Bütçede aslan payı Pasdaran’a

HABER MERKEZİ

İran'da, ABD'nin tek taraflı ekonomik yaptırımları gölgesinde başlayan bütçe görüşmeleri tartışmalar eşliğinde devam ederken, birçok alandaki kesintilere rağmen Devrim Muhafızları'na (Pasdaran) ayrılan payın artması dikkati çekiyor.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin meclise sunduğu bütçe taslağının ardından bütçe tartışmaları şiddetlendi.

Ruhani'nin, mecliste tartışılıp oylanacak 4,7 katrilyon riyallik (resmi kur üzerinden 112 milyar dolar) bütçeye ilişkin mecliste yaptığı konuşmada, bütçe tasarısının ABD yaptırımlarının baskısı altında bulunduğu bir ortamda takdim edildiğini söyledi.

Konuşması milletvekilleri tarafından sıklıkla kesilen Ruhani, tartışmalı geçen ilk oturumda konuşmasını güçlükle tamamladı. Ruhani, kürsüden inince kendisine ayrılan yere oturmadan doğrudan meclisten ayrıldı.

PASDARAN’IN PAYI DİKKAT ÇEKİYOR

İran'da, toplam 4,7 katrilyon riyallik bütçe önerisi içinde dikkati çeken en önemli değişiklik askeri alanda oldu.

Bütçe önerisinde geçen seneye göre savunma harcamalarına ayrılan 713 trilyon riyallik pay yarı yarıya düştü. Ancak savunma harcamaları düşerken silahlı kuvvetler içinde ayrı bir bütçeye sahip Devrim Muhafızları'nın aldığı 202 trilyon riyallik payın yüzde 25 artarak 252 trilyon riyale çıkması dikkati çekti.

Ayrıca İran'ın propaganda aygıtı konumundaki "Hatemulenbiya Yapı Karargahı" ile "Besiç" örgütünün de bütçeden alacağı payda artış olduğu görüldü.

Zaman zaman askeri harcamalar noktasında bütçede değişiklik yapan Tahran yönetimini, savunma harcamalarında en büyük payı Suriye başta olmak üzere İran’ın bölgedeki askeri operasyonlarını yürüten Devrim Muhafızları'na ayırdığı biliniyor.

Devrim Muhafızları'nın 2018'de bütçesinden 202 trilyon riyal pay alması belli dönemlerde halkın tepkisine de yol açıyor.

Ülkede geçen yılki bütçe görüşmelerinde Devrim Muhafızları ve dini kurumlara ayrılan payı gösteren kalemlerin basın aracılığıyla sızdırılması sonrasında halk bu duruma tepki göstermişti.

İranlılar geçen yıl askeri harcamaların artmasına karşın bütçede sosyal yardımlara ayrılan payın azalmasını protesto etmişti.

Devrim Muhafızları'nın bütçeden aldığı payla ülke dışında askeri operasyon yönetmesinin eleştirildiği protestolarda, "Suriye'yi bırakın bizi düşünün", "Ne Gazze, ne Lübnan, ne Suriye, canım feda İran’a" ve "Canımı Gazze, Lübnan değil İran için veririm" sloganları ön plana çıkmıştı.

DÜNDEN BUGÜNE PASDARAN

Devrim Muhafızları, Devrim lideri Humeyni'nin talimatıyla 5 Mayıs 1979 tarihinde "İç düzeni sağlama, devrimin korunması ve sapkın hareketlerin önlenmesi" gibi amaçlarla kuruldu.

İran'da askeri varlığının yanı sıra siyasi ve ekonomi alanında faaliyet gösteren Devrim Muhafızları, doğrudan Hamaney'e bağlı olarak ülke içerisinde müesses nizamın koruyuculuğunu yaparken, ülke dışında da askeri operasyonlara imza atıyor.

Milis gücü Besiç, kara, hava ve deniz kuvvetleri ile füze birimlerine sahip olan Devrim Muhafızları'nın, Besiç birimi hariç yaklaşık olarak 125 bin kişiden oluştuğu tahmin ediliyor.

Doğrudan ülkenin liderine bağlı olmanın verdiği ayrıcalıkla askeri varlığının yanı sıra siyasi olarak da ülkede etkinliğini koruyan Devrim Muhafızları ve komutanları, yaptıkları açıklamalarla siyasete yön verebiliyor ve hatta cumhurbaşkanını dahi hedef alabiliyor.

İran'ın iç ve dış siyasetinde etkin rol oynayan Devrim Muhafızları'nın inşaat, ağır sanayi, petrokimya, otomotiv, bankacılık, sigorta, ticaret, medya, gıda ve telekomünikasyon gibi sektörlerde faaliyet gösterdiği biliniyor.

Binin üzerinde projeyi gerçekleştirdiği bilinen ve "Karargah" olarak da adlandırılan bu yapının ülkede küçük şirketlerin de faaliyet gösterebilmesi adına 100 milyar tümenin altındaki devlet ihalelerine girmesinin kanunen yasak olduğu kaydediliyor. Bu sayede devlet ihalelerine küçük şirketler de dahil olabiliyor.