K24 ÖZEL - Uzmanlar: Erbil - Ankara hattında ilişkiler güçlenecek

Cesim İlhan

Uzmanlara göre, Mevlüt Çavuşoğlu’nun Kürdistan Bölgesi’ne yaptığı ziyaret, Erbil - Ankara arasında yeni ilişkilerin gelişeceğine dair işaretleri barındırıyor.

29 Nisan’da Kürdistan Bölgesi’nde temaslarda bulunan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Başbakan Neçirvan Barzani ve Güvenlik Konseyi Başkanı Mesrur Barzani’yle bir araya geldi.

Mesrur Barzani ile Mevlüt Çavuşoğlu, başkent Erbil’de gerçekleştirdikleri görüşmede, Kürdistan Bölgesi’ndeki gelişmeler ile DAİŞ’le mücadele ve ikili ilişkilerin geliştirilmesi konularını ele aldı.

Mesrur Barzani, Kürdistan Bölgesi’nin, Türkiye ile bütün alanlarda ilişkileri geliştirmek istediğini ve Kürdistan Bölgesi ile Irak’ın, başta DAİŞ terörüyle mücadelede zarar gören bölgelerin yeniden inşası olmak üzere, komşularının destek ve yardımlarına gereksinim duyduğunu aktardı.

Ticari ilişkiler ve bölgenin güvenliği konusu ile terör tehditleri, görüşmenin diğer başlıkları oldu.

PROF. DR. BAĞCI: ASIL ETKEN EKONOMİ

Söz konusu temasları K24’e değerlendiren Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, bu ziyareti Ankara’nın Erbil’e yönelik “güven tazelemesi” olarak yorumladı.

Prof. Dr. Bağcı, 25 Eylül 2017’deki Kürdistan Bağımsızlık Referandumu’nun ardından bozulan ilişkilerin yeniden rayına oturduğunu, ekonomi alanında bazı adımların atılacağını söyledi.

Çavuşoğlu’nun gerçekleştirdiği ziyarette, asıl belirleyici olanın ekonomi olduğunu dile getiren Bağcı, şöyle devam etti:

“Türkiye ile Kürdistan Bölgesi arasında geçmişte olduğu gibi petrol ve uçuşların daha fazla gerçekleşmesi için olumlu adımlar atıldı. Ayrıca Türkiye, tam da ihtiyacı olduğu bir zamanda Erbil ziyaretinde bulundu. Bu ziyaret aynı zamanda Türkiye’nin son dönemlerde ABD ile yaşadığı gerginliğin azaltılması amacını da taşıyor. Benim gördüğüm kadarıyla ekonomi, güvenlik ve yeni iş olanaklarının sağlanması ve Türkiye ile Kürdistan Bölgesi’nin karşılıklı güveni tesis etmesi bu ziyaretin en önemli özellikleri olarak görülüyor.”

SEMİN: ZİYARET ÇOK ANLAMLI

Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Irak Uzmanı Ali Semin de Çavuşoğlu’nun Erbil ziyaretindeki amacının güvenlik ve ekonomi olduğunu dile getirdi.  

K24’ün sorularına yanıt veren Ali Semin, ziyareti çok anlamlı bulduğunu belirterek, Türkiye’nin Kürdistan Bölgesi’nde ve Irak’ta denge politikası izleyeceğini söyledi.

Çavuşoğlu’nun genel olarak Irak’ı, özel olarak da Kürdistan Bölgesi’ni ziyaret ettiğini ifade eden Semin, temasların Türkiye’ye yarar sağlayacağını vurguladı.

Bundan sonraki süreçte taraflar arasındaki ticaret hacminin artacağından söz eden Semin, Türkiye’nin iki hedefinin olduğunu dile getirdi:

“Bunlardan biri Ovaköy sınır kapısını açmak, diğeri de genel olarak Irak’la ticari hacmini 20 milyar dolara çıkarmak. Bu ikisi için de Türkiye’nin dengeli bir politikaya ihtiyacı var.

Türkiye, krizi çıkaracak politikalar değil, krizi aşan politikalar yapmaya başladı. Şimdi çözüm adımları atıyor. Kürdistan Bölgesi’nin Türkiye ile 50 yıllık petrol anlaşması olduğu için, burası Türkiye için çok önemlidir.”

Öte yandan, ABD’nin Türkiye’nin İran’dan petrol almasını istemediğini belirten Semin, “Türkiye’nin ise bunu telafi etmesi gerekiyor. Türkiye’nin ihtiyaçlarını bu durumda ancak Irak ve Kürdistan Bölgesi destekleyebilir. Bundan sonraki süreçte karşılıklı çıkarlar şeklinde politika yürüyecek” şeklinde konuştu.

25 Eylül 2017 tarihinde yapılan Kürdistan Bağımsızlık Referandumu sonrası gerilen ilişkiler yavaş yavaş normalleşmeye başladı.

Normalleşme kapsamında 27 Mart 2018’de İstanbul - Erbil seferleri yeniden başlamıştı. 21 Mart’ta ise Diyarbakır - Erbil seferleri başladı.