K24 ÖZEL - Prof. Ergil: Olası operasyon Türkiye’yi zora sokar

K24 - ANKARA

Prof. Dr. Doğu Ergil, Türkiye’nin Suriye’nin İdlib kentine düzenleyeceği olası operasyona ilişkin, “Eğer Türkiye herhangi bir operasyon kararı alırsa, bu hava güçleri olmadan yapılacaktır ve dolayısıyla bu durum Türkiye’yi zora sokacaktır” dedi.

Rusya ile Türkiye arasındaki görüşmelerin sonuçsuz kalması, Suriye ordusunun bölgedeki Türk mevzilerine saldırılarının devam etmesi ve Şubat'ta hayatını kaybeden Türk askerlerinin sayısının 15'e çıkması, İdlib sahasında Türkiye ve Suriye güçleri arasında kapsamlı bir sıcak çatışma riskini artırıyor.

Rusya, Türkiye'nin sahadaki yeni gerçekliği kabul ederek gözlem noktalarının yerini değiştirmesi için bastırırken, İdlib’deki silahlı grupları desteklemekten vazgeçme uyarısında bulunuyor.

Ayrıca 20 Şubat'ta İdlib’de gerçekleştirilen hava saldırısı sonucunda 2 Türk askerinin daha hayatını kaybetmesi ve bu ay hayatını kaybeden askerlerin sayısının 15'e çıkması bölgedeki tansiyonu daha da yükseltmiş durumda.

İdlib’de yaşanan gelişmelerle ilgili K24’e değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Doğu Ergil, “Suriye ve Ortadoğu politikası farklı şartlarda ve farklı ilkelere uygun olarak oluşturuldu. Amaç da şuydu: ‘Suriye’de Kürtler herhangi bir özerk statüye sahip olmasın, Esad’ın zulmü sonra ersin ve onun yerine fikir olarak bize yakın olan, İhvanı Müslimin egemen olsun.’ Ancak bu hesaplar tutmadı” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Ergil, Suriye’nin Rusya desteğiyle kaybettiği toprakları yeniden kazanmaya başladığını belirterek, sözlerine şöyle devam etti:

“Türkiye, bunu bir tehdit olarak görüyor. Toprakların kazanımı mevcut hükümet (Suriye hükümeti) için meşru bir haktır. Şu an ne olacağı belirsiz ama eğer Türkiye herhangi bir operasyon kararı alırsa, bu hava güçleri olmadan yapılacaktır ve dolayısıyla bu durum Türkiye’yi zora sokacaktır.”

“SURİYE, GÜÇLERİNİ GERİ ÇEKMEYECEK”

ANKA Enstitüsü Uzmanı Engin Öktem ise K24'e yaptığı değerlendirmede, “Tüm taraflar diplomatik ve siyasi anlamda isteklerini dile getiriyor. Elbette Suriye, güçlerini geri çekmeyecektir, Türkiye ise Soçi mutabakatına göre hareket ettiğini belirterek, bölgedeki savaşın binlerce insanın Türkiye’ye göç edeceğini ifade ediyor” dedi.

İdlib’deki durumun oldukça karmaşık olduğundan söz eden Engin Öktem, şu ifadeleri kullandı:

“İdlib gibi dar bir bölgede çok sayıda aktör var ve birçok talep söz konusu. Önümüzdeki günlerde tekrar Suriye anayasasıyla ilgili görüşmeler gündeme gelecek. Bununla ilgili tüm taraflar sahada güçlü durmaya çalışıyor. Suriye sahasında Türkiye ile Rusya’nın karşı karşıya geleceğini düşünmüyorum.”

ERDOĞAN: OPERASYON AN MESELESİ

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye'nin Ankara ile Moskova’nın üzerinde uzlaştığı Soçi mutabakatında belirlenen gerginliği azaltma bölgesi dışına çekilmesi için Şubat ayı sonuna kadar süre tanımıştı.

Erdoğan, 19 Şubat günü AK Parti’nin grup toplantısında yaptığı konuşmada İdlib'de rejim güçlerine karşı askeri operasyonun "an meselesi" olduğunu söylemişti.

ERDOĞAN - PUTİN GÖRÜŞMESİ

Diğer yandan Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki telefon görüşmesiyle ilgili Kremlin tarafından yapılan açıklamada, “Görüşmede İdlib çatışmasızlık bölgesindeki mevcut durum üzerine yeniden odaklanıldı. Vladimir Putin radikal grupların devam eden saldırgan eylemlerine dair ciddi kaygısını ifade etti” denilmişti.

Kremlin açıklamasında, “İki lider Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne koşulsuz bağlılık gösterilmesinin gerekliliğini vurguladı” ifadesi kullanılmıştı.

Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği'nin Twitter hesabından yapılan açıklamada ise “Türkiye ve Rusya liderleri, İdlib’deki gerilimin azaltılması, ateşkesin sağlanması ve terör tehdidinin yok edilmesi için bakanlıklar arası ikili görüşmeleri yoğunlaştırma kararı aldı. Liderler ayrıca savunma bakanlıkları arasındaki temasların yoğun biçimde devam edeceğini de teyit etti” denilmişti.

ASTANA TOPLANTILARI VE SOÇİ MUTABAKATI

Türkiye, Rusya ve İran'ın katıldığı 4-5 Mayıs 2017'deki Astana toplantısında, İdlib ili ve komşu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, başkent Şam'daki Doğu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 "gerginliği azaltma bölgesi" oluşturuldu.

Ancak rejim ve destekçileri, ateşkes ilan edilerek durumun muhafaza edilmesinin kararlaştırıldığı 4 bölgeden İdlib hariç kalanları, Rusya'nın hava desteği sayesinde ele geçirdi. Saldırılardan kaçan yüz binlerce sivil, kuzeyde Türkiye sınırına yakın kesimlere göç etti.

Rusya'nın, Türkiye ile 17 Eylül 2018'de vardığı Soçi mutabakatından bir süre sonra da saldırılar devam etti.