Soykırımın son halkası: Behdinan Enfali

K24 - DUHOK

Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas rejimi tarafından gerçekleştirilen Behdinan Enfali’nin üzerinden 31 yıl geçti.

Behdinan Enfali’nin üzerinden 31 yıl geçerken, kurbanların yakınları katliamda hayatını kaybedenlerin naaşlarının bulunup Kürdistan Bölgesi’ne getirilmesini istiyor.

8 aşamalı Enfal katliamının son aşaması olan Behdinan Enfali’nde bölgede 16 köy viraneye çevrilirken, binlerce sivil evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Katliamın 31’inci yıldönümü dolayısıyla Duhok Şehit ve Enfal Mağdurları Müdürlüğü’nün bir dizi anma programı düzenleyeceği duyuruldu. Anma programlarının Duhok kent merkezinin yanı sıra köylerde de tertip edileceği kaydedildi.

Irak ordusunun 5 tümenin iştirak ettiği Behdinan Enfali’nde, kimyasal saldırıların yanı sıra infaz, tutuklama, kaçırma eylemleriyle birlikte, cami ve kiliseler yıkıldı.

Behdinan Enfali, 25 Ağustos 1988’de başlayıp 6 Eylül 1988’e kadar devam etti.

Operasyonlardan sağ kurtulmayı başaranlar, Türkiye ve İran’a göç etmek zorunda kaldı.

ENFAL

Baas rejimi döneminde Kürtlere karşı başlatılan “Enfal Harekatı”nda yüzbinlerce masum Kürt soykırıma kurban gitti. 8 aşamada başlayan Enfal, katliam ve göç ettirme şeklinde devam etti.

Enfal’in ilk aşaması 23 Şubat 1988’de Cafayet bölgesinde başlatılmış ve aynı yılın 18 Mart’ına kadar devam etmişti.

22 Mart’ta başlayıp 2 Nisan’da sona eren 2’nci aşama, Qeredax bölgesini kapsıyordu.

Germiyan’da başlayan 3’üncü aşama ise 7 Nisan’da başlayıp 20 Nisan’a kadar devam etmişti.

4’üncü aşama, 3 Mart’ta Qelay Sewke ve Zeyi Bıçuk alanlarında başlayıp 15 Mart’a kadar sürmüştü.

15 Mart’ta başlayıp 25 Mart’a kadar devam eden 5, 6 ve 7’nci aşamalar, Şaqlawa ve Rewanduz bölgelerini kapsamıştı.

26 Mart’ta başlayıp 9 Eylül’e kadar süren son aşamanın hedefinde ise bütün Behdinan Bölgesi vardı.

182 BİN KÜRT KATLEDİLDİ

Baas rejimi, Enfal operasyonlarında bu alanlardaki tüm köy, kasaba ve ilçelerindeki Kürtleri katliamlardan geçirmiş kalanları ise Irak’ın güneyine doğru sürmüştü.

182 bini aşkın Kürt, toplu katliam, kurşuna dizme gibi vahşi yöntemlerle öldürülmüş ve toplu mezarlarda gömülmüş, 4 bine yakın köy yerle bir edilmişti.

16 Mart 1988’de ise Halepçe’ye kimyasal bombalar atılarak 5 bin sivil şehit edildi, 10 bin sivil de yaralandı.

Irak Yüksek Ceza Mahkemesi, 2007’de aldığı bir kararla enfali, Kürtlere karşı girişilen bir jenosit olarak kabul etti ve ardından Enfal katliamına katıldıkları gerekçesiyle yüzlerce kişinin tutuklanması süreci başlatıldı.