Çorabatır: Dünya mülteciler için daha zor hale gelecek

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin eski dış ilişkiler sorumlusu Metin Çorabatır, dünyada yükselen mülteci karşıtı aşırı sağ dalga nedeniyle mültecileri daha zor günlerin beklediğini, BM'nin işlevinin azalacağını söyledi.

Kürdistan 24 / İSTANBUL – Ercan DAĞ

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin eski dış ilişkiler sorumlusu Metin Çorabatır, dünyada yükselen mülteci karşıtı aşırı sağ dalga nedeniyle mültecileri daha zor günlerin beklediğini söyledi.

Ankara merkezli İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi Başkanı ve Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin eski dış ilişkiler sorumlusu Metin Çorabatır, ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın gündeme getirdiği bazı ülkelere vize yasağı, mültecilerin durumu ve BM’nin rolüne dair Kürdistan 24’e önemli değerlendirmelerde bulundu.

Bir göçmen ülkesi olan ABD’nin mülteciler konusunda bugüne kadar başka ülkelere nazaran iyi bir örnek teşkil ettiğini belirten Çorabatır, ancak gelinen aşamada ABD’nin bu özelliğini kaybettiğini söyledi.

Global siyasetin mültecileri koruma altına alan sistemin çöküşüne hizmet ettiğini belirten Çorabatır, şunları söyledi:

MÜLTECİ HUKUKU AĞIR DARBE ALACAK

 “Vize yasağı kararının kısa vadede hem Türkiye için hem Türkiye'de yaşayan Suriyeli ve Suriyeli olmayan mülteciler için önemli etkileri var. Çünkü birçok insan BM tarafından hazırlanmıştı mülakatları yapılmıştı ve Amerika'ya yerleştirilecekti ama Trump'ın vize yasağı kararından önce BM bu dosyaları sunmayı durdurdu. Dolayısıyla hak kazanmış gidecek insanlar bile burada kaldılar. Bu da Türkiye'deki mülteci sayısının artmasında ayrı bir rol oynayacak. Gerçi yerleştirilen kişi sayısı giderek azalıyordu. Daha çok en hassas gruba sahip insanlar gönderiliyordu. Eğer bir değişiklik olmazsa artık onlar da gönderilemeyecek. Bu açıdan kısa vadede Türk sığınma sistemine de bir etkisi olacak. Ama olumlu olarak da belki Türkiye daha da fazla entegrasyona yönelme durumunda kalacak bu da belki olumlu bir etkisi olacak. Uzun vadede ise Trump'ın bu kararları dünyada ta 1. Dünya savaşından sonra oluşmaya başlayan ve bugünkü mevcut geçerli uluslararası mülteci hukukunun değerlerinin bir kez daha böyle ağır bir darbe yemesine yol açacak.”

ÖRÜLEN DUVARLAR İNSANİ DEĞERLERİ YOK EDİYOR

Avrupa Birliği üyesi bazı ülkelerin mültecileri engellemek için duvarlar ördüğünü hatırlatan Çorabatır, evrensel insani değerlerin de bu örülen duvarlar ile yok olduğunu ve Trump’ın kararı ile beraber kimi ülkeler bundan daha fazla cesaret alıp mültecilerin yararına olmayan adımlar atacağını vurguladı.

Yakın dönemde Avrupa’da gerçekleşecek olan seçimlerin, mülteciler üzerinde doğrudan etkisi olacağını söyleyen Çorabatır özellikle mülteci karşıtı politikaları ile bilinen sağ partilerin iktidar olması halinde mültecileri çok zor günler beklediğini belirtti.

AVRUPA’DAKİ AŞIRI SAĞIN YÜKSELİŞİ BÜYÜK RİSK

Çorabatır sözlerini şöyle sürdürdü: “Şimdi Avrupa'da seçimler var aşırı sağ ırkçı partilerin yükselişine maalesef sahne olacağız. Londra merkezli düşünce kuruluşu olan Chatham House’un en son yapmış olduğu araştırma yayımlandı. Toplam olarak, 10 Avrupa ülkesinde yapılmış bir araştırma şunu gösteriyor; aşırı sağ partilerin göçmen yabancı düşmanlığı politikalarının kamuoyunda bir karşılığı var. Avrupalıların yüzde 55 ve yüzde 60’ı ülkelerinde Müslüman göçmenleri istemedikleri ve Trump'ın politikalarını doğru bulduğunu söylüyor. Bu da kötü ve tehlikeli bir şey. Bu da daha liberal ülkeleri de partileri de yavaş yavaş politikalarını sertleştirmeye yol açan ve oy almak için başvurulacak bir yöntem olarak görüyorum ben.”

BM’NİN İŞLEVİ GİDEREK ZAYIFLAYACAK

Birleşmiş Milletler gibi kurumların politikalarını kimseyle çatışmama ve Trump’la da iyi geçinme eksenli geliştireceğini düşünen Çorabatır, “BM’nin mülteciler için norm yaratma ve devletleri mültecilerin yararına olacak şekilde politikalar geliştirmesi gibi bir işlevi var fakat BM’nin bu işlevinin giderek zayıflayacağını düşünüyorum. Uluslararası hukuk açısından mültecilerin korunması temelde ülkelerin vazifesidir. Ama BM örgütleri de insani değerleri savunan ve o ülkelere bir şekilde bunu empoze eden sözleşmelere attıkları imzaların arkasında durmalarını zorlayan kurumlar. Fakat tabi dünyada eğilim negatif bir yönde olunca bu örgütlerin de ona göre hareket ettiğini görmek mümkün” diye konuştu

KÖTÜLEŞMENİN DE BİR SINIRI OLMALI

Şartların her geçen gün mülteciler için ağırlaştığını ifade eden Çorabatır, şunları söyledi: “Şimdi dayanılmaz hale gelince maalesef bazı şeylerin çözümü ciddi bir şekilde gündeme geliyor. Bunu tarihte de görüyoruz. İşte birinci dünya savaşından sonra Avrupa sokakları dilenen Rusya'dan başka ülkelerden gelen savaştan etkilenen mülteciler ile doluydu. Bunun zorlaması ile bütün bu bugün savunmamız gereken sistem oluştu. Bir şekilde bu sistem kendini sürdürebilir bir sistem değil, daha da kötüleşiyor ama o kötüleşmenin de bir sınırı olması lazım. İnsanların ortak sağ duyusu buna bir set çekecektir.”

YARDIMLAR YETERSİZ KALDI

Yapılan yardımların da kesinlikle yeterli olmadığının altını çizen Çorabatır, “Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, 2012den bu yana Türkiye ve mülteci alan diğer ülkeler için yardım çağrılarında bulundu. Gerçekleşen fiili yardım söz verilen veya ihtiyaç olarak ortaya konan miktarların, hemen hemen yüzde 20 veyahut yüzde 30 civarında kaldı maalesef” ifadelerini kullandı.