K24 ÖZEL - Ortadoğu’da Süleymani gerginliği: İran ve ABD yeniden karşı karşıya

ERBİL (K24)

ABD Başkanı Donald Trump'ın öldürülmesi için talimat verdiği Kasım Süleymani suikastının yıldönümü yaklaşırken, iki ülkenin yeniden karşı karşıya gelmesi gündem konusu oldu.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin, “Generalimizin elini kestiniz, sizin de bacağınızı bölgeden keseceğiz ve o güne kadar direnmeye devam edeceğiz. Milletimiz bir hak olarak sevdiklerinin kanının intikamını alana kadar pes etmeyecektir” açıklaması, iki ülke arasında tansiyonun yeniden yükselmesine sebep oldu.

Öte yandan ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon), dün akşam saatlerinde, İran'ın muhtemel saldırılarından etkilenmemesi için Ortadoğu'da bulunan 'USS Nimitz' uçak gemisine ülkeye dönme talimatı verdiği bildirildi.

Pentagon, bölgede denizaltı ve muhriplerin yanı sıra nükleer kapasiteli bombardıman uçaklarını da bulunduruyor.

Körfez'de şu anda ayrıca bir uçak gemisi bulunuyor. Bölgede çok fazla askeri platform bulundurmanın İran'a daha fazla açık hedef sunduğu ihtimalinin Pentagon'un böyle bir adım atmasına sebep belirtiliyor.

Ayrıca, İran'ın Süleymani'nin öldürülmesinin birinci yılında ABD güçlerine karşı bir saldırı düzenleme ihtimaline karşı ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) bir süredir bölgede deniz ve havada tedbirler alıyordu. 

“İRAN’DAN SÜRPRİZ BEKLİYORUM”

İranlı Azeri gazeteci Ahmad Hashemi, ABD’nin saldırılara karşı en üst düzeyde önlem aldığını ifade ederek, İran’dan bir sürpriz beklediğini söyledi.

“İran Kasım Süleymani’nin intikamını almaya çalışıyor, büyük ihtimalle bir şeyler olacak” diyen Ahmad Hashemi , şöyle devam etti:

“Ben her an İran’dan bir sürpriz bekliyorum. Amerika son bir yılda en üst düzeyde tedbirler alıyor. 30 saat hiç beklemeden uçabilen savaş uçaklarını bölgeye yerleştirdi. İran, Trump’ın son günlerinde bir saldırı yapmasını bekliyor. Trump’ın İran’a yönelik saldırı yapma potansiyeli var. Tabi ABD de İran’dan saldırı geleceğini düşünüyor. Ayrıca, İran ABD’ye karşı yeni milisler oluşturdu. Yeni saldırıları bu milislerle yapacak ve olası bir saldırıda İran sorumluluğu bu milislere devredecek. Yemen’de gerçekleşen saldırılar gibi olabilir. Çok etkili olmasa da İran’ın füzeler yerine İHA’larla ABD’ye saldırı yapmasını bekliyorum.”

Hashemi, “İsrail de endişeli. İran Süleymani’nin intikamını İsrail’e saldırarak da almak isteyebilir. ABD müttefiki olan Arap ülkelerine yönelik de saldırı yapılabilir. Bağdat’a yönelik çok büyük bir saldırı yapabilir. Çünkü ABD’nin belli bir gücü orada bulunuyor. Büyükelçilik halen çalışıyor” ifadelerini kullandı.

TRUMP UYARMIŞTI

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, İran'ın Irak'taki Amerikalılara yönelik yeni saldırılar planladığına dair söylentiler olduğunu belirterek, "İran'a dostça bir tavsiye. Eğer bir Amerikalı ölürse bundan İran'ı sorumlu tutarım" uyarısında bulunmuştu.

“HAMANEY SAVAŞ İSTİYOR”

Amerika’da yaşayan Doğu Kürdistanlı (Rojhilat) gazeteci Ali Javanmardi, İran’da savaş politikarını belirleyen merciinin Ali Hamaney olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: 

“Kasım Süleymani'nin yerine geçen İsmail Kaani, İran Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, ABD Başkanı Donald Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yu öldüreceğini söyledi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de ‘Biz savaş istemiyoruz, Amerika savaş istiyor. Onların savaş uçakları bölgede ne yapıyor? ABD onlara saldırı düzenlememiz için bahane arıyor’ mesajını verdi. Buna bağlı olarak İran’dan ABD’ye yönelik iki mesaj var. Birincisi; savaş istiyor mesajı. Bu mesaj Hamaney ve Devrim Muhafızları’nın mesajıdır. Bu aynı zamanda İran rejiminin de resmi mesajıdır. İkinci mesaj da Amerika’nın söylemleri üzerinden saldırı yaparak savaş istiyorlar. Bu da Ruhani ve Zarif’in mesajıdır. Ama İran’ın her türlü savaş politikası Hamaney’den kaynaklanıyor. ‘Biz savaş istemiyoruz, sulh istiyoruz’ mesajı da kesinlikle yalandır.”

