BM’den İran’a ‘idam cezası’ uyarısı

Birleşmiş Milletler (BM), İranlı yetkililere 22 yaşındaki Jina Emini’nin "başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle" gözaltına alındıktan sonra ölümü üzerine başlayan protestoları bastırmak için idam cezasını kullanmaması uyarısında bulundu.

HABER MERKEZİ

BM'nin 16 insan hakları uzmanı tarafından yapılan açıklamada, İran'da 29 Ekim'de 8 kişiye, idama mahkum edilebilecekleri suçlamaları isnat edildiği ifade edildi.

Açıklamada, "yeryüzünde fesat çıkarmak" suçlamasının da bu suçların arasında olduğu belirtildi.

İranlı yetkililere, "ölüm cezasını, protestoları bastırmak için bir araç olarak kullanma" uyarısında bulunulan açıklamada, gözaltındaki protestocuların serbest bırakılmasına yönelik çağrı yinelendi.

Açıklamada, "Protestoların devamlı olarak bastırılmasıyla, idamla sonuçlanabilecek iddianameler hazırlanabilir ve kısa sürede ölüm cezası verilebilir. Protestolarda ön cephede olan kadın ve kızların, özellikle de sistematik olarak ayrımcılık yapan yasalar, politikalar ve uygulamaların sonlandırılmasını istedikleri için gözaltına alınan veya hapse mahkum edilen insan hakları savunucularının başta hedef alınmasından korkuyoruz" ifadeleri kullanıldı.

16 Eylül'den bu yana aralarında kadın ve gençlerin de bulunduğu binlerce protestocunun gözaltına alındığı kaydedilen açıklamada, bu kişilerden 14'ünün kefaletle serbest bırakıldığı ve bir kısmının hücre hapsinde olduğu iddia edildi.

Protestolara yönelik baskının sürdüğüne dikkat çekilen açıklamada, protestolarda aralarında 24 kadın, 41 çocuğun olduğu, en az 304 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

PROTESTOLAR VE AB'NİN YAPTIRIMLARI

Tahran'da 22 yaşındaki Doğu Kürdistanlı (Rojhilat) Jina Emini, 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından "başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle" gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılmıştı.

Emini'nin 17 Eylül'de memleketi Seqiz kentindeki cenaze töreni sonrasında başlayan gösteriler, ülkenin birçok kentine yayılmıştı.

Gösterilerdeki can kaybına ilişkin resmi makamlardan net bilgi paylaşılmazken, Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumu (IHR), Emini'nin ölümü sonrasında başlayan gösterilerde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının 300'ü aştığını açıkladı.

Avrupa Birliği (AB), Emini'nin ölümünün ardından ülke geneline yayılan protestolarla ilgili 17 Ekim'de İranlı 11 kişi ve 4 kuruluşa yaptırım uyguladığını duyurmuştu.

İran da buna karşılık 26 Ekim'de Avrupa Parlamentosu milletvekillerinin de aralarında olduğu Avrupalı 12 kişi ve 8 kuruluşa yaptırım kararı almıştı.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, 10 Kasım'da Twitter hesabından paylaştığı mesajında, İran'daki göstericilere yönelik müdahaleler nedeniyle bu ülkeye gelecek hafta yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlandıklarını açıklamıştı.