırmak için Avrupa’nın çabalarını göstermektedir. Aynı zamanda, Kapsamlı Ortak Eylem Planı’na devam eden bağlılığımızın açık bir ifadesidir” denilmişti.
Açıklamada, 2015’te İran’la imzalanan ancak ABD’nin çekildiği nükleer anlaşma kast edilerek ‘Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) tam ve etkili uygulanmasının son derece önemli olduğu’ belirtilmiş, İran’ın da JCPOA kapsamındaki taahhütlerine vakit kaybetmeden tam olarak uyması istenmişt.
Söz konusu anlaşma Temmuz 2015’te, P5 + 1 ülkeleri grubu (Çin, Almanya, Fransa, Rusya, İngiltere ve ABD) ile İran arasında imzalanmış, İran’ın nükleer tavizleri karşılığında bazı ekonomik yaptırımlar kaldırılmıştı. Fakat ABD Başkanı Donald Trump geçen yıl anlaşmadan çekildiklerini açıklamış, Avrupa Birliği ise ilişkileri sürdürmeyi tercih etmişti.
Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmak isteyen Almanya, İngiltere ile Fransa, İran’la ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD’nin yaptırımlarından korumak için Ocak 2019’da INSTEX’ı kurmuştu.