جێگری سەرۆکی پەرلەمانی عێراق داوا دەکات پەلە بکرێت لە پەسەندکردنی پڕۆژەیاسای بودجە
K24 - هەولێر:
جێگری یه‌كه‌می سه‌رۆكی په‌رله‌مانی عێراق رایده‌گه‌یه‌نێت، پێویسته په‌له‌بكرێت له په‌سه‌ندكردنی پرۆژه‌یاسای بودجه‌ی وڵات.
موحسین مه‌نده‌لاوی، جێگری سەرۆکی پەرلەمانی عێراق لە لێدوانێکی رۆژنامەوانیدا گوتی، پێویسته لایه‌نه سیاسییه‌كان و لیژنه تایبه‌تمه‌نده‌كان په‌له بكه‌ن له زوو تێپه‌ڕاندنی پڕۆژه‌یاسای بودجه، له‌نێویشیاندا مافی پارێزگاكان و پرۆژه خزمه‌تگوزارییه‌كان.
مه‌نده‌لاوی جه‌ختی له‌وه كردووه‌ته‌وه، په‌سه‌ندكردنی پرۆژه‌یاسای بودجه‌دا بۆ ئه‌مساڵ راسته‌وخۆ په‌یوه‌ندی به كاروباری وڵات و به‌رژه‌وه‌ندی هاووڵاتیان و وه‌به‌رهێنانه‌وه هه‌یه.
درەنگانی شەوی چوارشەممە 5ـی نیسانی 2023، بە ئامادەبوونی 235 پەرلەمانتار پەرلەمانی عێراق خوێندنەوەی یەکەمی بۆ پڕۆژەیاسای بودجەی ساڵەکانی 2023 و 2024 و 2025 کرد.
دانیشتنەکە ئەنجومەنی نوێنەران، بە سەرۆکایەتی موحسین مەندەلاوی جێگری یەکەمی سەرۆکی پەرلەمان و بە ئامادەبوونی شاخەوان عەبدوڵڵا جێگری دووەمی سەرۆکی پەرلەمان بەڕێوەچوو.
پاش خوێندنەوەی یەکەم بۆ پڕۆژەیاسای بودجە، موحسین مەندەلاوی داوای لە لیژنەی دارایی کرد تێبینی و سەرنجەکانی خۆیان لەبارەی پڕۆژەیاساکە ئامادە بکەن، تا بەزووترین کات خوێندنەوەی دووەمیشی بۆ بکرێت.
قەبارەی بودجەکە بە گشتی زیاتر لە 198 ترلیۆن دینارە، لەو بڕە پشکی هەرێمی کوردستان %12.67ـە، هەروەها کورتهێنان لە بودجە 63 ترلیۆن دینارە، تێکڕای داهاتی عێراق 134 ترلیۆن دینارە.
رۆژی دووشەممە 13ـی ئاداری 2023، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق لە میانی کۆبوونەوەی ئاسایی خۆیدا، رەزامەندی لەسەر پرۆژەیاسای بودجەی گشتی فیدراڵیی بۆ ساڵانی دارایی 2023، 2024 و 2025 نیشان دا و دواتر پرۆژەیاساکەی رەوانەی ئەنجومەنی نوێنەران کرا.
دوای رەوانەکردنی پڕۆژەیاسای بودجە بۆ ئەنجومەنی نوێنەران، باسم عەوادی گوتەبێژی حکومەتی عێراق، لە لێدوانێکدا بۆ ئاژانسی هەواڵیی فەرمی عێراق رایگەیاند: "کورتهێنان لە بودجەی گشتیی ئەمساڵدا، دەگاتە 63 ترلیۆن دینار كه لە سەرچاوەی دیکەوە پڕ دەکرێتەوە لەوانە، ئەو بڕە پارەیەی كه لە وەزارەتی دارایی لە پشکی خولاوی گەنجینە لە بانکی ناوەندیی، قەواڵە و قەرزی ناوخۆ کۆکراوەتەوە.
ئاماژەی بەوەشداوە، لە بودجەی گشتیی ئەمساڵدا، نرخی فرۆشتنی یەک بەرمیل نەوت بە 70 دۆلار دیاریی کراوە و گوتی: "لە بودجەی گشتیی ئەمساڵدا، بڕی نەوتی هەناردەکراو، رۆژانە بە سێ ملیۆن و 500 هەزار بەرمیل دیاریی کراوە، لەو ژمارەیە 400 هەزار بەرمیل لەڕێگه‌ی هەرێمی کوردستانەوە هەناردە دەکرێت".
باسی لەوەش کردووە، داهاتی فرۆشتنی نەوت لە بودجەی گشتییدا، بە 117 تریلیۆن و 252 ملیار دینار خەملێنراوە و داهاتی نا نەوتیش، 17 تریلیۆن و 301 ملیار دینارە.
گوتەبێژی حکومەتی عێراق ئەوەشی خستووەتەڕوو، کۆی خەرجییە پێشنازکراوەکان، 197 تریلیۆن و 828 ملیار دینارە، خەرجی پرۆژەکانی وەبەرهێنان 47 تریلیۆن و 555 ملیار دینارە.