وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا: بڕیاری كشانه‌وه‌ی مه‌ڕسومی كۆماری سه‌باره‌ت به كاردینال ساكۆ لێدانه له ئازادی ئایینی
K24 - هەولێر:
گوته‌بێژی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا نیگه‌رانی وڵاته‌كه‌ی سه‌باره‌ت به كشانه‌وه‌ی مه‌ڕسومه‌كه‌ی سه‌رۆككۆماری عێراق تایبه‌ت به دانانی كاردینال پارتیارك لویس رافایل ساكۆ راگه‌یاند، هاوكات رایده‌گه‌یه‌نێت، بڕیاره‌كه‌ی سه‌رۆككۆمار "لێدانه له ئازادی ئایینی".
ئه‌مڕۆ (سێشه‌ممه 18ـی ته‌ممووزی 2023) ماتیۆ میله‌ر، گوته‌بێژی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا رایگه‌یاند، مه‌ڕسوومی كشانه‌وه‌ی بڕیاره‌كه‌ی سه‌رۆككۆمار كه تایبه‌ته به دانانی كاردینال پارتیارك لویس رافایل ساكۆ وه‌ك پاتریاركی كلدانی له عێراق "لێدانه له ئازادی ئایینی"، هه‌روه‌ها ئاماژه‌ی به‌وه كردووه، ئه‌مه‌ریكا سه‌باره‌ت به‌و بابه‌ته زۆر نیگه‌رانه و به شێوه‌یه‌گی راسته‌وخۆش په‌یوه‌ندی به حكومه‌تی عێراقه‌وه كردووه بۆ خستنه‌ڕووی ترس و نیگه‌رانییه‌كانی واشنتن.
هه‌روه‌ها روونیكردووه‌ته‌وه، ئه‌مه‌ریكا له‌و هێرشانه‌ی ده‌كرێته سه‌ر ساكۆ به‌تایبه‌ت له‌لایه‌ن سه‌كرده‌ی میلیشیاكان كه به‌پێی یاسای ماگنتسكی سزا دراوه، زۆر نیگه‌رانه. سه‌رنجی بۆ ئه‌وه‌ش راكێشاوه، واشنتن نیگه‌رانی دۆخی ساكۆیه به‌تایبه‌ت كه به‌غدای به‌جێهێشتووه و خوازیاره به سه‌لامه‌تی بگه‌ڕێته‌وه شوێنی خۆی. گوتووشیه‌تی، كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌سیحی له عێراق به‌شێكی زیندووی ناسنامه و مێژووی فره‌یی و به‌یه‌كه‌وه‌ژیان و لێبوورده‌یی ئه‌و وڵاته‌ن.
گوته‌بێژی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكا جه‌ختیشیكردووه‌ته‌وه، به‌رده‌وام له‌گه‌ڵ سه‌ركرده عێراقییه‌كان سه‌باره‌ت به‌و بابه‌ته له په‌یوه‌ندی دایه.
ئەمەش لە کاتێکدایە، دوای ئەوەی لە ژمارەی (4727)ـی رۆژنامەی وەقایعی عێراق لە (3ـی تەممووزی 2023)، سەرۆکایەتی کۆماری عێراق بە مەرسومی ژمارە (31) بڕیاری کشانەوەی مەرسومی ژمارە (147)ـی ساڵی 2013 بڵاوکردووەتەوە کە تایبەتە بە کاردینال پاتریارک لویس رافایل ساکۆ، لە روونکردنەوەیەکدا لەتیف رەشید، سەرۆک کۆماری عێراق رایگەیاند، کشانەوەی مەرسومی سەرۆکایەتی زیان بە پێگەی ئایینی یان یاسایی کاردینال لویس ساکۆ ناگەیەنێت چونکە لەلایەن قەداسەتی پاپا فرەنسیس و کڵێسای کاسۆلیکییەوە ئەو پلەی پاتریارکی کڵێسای کلدانی عێراق و جیهانی پێبەخشراوە.
هەروەها لەتیف رەشید ئاماژەی بەوەشکردووە، "کشانەوەی مەرسومەکە، بۆ راستکردنەوەی دۆخی دەستووری هات و مەرسومی ژمارە (147)ـی ساڵی 2013 بەبێ بنەمایەکی دەستووری یان یاسایی بوو، هەروەها بەهۆی داواکردنی مەرسومی هاوشێوەی سەرۆکایەتی لەلایەن سەرۆکی کڵێساکان و پێکهاتەکانی ئایینی دیکەوە، بەبێ بنەمایەکی دەستووری".
