Serhat Erkmen: Washington, Riyad, Kahire bloku Moskova, Ankara, Tahran blokundan daha sıkı
Kurdistan24 / ANKARA – Vural ERİŞMİŞ
Ortadoğu’daki yeni güç denklemi ile ilgili Kurdistan24’e değerlendirmelerde bulunan Türkiye’nin önde gelen Ortadoğu uzmanlarından Doç. Dr. Serhat Erkmen ABD blokunda yer alan Suudi Arabistan ve Mısır’ın kolay kolay Washington’un yörüngesinden çıkmayacağını buna karşın karşı bloktaki Rusya, Türkiye ve İran arasında çeşitli anlaşmazlıklar bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin önde gelen Ortadoğu uzmanlarından Ahi Evran Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serhat Erkmen, iki büyük küresel güç ABD ve Rusya etrafında şekillenen Körfez ve Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler ve yeni güç dengelerine ilişkin Kurdistan24’e değerlendirmelerde bulundu.
SURİYE’DE SİYASİ SÜREÇ DE YILLAR SÜREBİLİR
Yeni güç dengeleri çerçevesinde Suriye’de yaşanabilecek gelişmeleri değerlendiren Serhat Erkmen, “ABD’nin Suudi Arabistan ve İsrail ile yaptığı anlaşma Suriye’de ona avantaj sağlıyor ama Rusya’nın İran ve Türkiye ile yaptığı işbirliği Suriye’nin tamamında bir güç projeksiyonu yapmasına neden oldu. Rusya Suriye’de sadece askeri güç kullanmıyor aynı zamanda süreci siyasi olarak da yürütüyor. Suriye özeline baktığımız zaman dönüm noktası Soçi olacak. Ancak tabiki Soçi bir nihai karar değildir. Askeri süreç nasıl yıllar sürdüyse siyasi süreçte aylar hatta yıllar alacak bir durum” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN, MISIR, BAE VE BAHREYN, ABD’YE SIRTINI DÖNMEZ
İstanbul’daki İslam İşbirliği Teşkilatı’nın Kudüs zirvesinde alınan ortak kararda Riyad ve Kahire’nin de imzalarının olmasının bu iki ülkenin ABD ile ilişkilerine ciddi olumsuz yansımaları olmayacağını belirten Erkmen, “Suudi Arabistan ve Mısır’ın Kudüs meselesine bakışı beklendiği gibi değil. İslam İşbirliği Teşkilatı’nın zirvesine katılım düzeyine baktığımız zaman ve olaya bakışlarına baktığınız zaman evet Kudüs konusunda, İsrail’in başkenti olarak ilan etmesine karşılar, bu konuda İstanbul’daki deklarasyona da imza attılar ama fiili olarak bir şey yapacaklarını sanmıyoruz. Sadece Suudi Arabistan ve Mısır’ın değil aynı şekilde Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) de Filistin meselesinde Amerika’ya sırtlarını çevirmelerini beklemek çok hayalperest bir durum olur” diye konuştu.
RUSYA, TÜRKİYE VE İRAN’IN İTTİFAK OLUŞTURDUĞUNU SÖYLEMEK GÜÇ
Bu cephe karşısındaki Rusya, Türkiye ve İran arasındaki ittifaka da değinen Serhat Erkmen bu konuda şunları söyledi: “Rusya, Türkiye ve İran arasındaki işbirliği Suriye özelinde ortaya çıkan bir durum. Ortadoğu’daki sorunların tamamında bu üçlü aynı fikirde değiller. Mesela daha dün Rusya, Kudüs konusunda Türkiye’den farklı düşündüğünü açıkladı. İran’la Türkiye arasında Filistin ve Kudüs meselesindeki yaklaşımlar birbirine çok paralel ama Yemen konusunda ayrı düşünüyorlar, Suriye’nin geleceği hakkında ayrı düşünüyorlar. Bu üç ülke arasındaki işbirliğinin Ortadoğu’daki bazı kritik alanlarda sürdüğünü ama Ortadoğu’da bölgesel bir ittifak oluşturma düzeyine ulaşmadığını ve böyle devam edecekse de ulaşmayacağını söyleyebiliriz.
ABD, SUUDİ ARABİSTAN, MISIR VE İSRAİL BİRBİRİNE DAHA YAKIN
Buna karşın ABD, Suudi Arabistan, Mısır ve hatta İsrail’in de dahil olduğu bir dörtlü işbirliğini dikkate aldığımızda bunlar Ortadoğu’nun genel sorunlarının çözümünde birbirine daha yakın durmakta ve aralarındaki nüansları aza indirmekteler ve güçlü bir ittifak oluşturmaktadırlar ama aynı şeyi Rusya, Türkiye ve İran için söylemek şu aşamada zor.”
BAĞDAT’IN GÜÇ KULLANIMI ÇÖZÜM GETİRMEZ
Bağdat ile Erbil arasındaki sorunlara dair de değerlendirmelerde bulunan Serhat Erkmen, uluslararası toplumdan Kürdistan’ın bağımsızlığına yönelik destek çıkmamasına karşın Bağdat’ın Erbil’e karşı askeri güç kullanımının da hoş görülemeyeceğini vurgulayarak, şöyle konuştu: “Irak’ta sorunların artık silah yoluyla çatışma ve zor yoluyla çözülemeyeceğini artık tüm tarafların bilmiş olması lazım. Her ne kadar Kürt yönetiminin ayrılmasına destek çıkmasa da Bağdat yönetiminin de sorunları askeri yöntemlerle çözmek istemesinin çözüm ve istikrar getirmeyeceği büyük güçler tarafından dikkate alınmalı.”