BM: İran’ın hak ihlallerini soruşturacak bir mekanizma kurulmalı

Birleşmiş Milletler (BM) Özel Raportörü Javaid Rehman, İran'da haftalardır süren protestolarda güvenlik güçlerinin "insan hakları ihlallerini" soruşturacak bir mekanizma kurulması çağrısında bulundu.
Foto: AFP
Foto: AFP

HABER MERKEZİ

Rehman, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Tahran’da geçtiğimiz ay Doğu Kürdistanlı (Rojhilat) 22 yaşındaki Jina (Mahsa) Emini’nin Tahran'da polis nezaretindeyken hayatını kaybetmesinin ardından başlayan protestolara güvenlik güçlerinin müdahalesini değerlendirdi.

Javaid Rehman, Emini'nin "acımasız sonuçlarla karşılaşan ilk kadın olmadığını ve son olmayacağını" söyleyerek İran'daki protestolarda "devlet mercileri tarafından öldürülen kadın ve çocuklara dair raporlar aldıklarını" ifade etti.

Rojhilat’ta ve İran’da 16 Eylül'de başlayan protestolarda şimdiye kadar en az 27 çocuğun öldürüldüğüne dair bilgiler elde ettiklerini aktaran Rehman, toplamda ise en az 250 kişinin öldürüldüğünü söyledi.

İran'a "sürekli hesap sorulmasını" istediklerini belirten Rehman, "uluslararası toplumun İran'daki insan hakları ihlallerinin cezasız kalmaması için harekete geçme sorumluluğu" olduğunu belirterek, ihlallerin derhal soruşturulması için bir uluslararası mekanizma kurulması çağrısında bulundu.

İRAN, ALMANYA'NIN TAHRAN BÜYÜKELÇİSİNİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINA ÇAĞIRDI

Öte yandan İran Dışişleri Bakanlığının sitesinde yayımlanan açıklamaya göre, Almanya'nın Tahran Büyükelçisi Hans Udo Muzel, Almanya Dışişleri Bakanı'nın müdahaleci tavırlarına tepki olarak Bakan Yardımcısı Ali Bakıri tarafından Dışişleri Bakanlığına çağrıldı.

Bazı Alman yetkililerin İran'da “ayaklanmaları kışkırtma ve yasaları ihlal etme” konusundaki beyanlarına dikkat çekilen açıklamada, bu tür “sorumsuzca” açıklamaların “uluslararası hukukun ilkelerine ve iki ülkenin tarihsel ilişkilerine aykırı” ve kabul edilemez olduğu belirtildi.

Bakan Yardımcısı Bakıri, İran’ın barışçıl toplanma hakkı dahil insan haklarına riayet konusuna özen gösterdiğini, bazı batı ülkelerinin “yasa dışı müdahalesinin” bu barışçıl toplanmanın isyana ve şiddete dönüşmesine neden olduğunu ve barışçıl toplanma hakkına zarar verdiğini, toplum düzenini bozarak tüm vatandaşların güvenliklerini tehlikeye attığını ifade etti.

Almanya’nın Tahran Büyükelçi’si, İran’ın görüşlerini ülkesindeki ilgili makamlara ileteceğini belirtti.

JİNA EMİNİ PROTESTOLARI

İran’ın başkenti Tahran'da 13 Eylül'de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Jina Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.

Emini'nin 17 Eylül'de memleketi olan Doğu Kürdistan’ın (Rojhilat) Seqiz kentindeki cenaze töreni sonrasında başlayan gösteriler ülkenin birçok kentine yayılmıştı.

Doğu Kürdistan ve İran’da başlayan gösteriler ise devam ediyor.

İran İnsan Hakları Merkezi (HRANA), söz konusu protestolar sonucu 250 kişinin hayatını kaybettiğini, 12 bin 500 kişinin ise gözaltına alındığını bildirmişti.