سەرتای مانگی ئایاری رابردوو، لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا کاردینال پاتریارک لویس رافایل ساکۆ رایگەیاند، ئەو هاوشێوەی سیستانی کە مەرجعی باڵای شیعەکانە، ئەویش مەرجی کریستیانەکانە و هیچ پەیوەندییەکی بە کاری سیاسییەوە نییە و جەختی لەسەر ئەوەش کردەوە، کە رەیان کلدانی نوێنەرایەتی کریستیانەکان ناکات و بەوەش تۆمەتباری کرد کە هەوڵی دەست بەسەرداگرتنی کڵێساکانی پارێزگای نەینەوا دەدات.
هاوکات سەرۆکی کەنیسەی کلدانی لە عێراق و جیهان هۆشداریدایە حکومەتی عێراق، ئەگەر لە بەرامبەر ئەو پێشێلکارییانەی دژی کریستانەکان دەکرێت، نەیەتە دەنگ ئەوا پەنا بۆ کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەبەن.
رۆژی (دووشه‌ممه 17ـی ته‌ممووزی 2023) ژماره‌یه‌ك مه‌تران له هه‌رێمی كوردستان، عێراق و ده‌ره‌وه نامه‌یه‌كیان ئاراسته‌ی له‌تیف ره‌شید، سه‌رۆككۆماری عێراق كردووه و تێیدا رایانگه‌یاندووه، ئه‌وه‌ی به‌رامبه‌ر به مه‌رجه‌عیه‌تی باڵای كه‌نیسه‌ی كلدانی له عێراق و جیهان كراوه، توندوتیژییه به‌رامبه‌ر به گه‌له‌كه‌یان و سووكایه‌تیكردنه به پیرۆزی و سێمبۆڵه‌كانیان.
هه‌روه‌ها له به‌شێكی دیكه‌ی نامه‌‌كه‌یاندا رایانگه‌یاندووه، ئه‌و بڕیاره رۆژ له دوای رۆژ زیاتر كه‌ڵه‌كه ده‌بێت و دواتریش ده‌ته‌قێته‌وه و مه‌ترسی هه‌ڵگیرسانی ئاشووبی تایه‌فه‌گه‌ری لێ ده‌كه‌وێته‌وه. هاوكات ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن سه‌رۆككۆمار له به‌رامبه‌ر دروستبوونی ئه‌و بارودۆخه، له به‌رده‌م خوا و گه‌ل به‌رپرسیار ده‌بێت. ئه‌وه‌شیان به‌بیرهێناوه‌ته‌وه، كه تا ئێستا تاوانه‌كانی داعش له دڵ و ده‌روونیان ماوه و ئاسه‌واره‌كانی ئه‌و تاوانانه به‌سه‌ر جه‌سته‌یانه‌وه دیاره.
ئه‌و ژماره مه‌ترانه له كوردستان، عێراق و ده‌ره‌وه داوایان كردووه "كۆتایی به‌و تاوان و نادادپه‌روه‌رییه بهێندرێت كه به‌رامبه‌ر به گه‌لی ماندوو و كۆستلێكه‌وتووی عێراق ده‌كرێت و كۆتایی به‌و هاوپه‌یمانه‌تییانه بهێندریت كه قوربانییه‌كه‌ی ته‌نیا نیشتمان و هاووڵاتیانینه".
مه‌ترانه‌كان جه‌ختیان له‌سه‌ر ئه‌وه كردووه‌ته‌وه، كه كاردینال رافایل ساكۆ له‌سه‌ر ئاستی عێراق و نێوده‌وڵه‌تی به ده‌ستپاك و نیشتمانپه‌روه‌ر ناسراوه و هه‌مووان وه‌ك په‌رژین و قه‌ڵایه‌ك به‌رگری له مافه‌كانی و مافی رۆڵه‌كانی كه‌نیسه‌ی ئازارچه‌شتوو و موڵكه دزراو و به‌قاچبراوه‌كانیان ده‌كه‌ن ئه‌گه‌ر باجه‌كه‌ی هه‌ر چییه‌ك بێت. هه‌روه‌ها روونیان كردووه‌ته‌وه، بڕیاره‌كه‌ی سه‌رۆككۆمار بڕیارێكی نادیراسه‌كراو و نابه‌رپرسانه‌یه و دژ به ڕێز و شكۆ و هه‌ست و نه‌ستیانه.