K24 ÖZEL - ABD seçimleri doları nasıl etkiler?
Cesim İlhan (K24) - ABD’de 3 Kasım’da gerçekleşecek olan 59'uncu başkanlık seçimlerine 6 gün kala sonuçların piyasalara ve özellikle dolara etkisinin nasıl olacağı merak konusu.
Bazı uzmanlar, ABD’deki seçim sonuçlarının piyasalarda belirsizlikleri de beraberinde getireceğini savunurken, kimi ekonomistler ise seçimlerin dolar üzerinde ciddi bir etki yapmayacağı görüşünde.
Öte yandan ABD'deki gelişmelerin yanı sıra yeni tip coronavirüs (Covid-19) salgınının devam etmesi ve son dönemlerde Avrupa’da vaka sayılarındaki artışının yarattığı kaygıların da ekonomiyi zora sokacağı belirtiliyor.
Küresel piyasaların 3 Kasım’da yapılacak olan ABD başkanlık seçimlerine odaklandığı ve seçim sonucuna ilişkin beklentilerin yatırımcılar üzerinde ana belirleyici etken olarak öne çıktığı ifade ediliyor.
“TRUMP SEÇİM SONUÇLARINI KABUL ETMEYECEK”
K24’e konuşan Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Erinç Yeldan, 3 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimlerinin belirsizlikleri de beraberinde getireceği görüşünde:
“Her şeyden önce ABD’de başkanlık seçimlerinin sağlıklı bir şekilde sonuçlanacağı konusunda endişeler ve belirsizlikler var. Donald Trump olası bir mağlubiyeti itibarsızlaştırma hesabıyla yargıya taşıyabilir. Joe Biden’ın kazanmasının kabulünün, demokratik yollardan kolay bir geçiş olmayacağı görülüyor. Trump oyların çalındığı ya da usulsüzlük yapıldığı yönünde itirazlarda bulunabilir. Trump, yeni atanan Yüksek Yargı Sekreteri’nin radikal bir Cumhuriyetçi olmasına da güvenerek seçim sonuçlarını yüksek yargıya taşıyabilir. Ondan sonraki süreç de belirsizlik içerisinde devam edecek. 3 Kasım’da ABD’de seçim gerçekleşecek ya Trump ya da Biden kazanacak. Kim kazanırsa kazansın, ocak ayında devir teslim gerçekleşmeyecek diye düşünüyorum. Başka bir endişe ise Trump’ın yüzde 1-2 oy farkıyla marjinal güçle kazanması durumu olsa bile güçlü bir şekilde kazandığı anlamına gelmeyecek ve belirsizlikler devam edecek. Her iki durum da ABD demokratik kurumlarının işleyişi üzerinde bir itibar kaybı ve ekonomide belirsizlik dünyayı bekliyor olacak. Böyle olunca da siyasetin inişli çıkışlı hali ABD ekonomisini ciddi anlamda zayıflayacaktır. Öngörülen bu.”
Prof. Dr. Yeldan, seçimlerden sonra ABD Doları’nın coronavirüs salgınıyla birlikte kısa vadeli bir değer kaybına uğrayacağına dikkat çekerek, “Küresel dünyanın içerisinde bulunduğu bir salgın durumu var, burada zaten bir durgunluk ve telaş hakim. Bir yandan artan belirsizlik bir yandan da dünya ekonomisindeki güven ve istikrarın kaybolduğu bir ortamda ABD ekonomisine en azından kısa dönemde çok olumsuz yansıyacağını ve doların küresel piyasalarda değer yitireceğini öngörebiliyorum” ifadelerini kullandı.
PROF. DR. ALTUĞ: ABD’DE SEÇİMLER PARANIN DEĞERİNİ BELİRLEMEZ
K24’e konuşan Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Başkanı Prof. Dr. Osman Altuğ da ABD’de seçimlerin paranın değerini belirlemediğini belirtiyor.
ABD’de gerçekleşecek seçimlerin dolar üzerinde çok büyük bir etkisinin olmayacağını belirten Altuğ şu değerlendirmede bulundu:
“Paranın değerini o ülkenin üretim gücü belirler. Yani makine sesi belirleyicidir. Her ne kadar ABD seçimleri dünyada ekonomik yönden de önemli bir olay gibi değerlendirilse de paranın değerini ABD’deki seçim belirlemez. Her ülkenin kendine göre sorunları var, bu sorunlardan dolayı para değerinde düşmeler var veya yükselmeler oluyor. Ama bu düşme ve yükselmelerde seçimler değil, üretim gücü belirleyicidir. Dolayısıyla Trump yeniden seçilirse dolar düşer mi yükselir mi demenin bir manası yok. ABD’nin ihracatı artarsa, ki dünyada en çok ihracat yapan ülkedir, o zaman paranın değerinde değişme olur. ABD’deki seçimlerde hangi adayın seçilmesi dolar için fark etmez. Çünkü ABD’de iktidarda her zaman para vardır. İster Trump’ın parası ister Biden’ın para olsun fark etmez. Dolayısıyla ABD’nin parası en değerli paradır. Önemli olan ülkenin menfaatleridir. Her ikisi de ABD’nin çıkarını korumak için geliyor. Seçmen de kimi tercih ederse ona oy verecek. İki adayın şarkısı da aynıdır. Amerikan’ın menfaatidir, değişmez.”
“JOE BIDEN SEÇİLİRSE TL DEĞER KAYBEDER”
Öte yandan gündemde konuşulan bir başka konu ise yine son haftalarda Türk Lirası’nın dolar karşısındaki değer kaybı ve ABD’de gerçekleşecek seçimlerden sonra yeni yönetimin Türkiye’ye yönelik nasıl bir politika izleyeceği ve bunun da TL ile döviz kuru üzerindeki etkisi...
K24’e değerlendirmelerde bulunan eski Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, ABD’de Demokrat Parti adayı Joe Biden’ın başkan seçilmesi durumunda döviz kurunun Türk Lirası üzerinde olumsuz baskı yaratabileceğini söylüyor:
“Uluslararası siyasetin ülkelerin paraları üzerinde bir etkisi var tabi. ABD ile Türkiye’nin ilişkilerine baktığımız zaman şu anda mevcut iktidar Donald Trump’ın kazanmasını istiyor ve ilişkilerini daha kolay sürdürebileceğini düşünüyor. ABD’de başkanlığı Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden’ın kazanması durumunda Türkiye’de birtakım sıkıntılar olabilir. Dolayısıyla döviz kuru Türk Lirası üzerinden olumsuz baskı yaratır diye düşünüyorum.”
Konuyla ilgili Prof. Dr. Erinç Yeldan da, “ABD’de ters yönden esecek bir rüzgar Türkiye’yi savunmasız bırakacaktır” diyor:
“Türkiye ekonomisi jeopolitik olarak o kadar büyük sorunlarla uğraşıyor ki Fransa ile ticaret gerginliği, Avrupa Birliği ile olan ilişkilerimiz, Doğu Akdeniz’deki doğal gaz enerji jeopolitiği içerisindeki gerginlikler, bütün bunlara marjinal olarak ABD’deki seçimlerinin yansıması gölgede kalacaktır diye düşünüyorum. Umarım öyle olur. ABD’de esecek ters yönden bir rüzgar Türkiye’yi savunmasız bırakacaktır.”