“İran, kesin olarak Kasım Süleymani’nin intikamını alır mı?” sorusuna Ali Javanmardi; “İran kesinlikle ABD’ye bir şey yapamaz. İran’ın desteklediği silahlı gruplar; Haşdi Şabi, Husiler, Hizbullah füze saldırısı düzenleyebilir. İran kendisi doğrudan yapamaz. İran ekonomik olarak çökmüş durumda, kendi içinde bir krizle boğuşuyor. İranlılar şu an hükümetin karşısında duruyor. İnsanların çoğu İran’dan Süleymani’nin intikamını beklemiyor, ekonomik krize çare bulmasını istiyor. İran’ın ikide bir ‘İntikam alacağız’ söylemleri aslında propagandadan ibaret” şeklinde yanıt verdi.

SİLAHLI MİLİSLER DE TEHDİT PEŞİNDE

Öte yandan İran’ın finanse ettiği başta Lübnan Hizbullahı olmak üzere Haşdi Şabi ve Husiler gibi silahlı milisler de Süleymani’nin intikamını almak istediğini açıkladı.

Ayrıca İran’ın ve silahlı milislerin intikamını almak istediği bir diğer isim ise, nükleer programın kilit isimlerinden nükleer bilimci Muhsin Fahrizade.

Muhsin Fahrizade, 27 Kasım Cuma günü, Tahran eyaletinin Demavend ilçesine bağlı Abserd bölgesinde aracına düzenlenen silahlı saldırıda hayatını kaybetmişti.

Ülkede reformistlere yakınlığıyla bilinen bazı siyasiler, Fahrizade suikastında İran istihbarat birimlerinin zaafı olduğunu, ABD ve İsrail istihbaratının İran'ın en önemli birimlerine sızdıklarını öne sürmüştü.

“İRAN SAVAŞ PROPAGANDASI YAPIYOR”

Hollanda’da yaşayan Doğu Kürdistanlı (Rojhilat) gazeteci Rahman Javanmardi de, “İran’ın çok büyük bir saldırı yapacağına inanmıyorum” diyerek şunları söyledi:

“İran, Kasım Süleymani’nin öldürülmesi üzerine çok dikkatli duruyor, bir yıldır da intikamını alacağını söylüyor. İranlılar da bu intikamın alınacağına inanıyor. Zaten İran, Bağdat ve Erbil’de bulunan ABD üslerine yönelik birkaç saldırı yaptı. Yemen ve Suudi Arabistan’da yapılan saldırıların da bunun intikam olduğunu söylüyorlar. Net bilmemekle birlikte, İran’ın füzeleri vardır. Irak’ta, Yemen’de Suriye’de İran’ın destek verdiği silahlı milisler vardır. İran bunları kullanıyor. İran intikam alacağını belirterek iç politikada bunu propaganda olarak kullanıyor. Ben İran’ın büyük bir saldırı yapacağına inanmıyorum ve iki ülke arasında bir çatışma da beklemiyorum. Çünkü çoğu zaman söylemlerini pratik olarak yerine getirmeden propagandasını yapıyor.” 

KASIM SÜLEYMANİ’NİN ÖLDÜRÜLMESİ

Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis, ABD Başkanı Donald Trump’ın emriyle 3 Ocak 2020 sabahı Bağdat Havalimanı yakınına düzenlenen saldırıda öldürülmüşlerdi.

Saldırıda, Süleymani ve İranlı subayların yanı sıra Mühendis'in de aralarında bulunduğu 5'i Iraklı, toplam 10 kişi hayatını kaybetmişti.

İran’in dini lideri Ali Hamaney başta olmak üzere bütün İranlı yetkililer, ABD’den intikam alınacağını söylemişti.

Devrim Muhafızları, Süleymani'nin öldürülmesinin üzerinden 5 gün geçtikten sonra, Ayn el-Esed'deki ABD üslerine düzenledikleri saldırıda 80 ABD askerinin öldüğünü öne sürmüş, Trump ise saldırıda ölü ve yaralı olmadığını açıklamıştı.