K24 ÖZEL - Ankara ile Şam yakınlaşır mı?

K24 - ANKARA

SASAM Uzmanı Süleyman Erdem, bölgede yaşanan gelişmelere değinirken, “Rusya ile yapılan anlaşma yürürlükte olduğu ve uygulandığı takdirde Suriye ile bir yumuşama kaçınılmaz olacak” ifadelerini kullandı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) 27’nci döneminin ilk grup toplantısında konuşan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye ve bölgede yaşanan gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamada, “Şu anda bir ateşkes süreci devam ediyor” dedi.

Erdoğan; Cenevre ve Astana süreçleri ile Rusya’yla yapılan İdlib anlaşmasına değinerek şunları söyledi:

“İdlib çevresinde 12 gözlem noktası bize ait, 10 gözlem noktası Rusya'ya, 6 gözlem noktası İran'a ait. Rejimin İdlib'i tehdidi noktasında Rusya her türlü tedbiri alıyor, içeride radikal uçlara karşı Türkiye olarak biz her türlü tedbiri alıyoruz, gerektiğinde Rusya ile birlikte hareket ediyoruz.”

Öte yandan Erdoğan, 17 Eylül’de Türkiye ile Rusya arasında “İdlib Gerginliğin Azaltılması Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Mutabakat Zaptı”ndan da söz ederek, “Bizler Rusya ile bir Soçi zirvesini yaptık ve İdlib'te kötü giden bir süreci, sürekli bombalanan ve İdlib halkının İdlib'i terk ettiği bir dönemde artık duramazdık” dedi.

Rusya'nın Soçi kentinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında varılan İdlib mutabakatı, kısa vadede taraflara sağladığı manevra alanı bir yana bırakılırsa, orta ve uzun vadede bölgedeki güvenlik risklerinin Türkiye'ye doğru ötelenmesini öngören bir uzlaşma olarak dikkat çekiyor.

ERDEM: SURİYE’YLE YUMUŞAMA KAÇINILMAZ

Sahipkıran Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM) Uzmanı Süleyman Erdem, bölgede yaşanan gelişmelere değinirken, “Rusya ile yapılan anlaşma yürürlükte olduğu ve uygulandığı takdirde Suriye ile bir yumuşama kaçınılmaz olacak” dedi.

K24’ün sorularını yanıtlayan Erdem, “Suriye ile Türkiye’nin Suriye rejimi ile çok fazla irtibatı kalmamış olacak” diyerek, şöyle konuştu:

“Tampon bölgeyi düşündüğümüzde Soçi’de alınan kararlar gereği bir taraftan Türkiye var sınırın iç tarafında, sınırın Suriye rejimi yakın tarafında Rusya olacak. İdlib’in en sorunlu olan kısmında Suriye rejimi ile Türkiye’nin irtibatı kalmayacak ve yumuşamanın getirdiği hava ile birlikte Suriye’de meseleler çözüme doğru yaklaştıkça Türkiye, Esad’ın varlığını artık kabul ederek ama çok şeffaf bir seçimin, demokratik bir seçimin yapılmasını halkın tekrar karar vermesini muhtemelen önplana çıkararak Suriye rejimi ile biraz daha yumuşamaya gidecek.”

İdlib’de insani bir facianın yaşanmadığından söz eden Erdem, “Bu anlamda Türkiye’nin Soçi’de vardığı anlaşma büyük bir kazanım” ifadelerini kullandı.

UZGEL: TÜRKİYE ÇATIŞMANIN TARAFLARINDAN

Uluslararası İlişkiler Uzmanı İlhan Uzgel, Erdoğan’ın dış politika konusunda yaptığı her şeyin görünür olduğundan söz ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Erdoğan, söylem düzeyinde çok sert ödünler vermez. Esad’ı çok sert suçlayan açıklamalar. Ama alttan alta tabi heyetler Rusya aracılığı ile görüşüyorlardı. En son haberlere göre, İran vasıtasıyla görüşmeler sürdü.”

K24’e konuşan Uzgel,  Türkiye’nin Suriye’deki çatışmanın taraflarından biri olduğunu belirterek, “Türkiye, Suriye’nin içine o kadar girdi ki, sahada askerleri var” ifadelerini kullandı.

İDLİB MUTABAKATI

Soçi’de yapılan ortak basın toplantısında konuşan Putin, “Çok önemli mutabakatlara ulaştık. Ve onaylanmış kararlar konusunda mutabakat sağlamıştık. Rusya'nın endişeleri ve biz Rusya olarak İdlib çatışmasızlık bölgesizlik kuran ülkelerden biriyiz. Bizim endişelerimiz İdlib'de olan savaşçılardan, özellikle Halep noktasına saldırı tehlikesi var” demişti.

Erdoğan ise, Suriye konusunun Tahran’da düzenlenen zirvede ele alındığını belirterek, “Muhalifler ve rejim kontrolü arasındaki alanlar arasında silahlardan arındırılmış bir bölge oluşturulmasını kararlaştırdık. Muhalifler bulundukları alanda kalmaya devam edecekler. Buna karşılık, radikal grupların söz konusu alanda faaliyet göstermemelerini sağlayacağız” ifadelerini kullanmıştı.

Mutabakatta şu maddeler sıralanmıştı:

-İdlib'in etrafında Suriye ordusu ile silahlı grupları ayıran 15-20 kilometrelik silahsızlandırılmış bir bölge oluşturulacak.

-10 Ekim'e kadar tank, roketatar, top ve havan gibi ağır silahlar bu bölgeden çekilecek.

-15 Ekim'e kadar tüm "radikal terörist gruplar" silahsızlandırılmış bölgeden uzaklaştırılacak.

-2018'in sonuna kadar M4 (Halep-Lazkiye) ve M5 (Halep-Hama) otoyollarının güvenliği sağlanıp trafiğe açılacak.